plemiona serbskie w VII-IX wieku

Zahumlanie również Zahumljanie i Zachlumianie – plemię serbskie w I połowie VII wieku osiadłe w dolinie rzeki Neretwyi na półwyspie Peljesač na północ od Dubrownika .

Nazwa plemienna Zahumlan ma charakter topograficzny – oznacza lud żyjący za hlumem - humem (chełmem – górą) i pochodzi od Serbów zagorskich , sąsiadujących z Zahumlanami od północy przez góry Dynarskie . Na wschód od Zahumlan osiedlili się Trebinianie , a na wybrzeżu Konawlanie . Od zachodu graniczyli z nimi Narentanie ^[1].

Wedle przeważającego poglądu Zahumlanie należą do plemion powstałych w wyniku migracji Serbów po 626 roku z pogranicza polsko-czeskiego. Taką lokalizację pierwotnych siedzib Zahumlan zdaje się też potwierdzać Konstantyn VII Porfirogeneta , który pisze, że ród książąt humskich wywodził się znad Wisły ^[2]. Możliwe również, że w powstaniu Zahumlan duży udział miały plemiona skalwińskie , które w latach 609-615 opuściły swe siedziby naddunajskie i osiedliły się na Bałkanach. Niewątpliwie już na Bałkanach doszło do wymieszania obydwu fal osadnictwa słowiańskiego. Głównym grodem Zahumlan był Ston ^[1].

Zahumlanie weszli w skład utworzonego przez Serbów zagorskich wielkiego związku plemiennego. W miarę stabilizowania się sytuacji plemion słowiańskich na ich nowych ziemiach związek na przestrzeni VIII wieku rozpadł się na szereg państw plemiennych. O ile jednak sąsiednie państwa Trebinian i Duklan dość szybko popadły w zależność od zagorskiej Serbii, o tyle państwo Zahumlan długo zachowywało samodzielność. Od XV wieku ziemie Zahumlan, zwane wcześniej Humem zaczęto określać jako Hercegowinę ^[1].

Zobacz też: Słowianie , plemiona słowiańskie

Przypisy

Bibliografia

• T. Wasilewski : Historia Jugosławii do XVIII wieku. W: W. Felczak : Historia Jugosławii. Wrocław: Ossolineum, 1985. . 
• J. Skowronek , M. Tanty , T. Wasilewski : Historia Słowian południowych i zachodnich. Warszawa: PWN, 1988. . 
• Mały słownik kultury dawnych Słowian. L.Leciejewicz (red.) . Warszawa: Wiedza Powszechna, 1990. .