Krzem
Pierwiastek niemetaliczny z rodziny węglowców, drugi co do częstości występowania w skorupie ziemskiej.
Symbol chemiczny
|
Si
|
Nazwa łacińska
|
Silicium
|
Liczba atomowa
|
14
|
Masa atomowa
|
28,0855 u
|
Konfiguracja elektronowa
|
1s22s22p63s23p2
|
Położenie w układzie okresowym
|
Grupa IVA (14) okres 3
|
Elektroujemność (Allred-Rochow, Pauling)
|
1,74 ; 1,9
|
Stopień utlenienia
|
+2, +4
|
Rok odkrycia
|
1823
|
Właściwości fizyczne
|
stały
|
Barwa
|
ciemnoszara o metalicznym połysku
|
Budowa
|
krystaliczna
|
Gęstość
|
2,33 g/cm3
|
|
1410oC
|
|
2355oC
|
Przewodnictwo elektryczne
|
półprzewodnik
|
Właściwości chemiczne:
-
W temperaturze pokojowej krzem reaguje (płonąc) z fluorem tworząc czterofluorek SiF4.
- W temperaturach ok. 1000 K reaguje z tlenem i azotem tworząc tlenek SiO2 i azotek Si3N4
- W temperaturach powyżej 2300 K reaguje z węglem i borem.
- Nie rozpuszcza się w kwasach
(z wyjątkiem mieszaniny kwasu azotowego i fluorowodorowego)
-
Reaguje z zasadami tworząc krzemiany:
Si + 2 NaOH + H2O → Na2SiO3 + 2H2
Występowanie:
-
Pod względem rozpowszechnienia w skorupie ziemskiej krzem zajmuje 2 miejsce.
- Występuje w postaci tlenku SiO2 krzemianów i glinokrzemianów.
Otrzymywanie :
W skali laboratoryjnej krzem można otrzymać z krzemionki redukując ją magnezem.
Na skalę przemysłową otrzymuje się go przez prażenie w piecu elektrycznym krzemionki, węgla i żelaza.
Zastosowanie:
-
znajduje duże zastosowanie jako półprzewodnik w układach scalonych oraz fotoogniwach
- przetwarzających energię świetlną w elektryczną (baterie słoneczne),
- ma zastosowanie jako odtleniacz do stopów miedzi,
- jest używany jako dodatek do stali stopowych, żelaza, glinu itd., polepszając ich właściwości mechaniczne i odporność na korozję,
- w technice fal krótkich stosuje się detektory krzemowe,
- do wyrobu się soczewki do promieni podczerwonych).
Inne hasła zawierające informacje o "krzem":
Wody gruntowe
formy
azotu
(NO2-, NO3-, w wodach zanieczyszczonych: NH4+, CN-, NH3),
żelazo
(Fe),
krzem
(Si), substancje organiczne. BibliografiaAleksandra Macioszczyk, Dariusz Dobrzyński, Hydrogeochemia Srefy Aktywnej Wymiany ...
Układ scalony
epitaksjalną jest
utleniana
– na jej powierzchni wytwarza się cienka warstwa dwutlenku krzemu – warstwa maskująca; jej grubość wynosi
mikrometr
lub mniej, nawet kilka ...
Tranzystor
wykorzystując przy tym opracowany w tym samym laboratorium proces
utleniania
powierzchni kryształu
krzemu
. PolskaGermanowe tranzystory stopowe Tewy na tle opakowania:seledynowe: małej mocy
TG2
i ...
Ziemia
miejscem powierzchni od środka planety jest wierzchołek
Chimborazo
w
Ekwadorze
.Tlenki skorupy ziemskiej[45]ZwiązekWzórUdział
dwutlenek krzemu
SiO259,1%
tlenek glinu
Al2O315,8%
tlenek wapnia
CaO6,4%
tlenek magnezu
MgO4,4%
tlenek sodu
Na2O3,2%
tlenek żelaza
FeOT[A 6]6,6%
tlenek potasu
K2O1,88%
tlenek manganu(II)
MnO0,11%
tlenek tytanu(IV)
TiO20,7%
tlenek fosforu(V)
P2O50,2%Łącznie98,39%Skład chemicznyMasa ...
Lantan
...
Cez
...
Ruten
...
Technet
...
Niob
...
Cyrkon (pierwiastek)
...
Inne lekcje zawierające informacje o "krzem":
Wiązania chemiczne (plansza 18)
(w odróżnieniu od kryształów cząsteczkowych), nierozpuszczalne. Przedstawicielem tej grupy kryształów jest diament, krzem pierwiastkowy.
Rozpuszczają się w rozpuszczalnikach niepolarnych lub słabo polarnych.
Skroplone związki kowalencyjne ...
Metale i niemetale (plansza 2)
...
Pierwiastki bloku p (plansza 5)
Nie wyróżnia się już półmetali
METALE – german(Ge), polon,(Po) antymon(Sb)
NIEMETALE - bor(B), krzem(Si), arsen(As), tellur(Te), astat(At)
...