20 września
20 września20 września jest 263. (w
latach przestępnych
264.)
dniem
w
kalendarzu gregoriańskim
. Do końca
roku
pozostaje 102 dni. Święta-
imieniny
obchodzą:
Agapiusz
,
Andrzej
,
Dionizy
,
Eustachiusz
,
Eustachy
,
Euzebia
,
Fausta
,
Filipa
,
Franciszek
,
Gliceriusz
,
Glicery
,
Helmut
,
Jan
,
Klemens
,
Matea
,
Miłowuj
,
Paweł
,
Perpetua
,
Sokrates
,
Teodor
,
Teopist
i
Teopista
.
-
wspomnienia i święta
w
Kościele katolickim
[1][2], obchodzą:
Wydarzenia w Polsce Wydarzenia na świecie-
331 p.n.e.
– wojska
Aleksandra Wielkiego
, podczas
wyprawy wojennej do Babilonii
, przekroczyły przy całkowitym
zaćmieniu Księżyca
rzekę
Tygrys
.
-
52 p.n.e.
–
wojna Rzymu z Galami
: zwycięstwo Rzymian w
bitwie pod Alezją
.
-
1066
– podbój
Anglii
przez
wikingów
: zwycięstwo najeźdźców w
bitwie pod Gate Fulford
.
-
1187
– wojska
Saladyna
rozpoczęły oblężenie
stolicy
Królestwa Jerozolimskiego
.
-
1378
–
arcybiskup
Cambrai
Robert z Genewy wybrany
antypapieżem Klemensem VII
; początek
Wielkiej Schizmy Zachodniej
.
-
1410
–
Zygmunt Luksemburski
został wybrany królem Niemiec, pozostali elektorzy wybrali na
antykróla
Jodoka z Moraw
.
-
1459
– pierwsza wzmianka o
Bukareszcie
w dokumencie sygnowanym przez
Włada Palownika
.
-
1519
–
Ferdynand Magellan
wypłynął z portu
Sanlúcar de Barrameda
, rozpoczynając pierwszą w historii wyprawę dookoła świata.
-
1600
–
irlandzka wojna dziewięcioletnia
: rozpoczęła się
bitwa pod Moyry Pass
.
-
1604
–
wojna osiemdziesięcioletnia
: po ponad 3 latach
oblężenia
wojska hiszpańskie zdobyły
Ostendę
, bronioną przez niderlandzkich powstańców.
-
1626
–
wojna chłopska w Austrii
: bitwa pod Pranem.
-
1697
–
VII wojna wenecko-turecka
:
bitwa morska pod Eubeą
.
-
1697
– podpisano
traktat w Rijswijk
, kończący
wojnę Francji z Ligą Augsburską
.
-
1703
–
wojna o sukcesję hiszpańską
: zwycięstwo wojsk habsburskich nad pruskim w
bitwie pod Höchstädt
.
-
1730
– został obalony sułtan turecki
Ahmed III
; zastąpił go
Mahmud I
.
-
1792
–
I koalicja antyfrancuska
: armia francuska zwyciężyła wojska austriackie i pruskie w
bitwie pod Valmy
.
-
1839
– między
Amsterdamem
a
Haarlemem
otwarto pierwszą linię kolejową w
Holandii
.
-
1854
–
wojna krymska
: wojska rosyjskie poniosły klęskę w
bitwie nad rzeką Almą
.
-
1859
– otwarto
ogród zoologiczny
w
Kopenhadze
.
-
1861
–
wojna secesyjna
: zwycięstwo Konfederatów w
I bitwie pod Lexington
.
-
1863
– wojna secesyjna: zwycięstwo Konfederatów w
bitwie pod Chickamauga
.
-
1870
– wojska włoskie zdobyły
Rzym
, stolicę
Państwa Kościelnego
.
-
1879
– założono najstarszy na wyspie
Irlandia
klub piłkarski
Cliftonville Belfast
.
-
1904
– w
Dayton
(
USA
)
bracia Wright
odbyli ponad kilometrowy lot na dwupłatowcu Flyer 2.
-
1906
– zwodowano transatlantyk
RMS Mauretania
.
-
1908
– w wyniku epidemii
cholery
w
Petersburgu
zmarło ok. 7 tys. osób.
-
1911
– w pobliżu
Southampton
brytyjski krążownik
HMS "Hawke"
zderzył się z największym statkiem pasażerskim świata
"Olympic"
.
-
1916
– Wiedeń: cesarz
Austro-Węgier
wydał dekret o przekształceniu
Legionów Polskich
w
Polski Korpus Posiłkowy
.
-
1918
– w trakcie słuchania spowiedzi na ciele
ojca Pio
po raz pierwszy pojawiły się stygmaty – 5 krwawiących ran, znajdujących się w miejscach ran
Chrystusa
zadanych mu podczas ukrzyżowania.
-
1932
–
Mahatma Gandhi
rozpoczął
strajk głodowy
w więzieniu w
Pune
.
-
1942
– Amerykanie przeprowadzili pierwszy lot testowy przejętego w stanie nienaruszonym japońskiego myśliwca
Mitsubishi A6M
(tzw.
Zero z Akutan
).
-
1943
– z
Oflagu VI B w Dössel
uciekło podkopem 47 polskich oficerów. Schwytano i rozstrzelano 37.
-
1946
– rozpoczął się pierwszy
Festiwal Filmowy
w
Cannes
.
-
1949
– w
RFN
powstał
pierwszy rząd Konrada Adenauera
.
-
1950
– dokonano oblotu samolotu pasażersko-towarowego
Ił-14
.
-
1954
– uchwalono
konstytucję
Chińskiej Republiki Ludowej
.
-
1955
– rząd radziecki przyznał pełną suwerenność
NRD
.
-
1960
–
Benin
,
Burkina Faso
,
Cypr
,
Gabon
,
Kamerun
,
Kongo
,
Madagaskar
,
Niger
,
Republika Środkowoafrykańska
,
Somalia
,
Togo
oraz
Wybrzeże Kości Słoniowej
zostały członkami
ONZ
.
-
1961
– w
Tokio
otwarto
Ogród Botaniczny Jindai
.
-
1966
–
Gujana
została członkiem
ONZ
.
-
1966
– wystrzelono sondę księżycową
Surveyor 2
.
-
1967
– nigeryjskie siły rządowe zlikwidowały separatystyczną
Republikę Beninu
.
-
1967
– zwodowano statek pasażerski
RMS Queen Elizabeth 2
.
-
1969
– w południowym
Wietnamie
, wskutek zderzenia samolotu
Douglas DC-4
z myśliwcem
F-4 Phantom II
zginęło 76 osób.
-
1970
– sonda
Łuna 16
wylądowała na Księżycu.
-
1972
– został rozwiązany
Bundestag
po porażce kanclerza
Willy'ego Brandta
w głosowaniu nad wotum zaufania.
-
1974
– w
Hondurasie
10 tys. osób zginęło po przejściu huraganu Fifi.
-
1977
–
Dżibuti
oraz
Wietnam
zostały członkami
ONZ
.
-
1978
–
RFN
: wizyta delegacji
Episkopatu Polski
z kardynałami
Stefanem Wyszyńskim
i
Karolem Wojtyłą
.
-
1979
–
Republika Środkowoafrykańska
: przy wsparciu komandosów francuskich obalono samozwańczego cesarza
Bokassę I
.
-
1984
– w wyniku samobójczego ataku na ambasadę amerykańską w
Libanie
śmierć poniosły 23 osoby.
-
1989
– na londyńskim
West Endzie
odbyła się premiera musicalu
Miss Saigon
Claude-Michela Schönberga
.
-
1990
–
Osetia Południowa
proklamowała niepodległość od
Gruzji
.
-
1991
– powstała
Służba Bezpieczeństwa Ukrainy
(SBU).
-
1992
– Francuzi opowiedzieli się w referendum za przyjęciem
Traktatu z Maastricht
.
-
1994
– weszło w życie zawieszenie broni w czasie
wojny domowej w Tadżykistanie
.
-
2000
– na
igrzyskach w Sydney
Renata Mauer-Różańska
zdobyła złoty medal w konkurencji
karabinu kulowego w 3 postawach
.
-
2001
– w przemówieniu w
Kongresie USA
prezydent
George W. Bush
zadeklarował
wojnę z terroryzmem
.
-
2003
– mieszkańcy
Łotwy
w
referendum
opowiedzieli się za akcesją do
Unii Europejskiej
.
-
2006
–
Ali Abdullah Salih
wygrał ponownie wybory prezydenckie w
Jemenie
.
-
2006
– w wyniku przewrotu wojskowego w
Tajlandii
odsunięto od władzy
premiera
Thaksina Shinawatry
, a władzę w kraju przejęła Rada ds. Reformy Administracyjnej.
-
2008
–
pożar w klubie nocnym w Shenzhen
w
Chinach
; zginęły 43 osoby, 88 zostało rannych.
-
2008
– prezydent
RPA
Thabo Mbeki
ogłosił rezygnację ze stanowiska.
-
2008
– w
zamachu bombowym na hotel Marriott w Islamabadzie
zginęły 54 osoby zginęły, a 266 zostało rannych.
-
2009
– w
bitwie w Duk Padiet
(
Sudan Południowy
) między plemionami
Lou Nuer
i
Dinka
oraz siłami bezpieczeństwa zginęło ponad 100 osób.
Urodzili się-
1486
–
Artur Tudor
,
książę Walii
, syn
Henryka VII Tudora
(zm.
1502
)
-
1503
–
Andrzej Frycz Modrzewski
, polski pisarz,
sekretarz królewski
(zm.
1572
)
-
1599
–
Chrystian Brunszwicki
,
książę Brunszwik-Lüneburg
, biskup Halberstadt (zm.
1626
)
-
1746
–
Maurycy Beniowski
, polski podróżnik, awanturnik, autor pamiętników (zm.
1786
)
-
1778
–
Fabian Gottlieb von Bellingshausen
, estoński podróżnik, odkrywca,
badacz Antarktyki
(zm.
1852
)
-
1810
–
Placyd Jankowski
, polski duchowny unicki, pisarz (zm.
1872
)
-
1833
–
Ernesto Teodoro Moneta
, włoski polityk, publicysta,
laureat Nagrody Nobla
(zm.
1918
)
-
1842
–
James Dewar
, szkocki chemik, fizyk (zm.
1923
)
-
1853
–
Rama V
,
król Tajlandii
(zm.
1910
)
-
1865
–
Feliks Jabłczyński
, polski chemik, grafik, malarz, pisarz (zm.
1928
)
-
1872
–
Walter E. Scott
, amerykański podróżnik, poszukiwacz złota (zm.
1954
)
-
1873
– Sidney Olcott, kanadyjski reżyser filmowy (zm.
1949
)
-
1878
–
Upton Sinclair
, amerykański pisarz (zm.
1968
)
-
1882
–
Marceli Nowakowski
, polski duchowny katolicki, działacz społeczny (zm.
1940
)
-
1884
–
Piotr Rytel
, polski kompozytor, publicysta, pedagog (zm.
1970
)
-
1884
–
Stanisław Zdyb
, polski taternik, fotograf, członek
TOPR
(zm.
1954
)
-
1885
–
Ignacy Świrski
, polski duchowny katolicki,
biskup siedlecki
(zm.
1968
)
-
1891
–
Tadeusz Lehr-Spławiński
, polski językoznawca (zm.
1965
)
-
1900
–
Władysław Galica
, polski wojskowy,
podpułkownik
(zm.
1943
)
-
1902
–
Franciszek Kamiński
, polski generał, działacz ruchu ludowego,
komendant główny Batalionów Chłopskich
(zm.
2000
)
-
1905
–
Abe Coleman
, amerykański
wrestler
(zm.
2007
)
-
1906
– Jean Dréville, francuski reżyser filmowy (zm.
1997
)
-
1907
–
Stefan Kieniewicz
, polski historyk,
profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego
(zm.
1992
)
-
1916
–
Rudolf August Oetker
, niemiecki przedsiębiorca, twórca i wieloletni prezes koncernu spożywczego
Dr. Oetker
(zm.
2007
)
-
1916
–
Irena Szpak
, polska pisarka, tłumaczka (zm.
2007
)
-
1917
–
Red Auerbach
, amerykański trener koszykówki,
trener Boston Celtics
(zm.
2006
)
-
1917
–
Fernando Rey
, hiszpański aktor (zm.
1994
)
-
1917
–
Władysław Rubin
, polski duchowny katolicki,
kardynał
,
biskup gnieżnieński
(zm.
1990
)
-
1919
–
Henryk Tomaszewski
, polski
aktor
,
mim
, tancerz, choreograf,
założyciel Wrocławskiego Teatru Pantomimy
(zm.
2001
)
-
1920
– Barbara Jurewicz, polska aktorka
-
1920
–
Marian Ośniałowski
, polski poeta (zm.
1966
)
-
1920
–
Witold Papużyński
, polski
energetyk
,
specjalista wysokich napięć
(zm.
2008
)
-
1922
– Mirosław Jezierski, polski
podchorąży
, autor tekstów piosenek (zm.
1967
)
-
1922
–
Alicja Kuna-Iżowska
, nauczycielka, działacz turystyczny
PTTK
w Łodzi (zm.
1968
)
-
1923
–
Stefan Bożkow
, bułgarski piłkarz,
reprezentant Bułgarii
-
1925
– Rama VIII,
król Tajlandii
(zm.
1946
)
-
1927
– Rachel Roberts, angielska aktorka (zm.
1980
)
-
1928
–
Jerzy Sulima-Kamiński
, polski pisarz (zm.
2002
)
-
1928
–
Jerzy Topolski
, polski historyk (zm.
1998
)
-
1929
–
Andrzej Jaczewski
, polski
seksuolog
-
1929
–
Maciej Morawski
, polski dziennikarz, publicysta, działacz emigracyjny
-
1929
– Vittorio Taviani, włoski reżyser filmowy
-
1931
–
Haya Harareet
, izraelska aktorka
-
1931
–
Malachy McCourt
, amerykański aktor pochodzenia irlandzkiego
-
1932
– Stanisław Kucner, polski operator filmowy
-
1933
–
Bogdan Bieluczyk
, polski szachista,
mistrz międzynarodowy
(zm.
2008
)
-
1933
–
Mieczysław Szargan
, polski poeta, aktor
-
1934
–
Sophia Loren
, włoska aktorka
-
1935
–
Orlando Pecanha
, brazylijski piłkarz,
reprezentant Brazylii
,
mistrz świata
(zm.
2010
)
-
1934
–
Takayuki Kubota
, mistrz sztuk walki, twórca karate
Gōsoku-ryū
-
1935
–
David Pegg
, brytyjski piłkarz,
reprezentant Anglii
,
ofiara katastrofy lotniczej w Monachium
(zm.
1958
)
-
1937
–
Stefan Siczek
, polski duchowny katolicki,
biskup radomski
-
1946
–
Julian Kornhauser
, polski pisarz
-
1947
–
Wojciech Kurtyka
, polski
himalaista
-
1948
–
George R. R. Martin
, amerykański pisarz
fantastyki naukowej
i
fantasy
-
1949
–
Sabine Azéma
, francuska aktorka
-
1949
–
Grzegorz Kurczuk
, polski polityk,
minister sprawiedliwości
-
1949
–
Anthony John Denison
, amerykański aktor
-
1950
–
Roberto Vander
, holenderski aktor, piosenkarz
-
1951
–
Javier Marías
, hiszpański
pisarz
-
1952
–
Grażyna Rabsztyn
, polska lekkoatletka,
płotkarka
-
1953
–
Józef Młynarczyk
, polski piłkarz, bramkarz,
reprezentant Polski
-
1954
–
Emilia Waśniowska
, polska poetka (zm.
2005
)
-
1955
–
Ryszard Łabędź
, polski aktor, dziennikarz sportowy
-
1957
–
Tomasz Dedek
, polski aktor
-
1960
–
James Pawelczyk
, amerykański
astronauta
pochodzenia polskiego
-
1961
–
Krzysztof Dracz
, polski aktor
-
1966
–
Nuno Bettencourt
, amerykański gitarzysta pochodzenia portugalskiego zespołu
Extreme
-
1967
–
Kristen Johnston
, amerykańska aktorka
-
1969
–
Stefan Horngacher
, austriacki skoczek narciarski, trener skoków narciarskich,
mistrz świata
-
1969
–
Magdalena Wójcik
, polska aktorka
-
1970
–
Artur Sarnat
, polski piłkarz
-
1971
–
Henrik Larsson
, szwedzki piłkarz,
reprezentant Szwecji
-
1972
–
Dorota Jarema
, polska wokalistka, skrzypaczka
-
1973
–
Andriej Kiwiliew
, kazachstański kolarz (zm.
2003
)
-
1975
–
Juan Pablo Montoya
, kolumbijski kierowca wyścigowy
Formuły 1
-
1976
–
Agata Buzek
, polska aktorka, modelka
-
1979
–
Jason Young
, kanadyjski curler
-
1980
–
Łukasz Kadziewicz
, polski siatkarz,
reprezentant Polski
,
wicemistrz świata
-
1981
–
Feliciano López
, hiszpański tenisista
-
1984
–
Brian Joubert
, francuski łyżwiarz figurowy,
mistrz Europy
,
mistrz świata
-
1987
–
Olha Sawczuk
, ukraińska tenisistka
-
1992
–
Peter Prevc
, słoweński skoczek narciarski
Zmarli-
911
– (lub
24 września
)
Ludwik IV Dziecię
,
król wschodniofrankijski
(ur.
893
)
-
1246
– Michaił Wsiewołodowicz,
książę kijowski
(ur.
1179
)
-
1266
–
Jan Prandota
, polski duchowny katolicki,
biskup krakowski
(ur. ok.
1200
)
-
1384
–
Ludwik I Andegaweński
,
hrabia Maine
,
Étampes
i
Prowansji
,
książę Andegawenii
,
tytularny król Neapolu
(ur.
1339
)
-
1833
–
Stefan Garczyński
, polski poeta (ur.
1805
)
-
1837
–
Jan Cornay
, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (ur.
1809
)
-
1846
- Piotr Nam Kyong-mun, koreański męczennik, święty katolicki (ur.
1797
)
- Wawrzyniec Han Ih-yong, koreański męczennik, święty katolicki (ur.
1798
)
-
Zuzanna U Su-rim
, koreańska męczennica, święta katolicka (ur.
1803
)
- Józef Im Ch'i-baeg, koreański męczennik, święty katolicki (ur.
1803
)
- Teresa Kim I-mi, koreańska męczennica, święta katolicka (ur.
1811
)
- Agata Yi Kan-nan, koreańska męczennica, święta katolicka (ur.
1814
)
- Katarzyna Chong Ch'or-yom, koreańska męczennica, święta katolicka (ur.
1817
)
-
1863
–
Jacob Grimm
, niemiecki pisarz (ur.
1785
)
-
1894
–
Giovanni Battista de Rossi
, włoski
archeolog
(ur.
1822
)
-
1898
–
Theodor Fontane
, niemiecki pisarz (ur.
1819
)
-
1908
– Pablo de Sarasate, hiszpański skrzypek, kompozytor (ur.
1844
)
-
1917
–
José Gallegos Arnosa
, hiszpański malarz, rzeźbiarz (ur.
1859
)
-
1934
–
Julian Stachiewicz
, polski
generał
, historyk (ur.
1890
)
-
1939
–
Tadeusz Dołęga-Mostowicz
, polski pisarz (ur.
1898
)
-
1942
–
Kārlis Ulmanis
, łotewski polityk,
premier
i
prezydent Łotwy
(ur.
1877
)
-
1944
–
polegli w powstaniu warszawskim
:
-
1946
– Raimu, francuski aktor (ur.
1883
)
-
1952
– Helena Rolandowa, polska aktorka (ur.
1872
)
-
1957
–
Jean Sibelius
, fiński kompozytor (ur.
1865
)
-
1961
–
Andrzej Munk
, polski reżyser filmowy (ur.
1921
)
-
1971
–
Jorgos Seferis
, grecki pisarz,
laureat Nagrody Nobla
(ur.
1900
)
-
1972
–
Roman Sykała
, polski aktor (ur.
1923
)
-
1973
–
Jim Croce
, amerykański piosenkarz, kompozytor (ur.
1943
)
-
1975
–
Saint-John Perse
, francuski pisarz,
laureat Nagrody Nobla
(ur.
1887
)
-
1979
–
Ludvík Svoboda
, czeski polityk,
prezydent Czechosłowacji
(ur.
1895
)
-
1980
-
Josias Braun-Blanquet
, szwajcarski botanik, ekolog (ur.
1884
)
-
Halina Karnkowska
, łodzianka, działacz krajoznawczy i turystyczny, przewodnik, stworzyła i prowadziła w latach 1959-1980 społeczną opiekę nad zabytkami w łódzkim PTTK, (ur.
1907
),
-
1981
–
Janina Ipohorska
, polska malarka, dziennikarka (ur.
1914
)
-
1982
–
Franciszek Bieda
, polski paleontolog (ur.
1896
)
-
1984
–
Izolda Kowalska-Kiryluk
, polska działaczka PPR, a następnie PZPR (ur. 1916)
-
1989
–
Tomasz Jodełka-Burzecki
, polski eseista, krytyk literacki (ur.
1919
)
-
1991
– Renata Maklakiewicz, polska aktorka (ur.
1931
)
-
1993
–
Erich Hartmann
, niemiecki lotnik myśliwski (ur.
1922
)
-
1994
-
Jule Styne
, amerykański kompozytor (ur.
1905
)
- Jimmy Hamilton, amerykański klarnecista jazzowy (ur.
1917
)
-
1996
–
Paul Erdős
, węgierski matematyk (ur.
1913
)
-
1999
–
Raisa Gorbaczowa
,
pierwsza dama ZSRR
(ur.
1932
)
-
2000
–
Herman Titow
, rosyjski
kosmonauta
(ur.
1935
)
-
2002
–
Siergiej Bodrow
, rosyjski aktor, reżyser filmowy (ur.
1971
)
-
2003
–
Marek Roman
, polski inżynier środowiska,
rektor Politechniki Warszawskiej
(ur.
1931
)
-
2004
-
2005
-
2006
–
Sven Nykvist
, szwedzki operator filmowy (ur.
1922
)
-
2007
-
2008
–
Ivo Žďárek
, czeski dyplomata, ambasador Republiki Czeskiej w
Pakistanie
(ur.
1960
)
-
2009
-
2010
–
Fud Leclerc
, belgijski piosenkarz (ur.
1924
)
Przypisy
Inne hasła zawierające informacje o "20 września":
Wincenty Okołowicz
...
Linköping
...
Brno
...
Uznam
związane z przedłużeniem linii UBB do Świnoujścia oraz wybudowaniem stacji
Świnoujście Centrum
. 20 września 2008 roku oficjalnie otworzono nowy odcinek i rozpoczęto przewozy pasażerskie. ...
Władysław Komar
...
Adolf Giżyński
...
1499
...
XVI wiek
...
1972
jednostek do zwalczania terroryzmu.
17 września
– w
USA
wyemitowano pierwszy odcinek serialu
M*A*S*H
.
20 września
–
Bundestag
został rozwiązany po porażce kanclerza
Willy'ego Brandta
w ...
Grzyby
...
Inne lekcje zawierające informacje o "20 września":
202 System wersalski. Europa po I Wojnie Światowej (plansza 2)
...
214a II Wojna Światowa. Działania zbrojne w latach 1939 - 1941 r. (plansza 8)
...
221. Przemiany powojenne na bliskim i dalekim wschodzie (plansza 15)
...
|