Ławica ryb

Linia boczna, linia naboczna – występujący u niektórych zwierząt zespół ciałek zmysłowych (neuromastów) wrażliwych na ruchy wody. Neuromasty odbierają wszelkie zmiany ciśnienia w wodzie, a nawet jej skład chemiczny . Zmiany te mogą być spowodowane np. przez prądy wodne, poruszające się zwierzęta (jakikolwiek ruch), fale odbite od przeszkód. Dzięki nim zwierzę ma doskonałą orientację w wodzie, również w ciemności.

Linia naboczna pełni niektóre funkcje narządu słuchu i dotyku . Rybom ławicowym linia naboczna pozwala synchronizować ruchy – cała grupa porusza się w skoordynowany sposób dzięki temu, że ryby płynące obok błyskawicznie reagują na zmianę kierunku ruchu sąsiadek rejestrując tę zmianę jako zmianę ciśnienia wody.

Neuromasty występują u kręgoustych , płazów , ryb . U kręgoustych, płazów oraz niektórych ryb pojedyncze neuromasty umieszczone są na powierzchni ciała. U większości ryb system tych ciałek czuciowych jest lepiej rozwinięty. Są one liczniejsze i znajdują się w zamkniętych kanalikach pod powierzchnią skóry. Ze środowiskiem zewnętrznym łączą się poprzez otworki przebijające łuski. Przeważnie umieszczone są w jednej linii, na bocznych powierzchniach ciała ryby i u wielu ryb są wyraźnie widoczne, jako linia boczna. Zwykle biegnie ona regularnie od pokrywy skrzelowej , aż do nasady płetwy ogonowej. Na głowie bardzo często rozgałęzia się. Neuromasty umieszczone na głowie ryby wykrywają falę wytworzoną przez poruszającą się rybę i odbitą od przeszkody, co pozwala rybie poruszać się w ciemnościach. U bardziej wyspecjalizowanych gatunków odpowiednio długa linia boczna pozwala rybie odczuć przedmiot poruszający się w pobliżu i określić kierunek jego ruchu, w skrajnych przypadkach nawet z odległości 30 metrów.

U niektórych gatunków ryb (np. różanka ) linia boczna widoczna jest tylko na kilku łuskach, u niektórych (np. śledź ) jest w ogóle niewidoczna.

Zobacz też

• elektroreceptor ,
• ampułki Lorenziniego

Bibliografia