monete z wyobrażeniem Roberta Guiscarda

herb rodu Hauteville

Robert Guiscard (ur. ok. 1016 , zm. 17 lipca 1085 ), książę Apulii , Kalabrii i Sycylii .

Biografia

Syn normańskiego rycerza Tankreda z rodu Hauteville i jego drugiej żony - Fressendy. Jego przydomek oznacza starofrancuskim sprytny, chytry. W 1046 r. dołączył do swoich starszych braci - Williama, Drago i Humphreya - walczących na żołdzie lombardzkich książąt w południowej Italii przeciwko Bizancjum . Po zdobyciu przez Drago Kalabrii, Robert opanował zamek San Marco, górujący nad doliną Crati, który stał się bazą wypadową dla jego rozbójniczych wypraw. Dopiero małżeństwo z Aubrée, krewną normańskiego wodza z okolic Benewentu , przyczyniło się do tego, że z raubrittera stał się wpływowym możnowładcą.

W 1057 r. po śmierci brata Humphreya, który po zamordowanym Drago został przywódcą Normanów w Italii, Robert wyrósł na lidera normańskich wojowników w południowych Włoszech, którzy już otwarcie dążyli do opanowania tej krainy. W 1058 r. Robert osadził swojego młodszego brata Rogera na książęcym tronie w Kalabrii. W 1059 r. wszedł w przymierze z papieżem Mikołajem II i na synodzie w Melfi ogłosił się wasalem papieża oraz zobowiązał sie przestrzegać zasad soborowych , za co otrzymał tytuł księcia wraz z inwestyturą Apulii, Kalabrii i Sycylii. W następnych latach Robert zajął Reggio i Brindisi , by w 1071 po trzyletnim oblężeniu zdobyć Bari , stolicę bizantyjskiej Italii. W tym samym czasie Roger podbijał Sycylię, która po zdobyciu Palermo wpadła w ręce Normanów, a Roger ogłosił się wasalem Roberta.

Następne lata upłynęły Robertowi na konsolidowaniu wszystkich zdobytych ziem. Do 1073 r. zmusił do uległości wszystkich normańskich buntowników. W tym czasie został ekskomunikowany przez papieża Grzegorza VII , który w ten sposób chronił papieskie włości w południowej Italii. Jednak gdy po kolejnym buncie Robert stał się jeszcze silniejszy (władał całym Południem bez Kapuii i Neapolu ), a papież miał kłopoty z intrygami cesarza Henryka IV , Grzegorz VII poszedł w 1080 r. na ugodę. Robert doszedłszy do szczytu potęgi i uważając się za pretendenta do tronu w Konstantynopolu (na pieczęciach przedstawiał się w stroju imperatora), podjął wyprawę posiadłości bizantyjskie. W 1081 wraz ze swym synem Boemundem zdobył Korfu . Cesarz Aleksy I Komnen sprzymierzył się z Wenecją , której flota pokonała flotę normańską. Cesarz ruszył na Durazzo , któremu zagrażali Normanowie, lecz w bitwie pod tym miastem poniósł klęskę. Robert kontrolował via Egnatia , szlak biegnący do Konstantynopola. Wobec porażki Aleksy I Komnen wszedł w sojusz z cesarzem Henrykiem IV, który wszedł do Italii. Zagrożony Grzegorz VII przywołał Roberta na półwysep. W Tesalii pozostał Bohemond, który jednak zrezygnował z marszu na Konstantynopol.

W 1084 30 tys. Normanów stanęło pod murami Rzymu , by 27 maja zdobyć Flaminia Porta i wydać bitwę na Campo Mania. Rzymianie zniechęceni grabieżczymi rządami Normanów zbuntowali się przeciwko nim, jednak zostali pokonani a miasto splądrowane. 27 czerwca Robert opuścił Rzym i poprowadził uwolnionego Grzegorza VII do Salerno , w którym papież w 1085 r. zmarł. Robert nie zrezygnował z planów podbicia Bizancjum. Odbudował flotę i ponownie zajął Korfu, wylądował na kontynencie, lecz w czasie przygotowań do oblężenia Kefalonii zmarł po krótkiej chorobie 17 lipca 1085 r.

Małżeństwa i potomstwo

Pierwszą żoną Roberta była Aubrée de Buonalbergo, miał on z nią:

• Boemunda I , księcia Antiochii , męża Konstancji - córki Filipa I, króla Francji ,
• Emmę de Hauteville, żonę Odona "Dobrego Margrabiego", matkę Tankreda, regenta Antiochii .

Drugą żoną Roberta była Siszelgajta z Salerno , miał z nią:

• Rogera Borsę, męża Adeli - córki Roberta, hrabiego Flandrii,
• Gwidona, księcia Amalfii,
• Roberta Scalio,
• Wilhelma,
• Hérię de Hauteville, żonę Huguesa V du Maine ,
• Sybillę de Hauteville, żonę Eblesa II de Roucy,
• Matyldę de Hauteville, żonę najpierw Rajmunda II, hrabiego Barcelony, później Aimery'ego I, hrabiego Narbonne.

Znaczenie przydomka

Słowo guiscard (fr.) lub viscard (norm.) bywa różnie interpretowane: "rozważny", "chytry", "przebiegły" lub "zręczny".

Bibliografia

• Anna Komnena, Aleksjada t. I-II, z języka greckiego przeł. wstępem i komentarzem opatrzył Oktawiusz Jurewicz, z serii: „Arcydzieła Kultury Antycznej”, Ossolineum, De Agostini Polska, Wrocław-Warszawa 2005,
• Dariusz Piwowarczyk, Normanowie i Bizancjum w XI stuleciu, Bellona, Warszawa 2006.