Kleń
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	karpiokształtne
Rodzina	karpiowate
Rodzaj	Squalius
Gatunek	kleń
Nazwa systematyczna
Squalius cephalus[1]
( Linnaeus , 1758)
Kategoria zagrożenia ( CzKGZ )[2]
najmniejszej troski

Kleń (Squalius cephalus syn. Leuciscus cephalus) – gatunek słodkowodnej ryby karpiokształtnej z rodziny karpiowatych .

Występowanie

Europa z wyjątkiem wysp Morza Śródziemnego , Portugalii , Irlandii , Islandii i północnej Szkocji oraz dorzecza Wołgi , Uralu , Tygrysu i Eufratu . W zasadzie jest rybą rzeczną, ale spotyka się go w jeziorach, zbiornikach zaporowych i zatokach morskich. Najchętniej przebywa w wodach o przepływie rzędu 0,2–1,6 m/s choć potrafi pokonywać prąd o sile do 2,7 m/s. Bardzo odporny na wahania temperatur. Kleń nie podejmuje większych wędrówek.

Cechy morfologiczne

Przeciętnie osiąga długość 40–50 cm i 2–3 kg masy ciała, maksymalnie dorasta do 60 cm. Ciało wrzecionowate, lekko bocznie spłaszczone, pokryte dużymi, czarno obrzeżonymi łuskami. Dzięki temu charakterystycznemu ułuszczeniu łatwo go odróżnić od jazia i jelca . Szeroki otwór gębowy w położeniu końcowym. Płetwa grzbietowa i ogonowa szarozielone, płetwy brzuszne i odbytowa – czerwone. Płetwa odbytowa zaokrąglona. Grzbiet szaro-brązowy z zielonym odcieniem, boki srebrzyste, brzuch jasny. Tęczówka szara.

Odżywianie

Ryba wszystkożerna. Wylęg zjada głównie wrotki i widłonogi , osobniki o długości od 10 cm zjadają przede wszystkim mięczaki , rośliny naczyniowe i mniejsze ryby , głównie świnki , płocie , kiełbie , ukleje oraz małe osobniki własnego gatunku .

Rozród

Dojrzałość płciową samce osiągają w wieku 3–4 lat (>16 cm), samice w wieku 6–7 (>20 cm). Kleń jest rybą litofilną, trze się w kwietniu i maju w temperaturze powyżej 18 °C . Tarło odbywa się w samo południe. Samica składa około 60 tys. ziaren ikry na kilogram masy ciała. Ikra ma średnicę 1,5–2 mm i trzyma się podłoża za pomocą lepkich osłonek. Inkubacja trwa 3–6 dni. Wylęg ma około 5,5 mm, przy długości 1,5 cm wykształcają się płetwy , przy 3 cm ciało pokrywa się łuską . W drugim roku życia kleń osiąga długość około 10 cm, w trzecim 15 cm, w czwartym 17 cm. W wieku 10 lat osiąga długość około 30–33 cm. Krzyżuje się z płocią i ukleją .

Znaczenie gospodarcze

Gatunek poławiany gospodarczo na niewielką skalę. Z racji niezbyt smacznego mięsa nie cieszy się wielką popularnością. Natomiast jeśli chodzi o czujność i waleczność jest pierwszorzędnym trofeum wędkarskim. Klenie łowione są zarówno metodami gruntowymi, jak i na spinning . Z metod gruntowych szczególnie skuteczny jest klasyczny feeder jak i gruntówka. Również dobrą metodą jest tzw. "bolonka".

Rekord polski wynosi 3,71 kg.

Ochrona

Przypisy

Bibliografia

Zobacz też

• ryby Polski
• ochrona przyrody w Polsce