Kiełb krótkowąsy, kiełb (Gobio gobio) – słodkowodna
ryba
z rodziny
karpiowatych
. Inne nazwy: graban, koblik, wiok, rudzik, forela, kobel, kowbel, płonica, gobiuk, piaskorób, zmarzlica, rusik.
Występowanie
Europa
z wyjątkiem
Półwyspu Iberyjskiego
, środkowych i południowych
Włoch
,
Grecji
, północnej
Szkocji
,
Norwegii
północnej
Szwecji
i
Finlandii
Gatunek charakterystyczny dla rzek o żwirowym i piaszczystym dnie, pospolity także w
jeziorach
, zwłaszcza w strefie przyboju. Bywa hodowany w
akwariach
.
Opis
Osiąga najczęściej długość 8–14 cm. Nieliczne
osobniki
osiągają maksymalnie 20 cm. Ciało jest wrzecionowate, wygrzbiecone i lekko bocznie spłaszczone, pokryte dużymi
łuskami
(ok. 40 w
linii bocznej
). Linia brzucha prosta.
Głowa
długa, jej spodnia strona jest pozbawiona łusek (poza środkową częścią gdzie te czasami występują), pysk tępy, otwór gębowy dolny.
Oczy
duże. Na górnej
szczęce
dwa charakterystyczne krótkie wąsiki sięgające najwyżej do oka.
Płetwa
ogonowa jest rozwidlona. Grzbiet jest barwy brązowo-czarniawej, brązowo-niebieskawej bądź brązowo-zielonkawej. Boki są jaśniejsze, srebrzyste lub żółtawe z pasem 6-12 dużych, ciemnych plam barwy niebieskiej, aż do fioletowej. Płetwy szarawo-żółte lub bladoróżowe. Płetwa ogonowa jest nakrapiana małymi, ułożonymi w kilku, biegnących równolegle do wycięcia w płetwie rzędach, plamkami.
Odżywianie
Młode osobniki odżywiają się planktonem i małymi larwami owadów. Później odżywia się rozmaitymi [bentos]owymi
bezkręgowcami
. Pokarmu poszukuje gromadnie za dnia, w płytkiej wodzie na piaszczystym i żwirowym dnie.
Rozród
Dojrzewa płciowo w wieku 2-3 lat.
Trze
się w maju i czerwcu.
Ikra
o średnicy ok. 1,5 mm składana jest w ilości 1000–3000 sztuk, na kamieniach i zatopionych korzeniach. Narybek wykluwa się po około 8 dniach, żyje na płyciznach, gromadnie, żywiąc się początkowo bardzo drobnym pokarmem. Kiełb żyje do 7 lat.
Znaczenie gospodarcze
Niegdyś chętnie spożywany ze względu na bardzo smaczne mięso i łatwość złowienia. Bardzo popularny jako przynęta na ryby drapieżne.
Ochrona
W
Polsce
nie posiada
wymiaru
ani
okresu ochronnego
.
Przypisy
- ↑
Gobio gobio
w: Integrated Taxonomic Information System (
ang.
)
- ↑
Gobio gobio
. Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (
ang.
)
Bibliografia
- Maria Brylińska: Ryby słodkowodne Polski. Warszawa:
Wydawnictwo Naukowe PWN
, 2000. .
- J. Lewczuk, Ogródek wodny, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1994, .
Zobacz też