Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Łomża

Łomża

Łomża
Panorama miasta
Panorama miasta od strony wschodniej
Herb
Flaga
Herb Łomży Flaga Łomży
Województwo podlaskie
Powiat miasto na prawach powiatu
Gmina
• rodzaj
Łomża
miejska
Założono IX wiek
Prawa miejskie 15 czerwca 1418
Prezydent Jerzy Brzeziński
Powierzchnia 32,67 km²
Wysokość95 m n.p.m.
Ludność (XII 2009)
•  liczba
•  gęstość

63 357[1]
1 939, 3 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 86
Kod pocztowy 18-400 – 18-404
Tablice rejestracyjne BL
Położenie na mapie Polski

Łomża
53°10'N 22°05'E / 53.167, 22.083 Na mapach: 53°10'N 22°05'E / 53.167, 22.083
TERC
( TERYT )
2062011
SIMC 0957241
Miasta partnerskie Muscatine
Nowogród Wołyński
Soleczniki
Kowno
Tallinn
Czechowice-Dziedzice
Urząd miejski
ul. Stary Rynek 14
18-400 Łomża
Strona internetowa miasta
Panorama meandrującej Narwi w okolicach Łomży
Zabytkowe kamieniczki na Starym Rynku

Łomża – miasto w północno-wschodniej Polsce , w województwie podlaskim , nad rzeką Narew . Leży na historycznym Mazowszu , na jego największej ziemi – ziemi łomżyńskiej . W latach 1975-1998 stolica województwa łomżyńskiego . Od 1 stycznia 1999 roku siedziba powiatu łomżyńskiego oraz stolica powiatu grodzkiego. Od 28 października 1925 jest także stolicą diecezji łomżyńskiej Kościoła rzymskokatolickiego. Łomża to główny ośrodek gospodarczy, edukacyjny i kulturowy ziemi łomżyńskiej oraz jedno z trzech głównych miast województwa podlaskiego (obok Białegostoku i Suwałk ).

Spis treści

Położenie

Łomża jest położona w środkowym biegu Narwi na Nizinie Mazowieckiej na wysokości ok. 125 m n.p.m. [2] w północnej części Międzyrzecza Łomżyńskiego . Miasto leży na wzgórzach morenowych, obejmujących wysoką, lewobrzeżną skarpę pradoliny Narwi.

Podział administracyjny

Łomża składa się z czterech zwyczajowych dzielnic, które dzielą się na 15 osiedli[3].

  • Stare Miasto – najstarsza część miasta, w której znajduje się wiele zabytków architektury oraz dwa parki miejskie. Ma również tu swoje miejsce większość łomżyńskich urzędów oraz stadion ŁKS -u. W skład Starego Miasta wchodzi Starówka, Rembelin, Os. Monte Cassino oraz nowe osiedla powstałe w miejscu wsi Pociejewo, czyli Os. Skarpa i Os. Pociejewo.
  • Południe – dzielnica, w której znajdują się głównie bloki mieszkalne. Budynki a razem z nimi dzielnica zaczęły powstawać w latach 70., kiedy nastąpił rozwój gospodarczy miasta po nadaniu rangi województwa. Obszar leży na południe od Starego Miasta, stąd też nazwa. Znajdują się tutaj osiedla: Jantar, Górka Zawadzka, Mazowieckie, Konstytucji, Armii Krajowej, Medyk oraz Zawady Przedmieście. Na osiedlu Medyk mieści się Zespolony Szpital Wojewódzki. Dzielnica nadal się rozwija pod względem urbanistycznym.
  • Łomżyca – niegdyś oddzielna miejscowość. Leży w zachodniej części miasta. Tworzą ją osiedla domków jednorodzinnych (Łomżyca, Nowa Łomżyca, Maria, Narew, Staszica, Słoneczne, Parkowe, Młodych i Skowronki). Dzielnica prężnie się rozwija pod względem urbanistycznym.
  • Kraska – najmniejsza z czterech łomżyńskich dzielnic. Leży na południe od Łomżycy. Dawniej była miejscowością. Nazwy ulic pochodzą tu najczęściej od nazw ptaków np. ul. Krucza, ul. Pawia, ul. Kolibrowa itp. Znajdują się tu głównie domki jednorodzinne (Os. Kraska) oraz zakłady przemysłowe (Os. Przemysłowe). Na południe od Kraski położona jest wieś Konarzyce .

Warunki naturalne

Łomża położona jest na terenie Zielonych Płuc Polski . W sąsiedztwie miasta znajduje się Łomżyński Park Krajobrazowy Doliny Narwi (na wschód), rezerwat przyrody "Rycerski Kierz" (na zachód) oraz Czerwony Bór (na południe). W pobliżu, ok. 25 km na północny wschód, zlokalizowany jest Biebrzański Park Narodowy , a ok. 20 km na północny zachód Puszcza Kurpiowska . Przez miasto przepływają dwa cieki wodne: rzeka Narew oraz Łomżyczka .

Klimat

Według Okołowicza , Łomża znajduje się w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego przejściowego, a wg Köppena leży w strefie wilgotnego klimatu kontynentalnego podtypu o ciepłym lecie (Dfb)[4].

Cechy charakterystyczne klimatu Łomży[5]:

  • średnia temperatura roczna: 7,1 °C
  • średnia temperatura lipca: 17 °C
  • średnia temperatura stycznia: -3 °C
  • średnie roczne opady: ok. 500 mm
  • średnia wilgotność powietrza: 80-82%
  • czas zalegania pokrywy śnieżnej: 50-80 dni
  • okres wegetacyjny: ok. 200 dni

Demografia

Wykres liczby ludności miasta Łomży od 1939 roku[6].

Struktura demograficzna mieszkańców Łomża wg danych z 31 grudnia 2007[7]:

OpisOgółemKobietyMężczyźni
jednostkaosób %osób %osób %
populacja630361003265251,83038448,2
wiek przedprodukcyjny (0–17 lat)1301120,6462969,99671510,65
wiek produkcyjny (18–65 lat)4231067,122112833,522118233,6
wiek poprodukcyjny (powyżej 65 lat)771512,2452288,2924873,95

31 grudnia 2008 roku miasto Łomża miało 63 304 mieszkańców[8] i plasuje się pod tym względem na 3. miejscu w województwie podlaskim . Na koniec 2007 roku przyrost naturalny był dodatni i wynosił 2,6 na 1000 mieszkańców, saldo migracji wynosiło -376 oraz odnotowano zawarcie 415 małżeństw[9]. Według opracowania GUS "Miasta w liczbach 2007-2008" liczba mieszkańców zwiększyła się o kolejne 270 osób, co jest drugim wynikiem w województwie podlaskim.

Sąsiednie miejscowości

Do otoczenia Łomży można zaliczyć zarówno miejscowości położone w najbliższym sąsiedztwie, jak również te, które są w znacznym oddaleniu, ale połączone z Łomżą szlakami komunikacyjnymi. Na północ od Łomży znajdują się takie miejscowości jak Kolno (31 km), Pisz (59 km), Grajewo (62 km), Ełk (85 km), Augustów (104 km), zaś na wschód znajduje się stolica województwa Białystok (81 km). Na południe od miasta znajdują się miasta Zambrów (26 km) i Ostrów Mazowiecka (46 km), natomiast na zachód od Łomży położona jest Ostrołęka (36 km).

Historia

Łomżyński ratusz

Nazwa miasta

Geneza nazwy Łomża nie jest jednoznaczna. Zygmunt Gloger pisze m.in. że: "Ludzie mieszkający w lasach i żyjący z myślistwa, pasterstwa i rybołówstwa nie mieli potrzeby budowania zamków, bo przyrodzoną i najbezpieczniejszą ich warownią były zawalone łomami starych drzew gąszcze leśne". Natomiast według prof. Karola Zierhoffera nazwa (Łomża) oznaczała przypuszczalnie miejsce, gdzie był jakiś łom, jakieś pokruszone bloki kamienne bądź połamane przez wiatr drzewa. Nazwa miasta jest topograficzna, urobiona za pomocą przyrostka "ża" od tego samego rdzenia, co staropolskie łomić, łomać. Podobnie uformowana jest nazwa miasta Iłża .

Nazwa Łomża występuje również w innych językach pod zmienionymi formami: łac. Lompza[10], niem. Lomscha, jid. Lomsza, rus. Ломжа, lit. Lomža. Jest to związane m.in. z wielonarodowościową strukturą etniczną miasta na przestrzeni dziejów i kontaktami handlowymi prowadzonymi przez mieszkańców miasta.

Kalendarium historii Łomży

Herb miasta z XVI wieku
Stary Rynek w Łomży ( 1912 )

Architektura

Układ urbanistyczny

Układ urbanistyczny Starego Miasta przedstawia założenia średniowieczne, gdyż charakteryzuje się prostokątnym układem ulic i bloków zabudowy. Mimo działań wojennych prowadzonych w mieście, układ ten jest zachowany po dziś dzień i widoczny w granicach ulic Dwornej , Krótkiej, Krzywe Koło i Szkolnej. Historyczny układ przestrzenny miasta został uznany za zabytek urbanistyki decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Białymstoku[11]. Ochroną konserwatorską został objęty obszar w granicach ulic: Zamiejskiej, Zjazdu, rzeki Narew oraz ulic Sikorskiego, Polowej, 3 Maja i Wiejskiej. W granicach administracyjnych miasta znajdują się również historyczne place targowe, tj. Stary i Nowy Rynek, Plac Niepodległości oraz dawny Rynek Wołowy.

Zabytki

Zespół klasztorny SS. Benedyktynek
Budynek Poczty Głównej
Ulica Farna, główny deptak-wizytówka miasta
Zabytkowa wieża ciśnień

Łomża jako miasto, którego historia sięga końca IX wieku , może poszczycić się dużą liczbą zabytków reprezentujących różne epoki. Odnajdujemy tutaj zarówno gotycką Katedrę , barokowy klasztor, klasycystyczny ratusz , jak i pseudobarokowe kamieniczki.

Sakralne

Kaplica rodziny Śmiarowskich ( 1838 )
Dom Pogrzebowy ( 1853 )
Neogotycka Brama ( 1879 )
Neoklasycystyczna kaplica ewangelicka (XIX w.)

Stary Rynek

  • Ratusz – klasycystyczny. Wzniesiony w latach 1822 - 1823 . W ścianie tablica upamiętniająca nadanie praw miejskich. Obok nowy ratusz.
  • Kamieniczki z arkadami – pseudobarokowe. W większości odbudowane po II wojnie światowej.
  • Hala targowa1928

Ulica Dworna

  • Gmach Sądu Okręgowego – neobarokowy z 1909 r.[12]
  • Siedziba Kredyt Banku1888 . Fasada siedmioosiowa. Przed budynkiem popiersie Bogdana Winiarskiego – prezesa Banku Narodowego w Londynie.
  • Banku Gospodarki Żywnościowej – budynek z końca XIX w. Wcześniej siedziba Kasy Oszczędności, której dyrektorem był Roman Bielicki, ojciec Hanki Bielickiej .
  • Gmach Muzeum Północno-Mazowieckiego – przełom XVIII/XIX w.
  • Zabytkowe kamienice

Ulica Sienkiewicza

  • Kamienica rodziny Śledziewskich
  • Tablica upamiętniająca śmierć Leona Kaliwody
  • Odrestaurowane kamieniczki
  • Obok plac Jana Pawła II

Pozostałe zabytki

  • Budynek I LO – ul. Bernatowicza 4. Według projektu Feliksa Nowickiego, oddano do użytku w 1914 .
  • Budynek II LO – plac Kościuszki 3. Według projektu Feliksa Nowickiego, oddano do użytku w 1906 .
  • Budynek Poczty Polskiej – plac Pocztowy 1. Zbudowany 1843 - 1844 . Od początku istnienia nie zmienił swojej funkcji.
  • Budynek Więzienia Gubernialnego – Al. Legionów 36. Wybudowany w 1892 . Obecnie po przebudowie budynek Państwowej Szkoły Muzycznej.
  • Dom Ludowy – al. Legionów 9. Wybudowany w 1905 . Obecnie Szkoła Drzewna; obok Park Ludowy.
  • Dom Pomocy Społecznej – ul. Polowa 39. Neorenesansowy. Wybudowany w 1882 . Dawniej Dom Starców.
  • Ulica FarnaDeptak-wizytówka miasta.

Pomniki

  • Kamienne schody – wybudowane w 1900 . Łączą dwie części ul. Krzywe Koło (wyższą – na skarpie niedaleko Starego Rynku i niską – przy ul. Rybaki w dolinie rzeki Narew). W parterowym domku przy schodkach mieszkał prymas Stefan Wyszyński .
  • Brama Napoleona – wejście do domu, w którym podobno zatrzymał się Napoleon prowadząc wojska na Moskwę. Brama znajduje się u szczytu Kamiennych schodów.
  • Obelisk 33 Pułku Piechoty
  • Pomnik Bohdana Stefana Winiarskiego
  • Pomnik Bojownikom Nieznanym Straconym przez Najeźdźców-Rosjan w 1831 r.
  • Pomnik Bojownikom Za Wolność Ojczyzny
  • Pomnik Harcerzom Ziemi Łomżyńskiej
  • Pomnik Jakuba Wagi
  • Pomnik Kardynała Stefana Wyszyńskiego
  • Pomnik – ławeczka Hanki Bielickiej
  • Pomnik Ofiar Represji Stalinowskich
  • Pomnik Pamięci Bohaterów Walk o Wolność i Niepodległość Polski oraz Więźniów Politycznych Zamęczonych i Pomordowanych w latach 1939-1956
  • Pomnik Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej Obwodu Łomżyńskiego
  • Pomnik poświęcony Ojcu Św. Janowi Pawłowi II
  • Pomnik poświęcony Tadeuszowi Kościuszce
  • Pomnik Stacha Konwy
  • Pomnik Zygmunta Glogera
  • Tablica ufundowana w "Hołdzie patriotom polskim więzionym w tych murach w okresie zaborów, okupacji hitlerowskiej i stalinowskiej" na gmachu dawnego więzienia
  • Tablica żydowska
Pomniki przyrody

W mieście znajduje się 12 pomników przyrody wpisanych do rejestru Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody[13]. Głównie są to pojedyncze drzewa wiekowe, które znajdują się na terenie parków miejskich:

  • Park Jakuba Wagi – założony w 1842 . Dawniej Ogród Spacerowy. Między ul. Wojska Polskiego, Glogera, Nowogrodzką i Ogrodową
  • Park Jana Pawła II – obok Sanktuarium Miłosierdzia Bożego. Między ul. Wyszyńskiego, Zawadzką i Prusa
  • Park Ludowy – założony w 1905 przy Al. Legionów

Gospodarka

Struktura zatrudnienia
(dane za rok 2004)[14]
Sektorpracującyudział %
Rolnictwo&0000000000000051.00000051&Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”.Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”0,4
Przemysł&0000000000003258.0000003258&Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”.Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”25,4
Usługi rynkowe&0000000000004657.0000004657&Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”.Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”36,3
Usługi nierynkowe&0000000000004875.0000004875&Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”.Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”38,0
Ogółem&0000000000012828.00000012828&Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”.Błąd w wyrażeniu – nierozpoznany znak interpunkcyjny „,”100,0

Położenie Łomży w regionie o charakterze rolniczo-leśnym wskazuje na podstawowe kierunki rozwoju gospodarczego, którymi są branże nieuciążliwe ekologicznie, tj. przemysł spożywczy, browarnictwo, elektronika, przemysł materiałów budowlanych, drzewny, meblarski, produkcja i przetwórstwo płodów rolnych, a także turystyka i agroturystyka.

Na terenie miasta nie istnieje żadne duże przedsiębiorstwo zatrudniające ponad 1000 pracowników, jednak funkcjonują firmy, które znalazły się na Podlaskiej Setce Przedsiębiorców[15]. Są to m.in. Browar Łomża (producent piwa), DOMEL (producent okien bezołowiowych), FARGOTEX (importer tkanin meblowych), KONRAD (importer jałowic hodowlanych), Łomżyńska Fabryka Mebli (producent mebli), PEPEES (producent skrobi ziemniaczanej), Purzeczko (ochrona osób i mienia). Miasto jest siedzibą Podlaskiej centrali Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa .

Na koniec 2007 roku liczba pracujących w mieście Łomża wynosiła 13408, w tym 7170 kobiet[16], natomiast stopa bezrobocia na koniec listopada 2009 roku wynosiła 14,1%[17]. Liczba podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w rejestrze REGON na koniec 2008 roku wynosiła 6421, w tym 6280 podmiotów sektora prywatnego[18].

Kultura

Budynek Teatru Lalki i Aktora
Budynek Państwowej Szkoły Muzycznej
Budynek Galerii Sztuki Współczesnej

Łomża to również ośrodek kulturalny . Znajdują się tutaj teatr, orkiestra kameralna, muzeum, a także liczne galerie sztuki. W mieście organizowanie są cyklicznie następujące wydarzenia kulturalne:

  • Międzynarodowy Festiwal Teatralny "Walizka" – organizowany przez Teatr Lalki i Aktora
  • Festiwal "Sacrum et Musica" – organizowany przez Łomżyńską Orkiestrę Kameralną
  • Festiwal Muzyczne Dni "Drozdowo-Łomża" – organizowany przez Regionalny Ośrodek Kultury i Jacka Szymańskiego. Współorganizatorem jest Dariusz S. Wójcik
  • Ogólnopolski Plener Malarski – jw.
  • Ogólnopolski Turniej Tańca Towarzyskiego o "Puchar Prezydenta Łomży" – jw.
  • Ogólnopolski Turniej Tańca Towarzyskiego o "Mistrzostwo Łomży" – organizowany przez Klub Tańca Towarzyskiego "AKAT"
  • Ogólnopolski Turniej Tańca Młodzieżowego "Wirująca Strefa" – organizowany przez MDK-DŚT
  • Ogólnopolski Konkurs Krasomówczy im. Hanki Bielickiej – organizowany przez Centrum Katolickie im. Jana Pawła II przy parafii Krzyża Św.
  • Novum Jazz Festival - organizowany przez Radio Nadzieja
  • Festiwal Karnawał z Kolędą - organizowany przez Radio Nadzieja

Instytucje kulturalne

Instytucjami kulturalnymi w Łomży są m.in.: Galeria Sztuki Współczesnej, Filharmonia Kameralna im. Witolda Lutosławskiego w Łomży (dawniej Łomżyńska Orkiestra Kameralna), Miejska Biblioteka Publiczna, Miejski Dom Kultury – Dom Środowisk Twórczych, Muzeum Północno-Mazowieckie w Łomży , Centrum Katolickie im. Jana Pawła II, Regionalny Ośrodek Kultury oraz Teatr Lalki i Aktora w Łomży.

Stowarzyszenia obywatelskie

Na terenie miasta Łomży funkcjonują również liczne stowarzyszenia i zespoły hobbystyczne. Należą do nich m.in.: Sekcja Capoeira UNICAR Łomża, Centrum Aktywności Lokalnej "Novitas", Katolicka wspólnota Gloriosa Trinita , Klub Karate Fudokan-Shotokan Łomża, Łomżyńska Grupa Odtwórstwa Historycznego "Spiritus temporis" , Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów , Salon Literacki Anny Jakubowskiej, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej , Zespół Muzyki Dawnej "Voci Unite" czy Zespół Pieśni i Tańca "Łomża", Łomżyńska Orkiestra Dęta.

Media

Na terenie Łomży wydawane są trzy czasopisma: Gazeta Współczesna , Kontakty oraz Tygodnik Diecezji Łomżyńskiej "Głos Katolicki". Rozgłośniami radiowymi, które posiadają swoje placówki w Łomży, są: Radio Eska Łomża (88,8 FM ), Radio RMF MAXXX Łomża (97,5 FM), Diecezjalne Radio Nadzieja (103,6 FM) oraz Polskie Radio Białystok (87,9 FM).

Edukacja

Gmach I Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki

Historia szkolnictwa w Łomży sięga początków XV wieku , kiedy to założono pierwszą parafię , a razem z nią szkołę parafialną. W 1614 roku przebywający na terenie miasta jezuici utworzyli Kolegium Jezuickie. Jednym z kolejnych rektorów kolegium był św. Andrzej Bobola . Poziom szkolnictwa nie spadł po przekazaniu przez KEN szkoły pijarom w 1774 roku. Pod władzą zaborców w Łomży wykształciło się wiele ważnych osobistości, m.in. Szymon Konarski , Rafał Krajewski , Jakub Ignacy Waga , Wojciech Szweykowski , Adam Chętnik .

Obecnie w Łomży jest dobrze rozwinięta sieć szkół publicznych i niepublicznych na wszystkich szczeblach. Znajduje się tutaj 7 szkół podstawowych, 8 gimnazjów, 10 szkół ponadgimnazjalnych, 6 szkół wyższych (w tym 3 niepubliczne) oraz 2 szkoły artystyczne. Poziom kształcenia w Łomży jest wysoki, o czym świadczą wyniki egzaminów maturalnych i gimnazjalnych w skali kraju i województwa. Na przykład I Liceum Ogólnokształcące należy do krajowej i wojewódzkiej czołówki szkół średnich[19][20]. Ponadto wiele łomżyńskich szkół zdobyło tytuł Szkoły z klasą[21]. Od 1 stycznia 1999 w Łomży swoją siedzibę ma Okręgowa Komisja Egzaminacyjna , która obejmuje swoją działalnością województwo podlaskie i warmińsko-mazurskie [22].

Bezpieczeństwo

Ochrona zdrowia

Szpital Wojewódzki

Za ochronę zdrowia w powiecie łomżyńskim odpowiada prowadzony przez ten powiat i finansowany przez NFZ – Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Łomży z siedzibą przy ulicy Szosa Zambrowska 1/27. ZOZ składa się z izby przyjęć, pogotowia ratunkowego oraz czterech przychodni rejonowych[23]. W Łomży mieści się również Szpital Wojewódzki im. kardynała Stefana Wyszyńskiego . Uzupełnieniem publicznej służby zdrowia jest osiem Niepublicznych Zakładów Opieki Zdrowotnej oraz placówka terenowa służby zdrowia MSWiA [24].

Poza tym na terenie miasta działają Caritas , przychodnie specjalistyczne (np. gabinety stomatologiczne) oraz 20 aptek[25]. Natomiast usługi z zakresu rehabilitacji świadczy m.in. Centrum Rehabilitacji Caritas Diecezji Łomżyńskiej pw. św. Rocha[26].

Cywilne służby mundurowe

Komenda Miejska Policji

Łomżyńska Policja współpracuje z Żandarmerią Wojskową oraz korzysta z systemu monitoringu utworzonego przez miasto. Na terenie miasta znajduje się Komenda Miejska z siedzibą przy ul. Wojska Polskiego 9 i częścią sekcji przy ul. Partyzantów 48B. Łomżyńska komenda podlega Komendzie Stołecznej. Dzieli się na 5 sekcji i 1 referat. Sekcja dzielnicowych dzieli miasto na dwa rewiry, czyli łącznie 13 rejonów[27]. W mieście funkcjonuje także straż miejska.

Od 1997 roku w mieście Łomża funkcjonuje program "Bezpieczne miasto" realizowany we współpracy z Komendą Miejską Policji, Strażą Miejską oraz innymi podmiotami życia społecznego. W ramach tego programu w 2001 roku uruchomiono miejski monitoring polegający na umieszczeniu kamer w miejscach wymagających stałego nadzoru[28].

Za bezpieczeństwo pożarowe odpowiada Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej mająca swą siedzibę przy ul. Sikorskiego 48/94, wspomagana przez Ochotniczą Straż Pożarną (10 jednostek na terenie gminy Łomża )[29].

Religia

Sanktuarium Bożego Miłosierdzia

Mieszkańcy Łomży to głównie osoby wyznania rzymskokatolickiego , chociaż na przestrzeni wieków miasto było wielonarodowościowe i tym samym wielowyznaniowe. Oprócz katolików miasto zamieszkiwali m.in. wyznawcy Judaizmu czy też protestanci , o czym świadczą zabytki architektury sakralnej oraz nagrobki na łomżyńskich cmentarzach. Dodatkowym potwierdzeniem wielowyznaniowej struktury miasta był fakt, że właśnie w Łomży 24 maja 1899 roku Józef Piłsudski dokonał konwersji na luteranizm, w czym uczestniczył łomżyński pastor ks. Mikulski[30]. Oprócz osób wyznania rzymskokatolickiego w mieście mieszka również duża grupa muzułmanów pochodzenia czeczeńskiego .

Osiem łomżyńskich parafii rzymskokatolickich skupionych jest w dwa dekanaty: Łomża – św. Brunona oraz Łomża – św. Michała Archanioła , które obejmują również dziewięć okolicznych miejscowości. Ponadto na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzi również Rodzimy Kościół Polski , Kościół Zielonoświątkowy w RP – zbór "Słowo Życia"[31].

Sport

Stadion ŁKS Łomża (2007)
Kompleks rekreacyjno-sportowy "Orlik 2012"
Modernizacja stadionu ŁKS Łomża (2010)

Historia sportu w Łomży sięga końca XIX wieku, kiedy to w 1897 roku zorganizowano pierwsze wyścigi wioślarskie amatorów. Dwa lata później rozpoczęto starania o powołanie towarzystwa wioślarskiego, które to zainaugurowało swoją oficjalną działalność 26 stycznia 1902 roku pod nazwą Łomżyńskiego Towarzystwa Wioślarskiego [32]. Stowarzyszenie prężnie działało do rozpoczęcia II wojny światowej . Jego działalność została zawieszona w latach 80. XX wieku.

16 kwietnia 1926 roku został założony pierwszy klub piłkarski, obecnie czwartoligowy ŁKS Łomża . Ponadto w mieście działa kilkanaście klubów sportowych reprezentujących różne dyscypliny. Do najważniejszych sekcji oprócz piłki nożnej należą siatkówka , koszykówka , lekkoatletyka oraz sporty walki . Swoje największe sukcesy Łomżanie odnosili właśnie w lekkoatletyce[33], sportach walki[34][35], a także w kulturystyce [36]. W czerwcu 2009 roku zorganizowano w Łomży Ogólnopolski Finał Gimnazjady w Piłce Nożnej Chłopców, w którym lokalna drużyna piłkarska z Publicznego Gimnazjum nr 8 zajęła 3. miejsce[37]. Łomżyński sport wspierany jest przez Towarzystwo Krzewienia Kultury Fizycznej oraz Łomżyński Szkolny Związek Sportowy.

W 1998 roku została otwarta hala sportowa, w której odbywają się ogólnopolskie oraz międzynarodowe imprezy, np. mecze piłki halowej [38], turnieje wschodnich sztuk walki[39] czy turnieje piłki koszykowej[40]. W 2006 roku uruchomiono stok narciarski w Rybnie k. Łomży[41].

W 2009 roku została podpisana umowa na budowę pływalni miejskiej, która będzie drugim tego typu obiektem w mieście. Przewidywany termin oddania inwestycji to początek 2011 roku[42]. Budowa pływalni jest współfinansowana ze środków unijnych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata 2007-2013, a jej koszt całkowity wyniesie 35,2 mln zł.[43]

Obiekty sportowe

  • Stadion piłkarsko-lekkoatletyczny; obecnie stadion klubu ŁKS Łomża ,
  • Hala sportowa im. Olimpijczyków Polskich; odbywają się tutaj miejskie, regionalne, a nawet międzynarodowe imprezy sportowe,
  • Kompleks rekreacyjno-sportowy ( skatepark ); wyposażony w korty tenisowe, boisko do piłki ręcznej oraz koszykówki , stoły do tenisa ziemnego , ścieżki rowerowe , minigolf ,
  • Kryty basen pływacki przy Szkole Podstawowej nr 10,
  • Kompleksy rekreacyjno-sportowe Orlik 2012 przy ulicy Katyńskiej oraz Bernatowicza,
  • Kompleks sportowo-rekreacyjny w miejscu dawnej strzelnicy wojskowej.

Kluby sportowe

W Łomży prowadzi swoją działalność wiele klubów sportowych zarówno profesjonalnych, jak i amatorskich. Najbardziej rozpoznawalnym spośród łomżyńskich klubów jest założony w 1926 roku klub piłkarski ŁKS Łomża , który obecnie rozgrywa mecze w IV lidze. Na uwagę zasługuje również Uczniowski Klub Sportowy Jedynka Łomża , który prowadzi sekcje tenisa stołowego , sekcję zapaśniczą oraz siatkówki kobiet, która to rozgrywała mecze przez jeden sezon w II lidze. W drugiej lidze występują również zawodnicy klubu SKTS Łomża, który prowadzi rozgrywki w tenisie stołowym. Ponadto od 1975 roku funkcjonuje w mieście klub lekkoatletyczny LKS Narew Łomża, który może poszczycić się wieloma sukcesami[44]. W Łomży funkcjonuje również inny klub piłkarski KS Perspektywa, który obecnie prowadzi rozgrywki w podlaskiej klasie okręgowej. Pozostałe kluby sportowe prowadzą sekcje zapaśnicze, siatkówki , koszykówki , taekwondo , karate , biegowe , szachowe czy też piłki ręcznej . We wrześniu 2009 roku Ludowy Łomżyński Klub Sportowy "PREFBET ŚNIADOWO" Łomża (LŁKS "Prefbet Śniadowo" Łomża) wygrał rozgrywany w Toruniu finał II ligi lekkoatletycznej i tym samym, jako pierwsza w historii drużyna z ziemi łomżyńskiej, awansowała do pierwszej ligi[45].

Komunikacja

Mapa drogowa Łomży (2009)
Aleja Legionów
(po lewej: Park Ludowy)
Plac Niepodległości
(dawniej Plac Zambrowski)
Jedno z rond imienia Hanki Bielickiej

Tranzyt

W latach 2013-2015 planowana jest budowa obwodnicy Łomży[46], która udrożni system komunikacji miasta zwłaszcza w okresie urlopowym.

Zgodnie z raportem z konsultacji społecznych ws. strategii rozwoju I Pan-Europejskiego Korytarza Transportowego ( Via Baltica ) przygotowanym przez agencję Scott&Wilson na zlecenie GDDKiA trasa powinna przebiegać wariantem nr 42, czyli prowadzącym przez Łomżę[47]. Władze miasta już od kilku lat zabiegały o wspomnianą inwestycję i nagłaśniały całą sprawę ze względu na możliwość rozwoju miasta i kwestie ochrony środowiska[48][49]. 20 października 2009 roku Rada Ministrów przyjęła Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie sieci autostrad i dróg ekspresowych, przedłożone przez Ministra Infrastruktury, w którym został zatwierdzony nowy przebieg Via Baltici po śladzie nowej drogi ekspresowej S61 .[50]

Przez miasto przebiegają drogowe szlaki komunikacyjne takie jak[51]:

Mosty

W Łomży na rzece Narew znajdują się dwa mosty: stary most w ciągu ul. Zjazd (łączący miasto z Piątnicą Poduchowną i będący przeprawą na drogach krajowych 61 i 63) i nowy most w ciągu ul. Wł. Sikorskiego (łączący miasto z Piątnicą Włościańską ). Ponadto na rzeczce Łomżyczce jest 6 mostów. Ze względu na zły stan techniczny starego mostu od lipca 2006 roku obowiązuje na nim ograniczenie wagowe dopuszczające ruch pojazdów o masie całkowitej nieprzekraczającej 30 ton.[52] W związku z planowaną budową obwodnicy ma powstać trzeci most łączący brzegi Narwi.

Komunikacja miejska i dalekobieżna

Łomża posiada 17 linii autobusowych, zarządzanych przez Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacji, o łącznej długości 239 km[53].

Ponadto w mieście znajduje się dworzec PKS i nieczynny dworzec kolejowy PKP . W komunikacji międzymiastowej główną rolę odgrywa przedsiębiorstwo PKS Łomża, zapewniające połączenia z Warszawą , Białymstokiem , Olsztynem , Ełkiem , Giżyckiem , Ostrołęką , Mławą , Ciechanowem oraz z pobliskimi miastami i wioskami.

Komunikacja kolejowa

Połączenia kolejowe z Łomżą były już planowane w XIX wieku , jednak dopiero z początkiem I wojny światowej i wkroczeniem Rosjan do miasta zostało otwarte połączenie Śniadowo -Łomża. Rosjanie rozpoczęli również przygotowywanie terenu pod tor kolejowy w kierunku Kolna , jednak w sierpniu 1915 opuścili miasto i prace zostały wstrzymane. Stworzenia połączenia pomiędzy Kolnem a Łomża podjęli się również Niemcy , jednak bezowocnie. W latach 1922 - 27 podejmowano kolejne próby stworzenia omawianego odcinka, jednak do budowy nigdy nie przystąpiono. W latach 1917 - 25 roku z Łomży do Warszawy kursowały trzy pociągi dziennie. Ponadto od 1921 roku otwarto kolej wąskotorową na odcinku Łomża- Nowogród , która była częścią trasy Myszyniec -Łomża[54].

Przewozy pasażerskie drogą kolejową Łomża- Ostrołęka -Łomża funkcjonowały do 1 stycznia 1993 roku. Trasą tą kursowało 5 par pociągów ze średnią prędkością 30 km/h, z której korzystało średnio rocznie 9510 osób – prawie 5 razy za mało, by utrzymać rentowność .

Obecnie na trasie Śniadowo -Łomża kursują trzy pociągi towarowe tygodniowo, natomiast kolej wąskotorowa z Łomży do Nowogrodu już nie istnieje. W przyszłości ze względu na brak środków finansowych w budżecie PKP przeznaczonych na modernizację odcinka Śniadowo-Łomża trasa ma być docelowo zamknięta dla ruchu w 2012 roku[55]. We wrześniu 2009 roku starosta łomżyński, Krzysztof Kozicki, wyraził zainteresowanie przejęciem infrastruktury kolejowej na terenie powiatu i miasta Łomży przez powiat łomżyński . 2 września zarząd powiatu przyjął w tej sprawie stosowny projekt uchwały[56], który rada powiatu przyjęła jednogłośnie[57].

Administracja

Łomżyński ratusz

Łomża jest miastem z prawami powiatu . Mieszkańcy Łomży wybierają do swojej rady miasta 23 radnych[58]. Organem wykonawczym władz jest prezydent miasta . Siedzibą władz miejskich jest ratusz.

Miasto jest także siedzibą starostwa powiatu łomżyńskiego , a także wiejskiej gminy Łomża . W Łomży znajduje się sąd rejonowy , sąd okręgowy , a także szereg urzędów rangi powiatowej.

Mieszkańcy Łomży wybierają parlamentarzystów z okręgu wyborczego Białystok , a posłów do Parlamentu Europejskiego z okręgu wyborczego Olsztyn .

Łomżyniacy[59] i osoby związane z Łomżą

Zobacz też

Przypisy

  1. Ludność Łomży, stan na 31.12.2009
  2. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich , hasło: Łomża, s. 699 : "Miasto samo rozłożone na wzgórzystej krawędzi wyżyny zajmującej środkową część powiatu i wzniesionej na 420 stóp nad poziom morza"
  3. BIP Urzędu Miejskiego w Łomży: Podział miasta na osiedla ( pol. ). [dostęp 2008-11-27].
  4. Peel, M. C. and Finlayson, B. L. and McMahon, T. A.. Updated world map of the Köppen-Geiger climate classification . „Hydrology and Earth System Sciences”. 11, ss. 1633-1644 (2007). ISSN 1027-5606 ( ang. ). 
  5. Urząd Miejski w Łomży, „Profesjonalna Gmina”, Libra-Print, Łomża 2000, strona 8 – Warunki klimatyczne
  6. Ludność Łomży
  7. Bank Danych Regionalnych – Strona główna ( pol. ). GUS . [dostęp 2010-09-14].
  8. Główny Urząd Statystyczny : Ludność. Stan i Struktura w Przekroju Terytorialnym 2008 ( pol. ). [dostęp 2009-08-11].
  9. Główny Urząd Statystyczny; dane za rok 2006
  10. Teutonic Knights, Erich Joachim, Walther Hubatsch: Regesta historico-diplomatica Ordinis S. Mariae Theutonicorum, 1198-1525. Register zu Pars 1 und Pars 2 . Vandenhoeck & Ruprecht, 1965, s. 214. . 
  11. Decyzja Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Białymstoku z dnia 15 stycznia 1957 roku.
  12. Kasa Przemysłowców Łomżyńskich powstała w 1885 r. i dopiero w 1909 r. doczekała się własnej siedziby, która de facto jest obecnie siedzibą Sądu Okręgowego w Łomży. Źródło: Spacerkiem po dawnej Łomży, Muzeum Okręgowe w Łomży, Łomża 1997.
  13. Urząd Miejski w Łomży: Parki i pomniki przyrody ( pol. ). 2006-02-14. [dostęp 2009-02-07].
  14. Opracowanie na podstawie danych GUS oraz "Województwo podlaskie. Podregiony, powiaty, gminy. 2005", Urząd Statystyczny w Białymstoku [w:] Urząd Miejski w Łomży, Raport o sytuacji społeczno-gospodarczej miasta Łomża, 2006, Łomża
  15. Urząd Miejski w Łomży: Raport o sytuacji społeczno-gospodarczej miasta Łomża. Łomża: listopad 2006, s. 77. 
  16. Bank Danych Regionalnych Głównego Urzędu Statystycznego
  17. Powiatowy Urząd Pracy w Łomży: Statystyka Lokalnego Rynku Pracy ( pol. ). [dostęp 2009-03-03].
  18. Bank Danych Regionalnych Głównego Urzędu Statystycznego
  19. Rzeczpospolita: Raporty Rzeczpospolitej: Ogólnopolski ranking szkół średnich ( pol. ). 2002-01-10. [dostęp 2009-03-03].
  20. Perspektywy.pl: Ogólnopolski Ranking Szkół Ponadgimnazjalnych 2009 ( pol. ). [dostęp 2009-03-03].
  21. Szkoła z klasą: Wyszukiwarka "Szkół z klasą" ( pol. ). [dostęp 2008-12-18].
  22. Centralna Komisja Egzaminacyjna : Zasięg terytorialny okręgowych komisji egzaminacyjnych ( pol. ). 2004-04-07. [dostęp 2009-04-05].
  23. Urząd Miejski w Łomży: Przychodnie zdrowia w Łomży ( pol. ). 2006-01-16. [dostęp 2009-09-04].
  24. 4lomza.pl: ZOPZ w Łomży ( pol. ). 2004-03-30. [dostęp 2009-09-04].
  25. 4lomza.pl: Adresy i telefony aptek w Łomży ( pol. ). 2004-03-30. [dostęp 2009-09-04].
  26. 4lomza.pl: Rehabilitacja w Łomży ( pol. ). 2004-03-30. [dostęp 2009-09-04].
  27. Komenda Miejska Policji w Łomży: Rewir dzielnicowych nr 2  : Rejony miejskie ( pol. ). [dostęp 2009-09-04].
  28. Urząd Miejski w Łomży: Raport o sytuacji społeczno-gospodarczej miasta Łomża. Łomża: listopad 2006, ss. 72-73. 
  29. Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Łomży: Straż Pożarna ( pol. ). [dostęp 2010-07-24].
  30. Andrzej Garlicki: Józef Piłsudski : 1867-1935. Warszawa: "Czytelnik", 1988, ss. 63-64. . 
  31. Zbór "Słowo Życia" w Łomży: Informacje o zborze w Łomży ( pol. ). [dostęp 2008-11-24].
  32. "Warszawska Gazeta Sportowa" 31 01 1902, r.4, nr 1, s.4
  33. 4lomza.pl: Brązowa Justyna Korytkowska ( pol. ). 2009-02-25. [dostęp 2009-03-03].
  34. 4lomza.pl: Łomżyńscy karatecy najlepsi w województwie ( pol. ). 2009-03-02. [dostęp 2009-03-03].
  35. 4lomza.pl: Aleksandra Zajkowska – złoto na II Międzynarodowym Turnieju Juniorów Karate Kyokushin ( pol. ). 2009-02-15. [dostęp 2009-03-03].
  36. 4lomza.pl: Kulturystyczny mistrz z Łomży ( pol. ). 2006-10-16. [dostęp 2009-03-03].
  37. Urząd Miejski w Łomży: Piłkarze z PG 8 na trzecim miejscu w kraju ( pol. ). 2009-06-13. [dostęp 2009-06-18].
  38. Urząd Miejski w Łomży: Mecz Polska – Holandia w futsalu ( pol. ). 2006-03-22. [dostęp 2009-03-03].
  39. 4lomza.pl: Super Liga K-1 Muay-Thai MMA ( pol. ). 2007-06-08. [dostęp 2009-03-03].
  40. 4lomza.pl: Ogólnopolski Turniej Minikoszykówki Dziewcząt i Chłopców ŁOMŻYŃSKA ZIMA 2009 ( pol. ). 2009-03-02. [dostęp 2009-03-03].
  41. Gazeta Współczesna: Stok narciarski w Rybnie już działa! ( pol. ). 2008-12-29. [dostęp 2009-03-03].
  42. Urząd Miejski w Łomży: Ruszyła budowa pływalni ( pol. ). [dostęp 2009-03-15].
  43. Urząd Marszałkowski Województwa Podlaskiego: RPOWP: Budowa miejskiej pływalni w Łomży ( pol. ). [dostęp 2009-08-30].
  44. Urząd Miejski w Łomży: Sukcesy zawodników LKS "Narew" ( pol. ). 2006-10-02. [dostęp 2009-04-05].
  45. 4lomza.pl: Lekkoatleci z „Prefbetu” w I lidze ( pol. ). 2009-09-07. [dostęp 2009-09-07].
  46. GDDKiA Białystok: Główne zadania inwestycyjne prowadzone przez GDDKiA Oddział w Białymstoku na lata 2010 - 2015 ( pol. ). [dostęp 2010-05-08].
  47. Scott&Wilson: Raport z konsultacji społecznych ws. strategii rozwoju I Pan-Europejskiego Korytarza Transportowego (część I: korytarz drogowy) na zlecenie GDDKiA ( pol. ). 2008-07-07. [dostęp 2009-03-25].
  48. BIP Urzędu Miejskiego w Łomży: Scenogram obrad XIV sesji w dniu 28 maja 2003 roku (punkt nr 10) ( pol. ). 2003-06-23. [dostęp 2009-03-03].
  49. Urząd Miejski w Łomży: "Europejskie" spotkanie nie tylko w sprawie Via Baltica ( pol. ). 2007-06-15. [dostęp 2009-03-03].
  50. Centrum Obsługi KPRM: Dz.U. 2009 nr 187 poz. 1446, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 października 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sieci autostrad i dróg ekspresowych ( pol. ). Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, 2009-10-21. [dostęp 2010-04-18].
  51. Urząd Miejski w Łomży: Informacja drogowa ( pol. ). 2007-03-28. [dostęp 2009-03-03].
  52. Urząd Miejski w Łomży: Znaki pozostaną! ( pol. ). 2006-07-31. [dostęp 2009-03-03].
  53. Urząd Miejski w Łomży: Informacje odnośnie MPK w Łomży ( pol. ). 2006-01-12. [dostęp 2009-03-03].
  54. Lomza.glt.pl: Historia Łomży: Gospodarka miejska – Komunikacja ( pol. ). [dostęp 2008-09-21].
  55. Gazeta Współczesna: Koniec nadziei! Za cztery lata żaden pociąg tędy nie przejedzie. ( pol. ). 2008-09-15. [dostęp 2008-09-21].
  56. 4lomza.pl: Samorządowcy biorą się za kolej ( pol. ). 2009-09-03. [dostęp 2009-09-04].
  57. 4lomza.pl: Radni z powiatu chcą kolei ( pol. ). 2009-09-09. [dostęp 2009-09-09].
  58. Rada Miejska Łomży – Wybory Samorządowe 2006 ( pol. ). Państwowa Komisja Wyborcza. [dostęp 2009-09-23].
  59. Mieszkaniec Łomży to zarówno łomżanin, łomżynianin, ale i łomżyniak. Źródło: Słownik języka polskiego sjp.pl

Bibliografia

  • Brodzicki Czesław, „Ziemia łomżyńska do 1529 roku”, Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów, Łomża 1999,
  • Godlewska Donata, „Dzieje Łomży od czasów najdawniejszych do rozbiorów Rzeczypospolitej (XI w.-1795)”, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej, Łomża 2000,
  • Sulimierski Filip , Chlebowski Bronisław , Walewski Władysław, „Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich”, tom V, Warszawa 1884, s. 699-704
  • Wiśniewski Jerzy , „Początek i rozwój nowego osadnictwa w ziemi łomżyńskiej w końcu XIV i w XV wieku” [w:] „Studia Łomżyńskie”, t. 1:1989, s. 19-207, mapa.
  • Zierhoffer Karol , „Nazwy miejscowe północnego Mazowsza”, Ossolineum, Wrocław 1957
  • Praca zbiorowa, „Spacerkiem po dawnej Łomży”, Muzeum Okręgowe w Łomży, Łomża 1997,
  • Praca zbiorowa, „Ziemia Łomżyńska”, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej, Łomża 2004,
  • Regionalny Ośrodek Kultury w Łomży, „Łomżyński Informator Kulturalny 2007”, Libra-Print, Łomża 2007, ISSN   1427-7883
  • Urząd Miejski w Łomży, „580 lat miasta Łomży”, System Perfekt, Łomża 1998,
  • Urząd Miejski w Łomży, „Profesjonalna Gmina”, Libra-Print, Łomża 2000
  • Urząd Miejski w Łomży, „Plan Miasta”, BiK,
  • Przewodniki turystyczno-gospodarcze miasta Łomży (2000, 2002, 2004)

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Łomża":

Stefan Wyszyński ...

Roman Dmowski ...

Suwałki Sejnami i in. W Suwałkach można spotkać też autobusy PKS Białystok, PKS Łomża, PKS Warszawa, PKS Olsztyn, PKS Gdańsk, PKS Mrągowo, PKS Pisz i ...

Piastowie mazowieccy ...

Zasiłek 2008, s. 7-30.Nowy Komentarz ZUS dotyczący zasiłków Nowy Program Płatnik, CS-D Edytor, Łomża 2008, ...

Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka ...

Bitwa pod Ostrołęką (1831) ...

Związek Ludowo-Narodowy 6 Grodno - 27,15% i 2 mandaty na 46. Okręg nr 7 Łomża - 55,80% i 4 mandaty na 47. Okręg nr 8 Ciechanów ...

Ignacy Daszyński ...

Józef Piłsudski ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Łomża":

209. Struktura narodowościowa Polski. Grupy etniczne i mniejszości narodowe (plansza 9) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie