Rzeka w początkowym biegu w bezpośrednim sąsiedztwie Lipska
Most kolejowy nad Biebrzą, w górnym biegu rzeki
Biebrza –
rzeka
w północno-wschodniej
Polsce
, prawy
dopływ
Narwi
. Długość: ok. 165 km, powierzchnia dorzecza: 7051 km². Biebrza ma swoje źródła na południe od
Nowego Dworu
na
Podlasiu
, uchodzi do Narwi ok. 3 km od
Wizny
. Poprzez
Kanał Augustowski
łączy się z
Niemnem
. Biebrzę charakteryzuje asymetria
dorzecza
: bardziej rozwinięte jest dorzecze prawobrzeżne – 75,5% (głównie rzeki spływające z
Pojezierza Mazurskiego
), lewobrzeżne stanowi tylko 24,5%.
Na całej długości rzeka płynie
pradoliną
Biebrzy, która ma największą w Polsce pojemność retencyjną (porównywalną do pojemności największych w kraju zbiorników wodnych). Jest to szczególnie ważne w czasie wiosennych roztopów, gdy rzeka tworzy rozległe rozlewiska.
Basen środkowy rzeki Biebrzy – jest to szeroka i rozległa przestrzeń ciągnąca się od Kępy Sztabińskiej do przewężenia w okolicach
Osowca-Twierdzy
. Granicę północną tworzy wysoczyzna
Pojezierza Ełckiego
. W basenie środkowym dominuje płaski obszar
bagien
.
Basen południowy rzeki Biebrzy – znajduje się na południe od Osowca-Twierdzy. W części tej występują dobrze nawodnione
torfowiska
z licznymi
starorzeczami
. Nad bagnami górują liczne
grądy
, wśród nich występują
uroczyska
. Do najbardziej znanych należą: Kaliszek, Koźli Rynek, Kobielne, Pogorzałe, Kiermuz, Kopciowe, Puchaczowe i Lisie Jamy. W części tej znajdują się największe kompleksy
olsów
,
łęgów
oraz rzadki gatunek
brzozy niskiej
położone wśród niedostępnych bagien. Jednym z największych i najdzikszych w basenie południowym jest Bagno Ławki.
W dolinie Biebrzy znajduje się największy w Polsce obszar bagien – tzw.
Bagna Biebrzańskie
. Jest to miejsce występowania wielu rzadkich zbiorowisk roślinnych oraz gatunków zwierząt, zwłaszcza ptaków. Dolina Biebrzy ma ogromne znaczenie jako lęgowisko dla ptaków związanych ze środowiskiem bagiennym, tym bardziej że takie miejsca zanikają w krajobrazie Europy. Ponadto Kotlina Biebrzańska ma ogromne znaczenie dla wielu gatunków ptaków żerujących oraz wypoczywających w czasie corocznych
wędrówek
. Dla ptaków
siewkowatych
, wymagających rozległych, podmokłych obszarów, Biebrza stanowi jedną z najważniejszych
ostoi
w Europie Środkowej.
Większość tego terenu jest objęta ochroną – znajduje się w
Biebrzańskim Parku Narodowym
. Niemal cała Biebrza znajduje się na terenie parku (ok. 155 km).
Ze względu na walory przyrodnicze, rzeka jest popularnym miejscem
spływów
kajakowych
, szczególnie atrakcyjne są one w czasie wiosennych wezbrań wody. Dla tego celu wyznaczono szlak wodny o długości 135 km, zaś na brzegu przygotowane są
pola namiotowe
i
punkty widokowe
.
Nazwa Biebrzy pochodzi prawdopodobnie od słowa bóbr; od wieków nad rzeką żyły
bobry
.
Bagna Biebrzańskie
to największa w Polsce ostoja
łosi
. Kilka osobników przetrwało II wojnę światową na terenach
rezerwatu Czerwone Bagno
i przy pomocy człowieka dało początek sporej biebrzańskiej rodzinie łosi. Dzisiejsze
bobry
biebrzańskie to potomkowie zwierząt sprowadzonych w 1945 roku do Osowca z
Woroneża
na
Białorusi
. Nad Biebrzą żyją również
jenoty
,
piżmaki
,
wydry
,
borsuki
,
lisy
,
gronostaje
,
sarny
i
jelenie
. Rzadko można spotkać
wilka
. W wodach żyje około 36 gatunków
ryb
, m.in.
szczupaki
,
sumy
i
węgorze
, a także
klenie
i
brzany
– typowe dla rzek podgórskich.
Ważniejsze miejscowości, przez które przepływa Biebrza:
Ochrona przyrody
Zobacz też
Bibliografia
- Informator turystyczny -
Klimaty Podlasia
- Przewodnik kieszonkowy, Suwalszczyzna i Podlasie, Praca zbiorowa, Wydawnictwo PASCAL, Bielsko-Biała 2006
- Biebrzański Park Narodowy – przewodnik kieszonkowy, Warszawa 2000
