Krakowiacy
KrakowiacyKrakowiacy w strojach ludowych Krakowiacy w strojach ludowych Krakowiacy – najliczniejsza
grupa etnograficzna
Małopolski zamieszkująca na obszarze historycznego
województwa krakowskigo
oraz częściowo na terenie historycznego województwa sandomierskiego. Na południu od
górali
oddziela ich linia
Bielsko-Biała
–
Wadowice
–
Kalwaria Zebrzydowska
–
Myślenice
–
Lipnica Murowana
–
Tarnów
, na wschodzie nieprecyzyjna granica z Sandomiarzanami biegnąca za Tarnowem. Na zachodzie sąsiadują ze
Ślązakami
, a granicę wyznacza linia
Oświęcim
–
Chrzanów
–
Jaworzno
–
Częstochowa
. Na północy granicę wyznacza linia Częstochowa–
Kielce
. PodziałKrakowiacy dzielą się na: Zasięg terytorialny to obszar sięgający: na zachodzi linii Jędrzejów- Miechów- Proszowice - Koszyce - Brzesko, na wschodzie dochodzi do rzeki Czarnej, Połańca i Tarnowa, na północy Jędrzejowa i Chmielnika i na południ linii Tarnów - Brzesko. Powyższy obszar znajduje się w województwie świętokrzyskim i małopolskim. Zasięg terytorialny to obszar sięgający na zachodzie po rzekę Przemszę, na północy po Szczekociny, na wschodzie po Jędrzejów, Miechów, Proszowice, Koszyce i Brzesko, na południu po Myślenice, Kalwarię Zebrzydowską i Wadowice. Główne miastem tego obszaru stanowi Kraków. Strój ludowy Krakowiaków Zachodnich jest synonimem stroju krakowskiego w ogóle W węższym znaczeniu termin "Krakowiacy" oznacza mieszkańców najbliższych okolic
Krakowa
, w tym przypadku dzieli się ich na grupy: bronowicką, zabierzowską, lisiecką, flisacką, mogilską i tzw. Ogrodników ze wsi podmiejskich.
Folklor
Krakowiaków wcześnie stał się obiektem zainteresowania
ludoznawców
, a w okresie
Młodej Polski
– także artystów (
Stanisława Wyspiańskiego
,
Lucjana Rydla
,
Włodzimierza Tetmajera
). Jednym z najważniejszych dzieł poruszający folklor Krakowiaków jest "Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale" - opera
Wojciecha Bogusławskiego
z muzyką
Jana Stefaniego
wystawiona w niedzielę
1 marca
1794
roku w
Teatrze Narodowym
w
Warszawie
. Uważana za pierwszą operę narodową. Źródło- Encyklopedia Polski, wyd. Wydawnictwo Ryszard Kluszczyński, Kraków 1996.
Inne hasła zawierające informacje o "Krakowiacy":
Wojciech Bogusławski
trwającą 4 lata działalność teatralną we Lwowie. Wystawia tam wielokrotnie swoją operę
Krakowiacy i Górale
(utwór cieszył się tam wielką popularnością, był nieustannie aktualizowany, ...
Literatura – przegląd chronologiczny
Czartoryski
, Treny na upadek Polski – Józef Morelowski
1794
– Cud mniemany czyli Krakowiacy i Górale –
Wojciech Bogusławski
1793
–
1792
– Zabawki wierszem i prozą ...
Karol Lipiński
wariacje na tematy z opery "
Lunatyczka
"
Belliniego
op. 23Fantazja na motywach opery "
Krakowiacy i Górale
"
Stefaniego
op. 33III Koncert skrzypcowy e-moll op.24IV Koncert skrzypcowy ...
Babiogórcy
...
1955
rocznicę śmierci wieszcza.odbyła się premiera filmu
Irena do domu!
.
3 grudnia
– premierą „
Krakowiacy i Górale
”
Wojciecha Bogusławskiego
rozpoczyna swą działalność
Teatr Ludowy
w
Nowej ...
Plemiona czeskie
...
Krakowiacy
Krakowiacy w strojach ludowychKrakowiacy w strojach ludowychKrakowiacy – najliczniejsza
grupa etnograficzna
Małopolski ...
Teatr Narodowy
Józefa Bielawskiego, 1765"Nędza uszczęśliwiona", Kamińskiego, libretto Bogusławski 11 lipca 1778"Powrót posła" Niemcewicza, 1791"Krakowiacy i górale" Bogusławskiego, 1 marca 1794"Uciekła mi przepióreczka" Żeromskiego w reż. ...
Libretto
1778
, wg
Franciszka Bohomolca
, z muzyką
Macieja Kamieńskiego
oraz
Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale
,
1794
, z muzyką
Jana Stefaniego
). W
XIX wieku
do ...
Henryk Abbe
Janusz Rzeszewski
,
Leon Schiller
,
Maciej Wojtyszko
. Spektakle teatralne Teatr Wojska Polskiego, Łódź1946
Krakowiacy i Górale
jako Pastuch (reż. L. Schiller)1948
Igraszki z diabłem
jako ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Krakowiacy":
218. Struktura narodowościowa i etniczna Polski (plansza 10)
...
124. Naród polski w oświeceniu (plansza 3)
zarys reform państwa. Wojciech Bogusławski napisał i wyreżyserował sztukę „Cud mniemany czyli Krakowiacy i Górale”, w którego bohaterami były postacie polskiego ludu. Komediopisarz i ...
|