Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Nowa Anglia

Nowa Anglia

Nowa Anglia
Data przystąpienia do Unii
Stan:
 - Connecticut
 - Maine

 - Massachusetts
 - New Hampshire
 - Rhode Island
 - Vermont

 - 9 stycznia 1788 (5)
 - odłączenie od Massachusetts 15 marca 1820 (23)
 - 6 lutego 1788 (6)
 - 21 czerwca 1788 (9)

 - 29 maja 1790 (13)
 - 4 marca 1791 (14)
Statystyki
Największe miasto Boston
Stany USA Connecticut , Maine , Massachusetts , New Hampshire , Rhode Island i Vermont
Powierzchnia
 - w sumie

69 746 mi² (181 440 km²)
Ludność
 - Łącznie (2006)
 - Gęstość zaludnienia

 14 239 724[1]
76,7 os/km²

Nowa Anglia ( ang. New England) – region Stanów Zjednoczonych , ulokowany na północnym wschodzie kraju, kolebka kultury USA. Nowa Anglia składa się z 6 stanów: Maine , New Hampshire , Vermont , Massachusetts , Rhode Island i Connecticut .

Pierwotne region ten był zamieszkany przez indiańskich autochtonów . Kolonizacja tych terenów przez Europejczyków zaczęła się 21 listopada 1620 r., kiedy to angielscy pielgrzymi , uciekając przed prześladowaniami, dotarli na te tereny i założyli miasto Plymouth . Założenie Plymouth stało się zaczynem do budowy kolejnych miast w Nowej Anglii. Przybywający na te tereny liczni angielscy i szkoccy emigranci , zakładali kolejne miasta, coraz bardziej kolonizując te dzikie niegdyś tereny. Dzięki nim zaczęły powstawać takie miasta jak: Boston , Nantucket , New Bedford , czy słynne z procesu o czary miasto Salem .

Nowa Anglia odegrała znaczną rolę w ruchu abolicjonistycznym , który doprowadził w późniejszym okresie do zniesienia niewolnictwa . Nowa Anglia jest także wraz z Doliną Krzemową i stanem Illinois zagłębiem intelektualnym Stanów Zjednoczonych. New England słynie, bowiem, jako region , w którym znajdują się znane prestiżowe prywatne uczelnie. Należą do nich: Uniwersytet Browna , Dartmouth College , Uniwersytet Yale , Massachusetts Institute of Technology czy Uniwersytet Harvarda . Stąd także pochodziło aż 8 z 44 dotychczasowych prezydentów USA. To tutaj rozwinęła się, jako pierwsza amerykańska literatura i filozofia , utworzono pierwsze szkoły publiczne oraz rozpoczęła się rewolucja przemysłowa na terenie Stanów Zjednoczonych.

Spis treści

Podział terytorialny i ludność

Stany Nowej Angliistolicapowierzchnia
(w km²)
ludność (2000)
1 Maine Augusta 86 5421 274 923
2 New Hampshire Concord 24 2391 235 786
3 Vermont Montpelier 24 923608 827
4 Connecticut Hartford 14 3713 405 565
5 Rhode Island Providence 3 1441 048 319
6 Massachusetts Boston 27 3606 349 097

Główne miasta

  1. Boston , Massachusetts : 589 141[2]
  2. Providence , Rhode Island : 173 618
  3. Worcester , Massachusetts : 172 648
  4. Springfield , Massachusetts : 152 082
  5. Bridgeport , Connecticut : 139 529
  6. Hartford , Connecticut : 124 558
  7. New Haven , Connecticut : 123 626
  8. Stamford , Connecticut : 117 083
  9. Waterbury , Connecticut : 107 271
  10. Manchester , New Hampshire : 107 006
  11. Lowell , Massachusetts : 105 167

Podział etniczny i językowy

  • Około 90% mieszkańców Nowej Anglii, to potomkowie białych emigrantów z Europy. Najwięcej, bo aż 96,9% mieszkańców pochodzenia europejskiego, w stosunku do całej populacji mieszka w stanach Maine i Vermont. Najmniej, bo 86,7% białych w stosunku do reszty, mieszka w najbardziej kosmopolitycznym stanie Nowej Anglii, Massachusetts. Jest to związane głównie z rozrastaniem się aglomeracji bostońskiej i imigracji na te tereny licznej kadry naukowej z całego świata.
  • Drugą po białych największą grupą etniczną, są Afroamerykanie , którzy stanowią ok. 5-7% mieszkańców. Stosunkowo najwięcej w porównaniu do reszty ludności, jest ich w stanie Connecticut. Wg ostatniego spisu Afroamerykanie stanowią 10,1% ludności.
  • W Nowej Anglii ok. 0,4% mieszkańców to potomkowie mieszkających na tych terenach Indian.
  • Najpowszechniej używanym językiem jest język angielski (82,9%), a za nim hiszpański (6,42%), portugalski (2,14%) i francuski (2,07%)[3].
  • Najbardziej dynamicznie rosnącą grupą etniczną są Latynosi pochodzący głównie z Dominikany i Portoryko [1].

Religia

  • Protestanci , którzy w XVII wieku skolonizowali dzisiejszą Nową Anglię, początkowo stanowili niemal 100% populacji . Pierwotnie, ze względu na przekonania religijne dominowała wśród nich niechęć, a nawet nienawiść do nielicznych w wieku XVII i XVIII imigrantów, którzy pozostawali wierni religii rzymskokatolickiej . W następnych wiekach struktura religijna w Nowej Anglii uległa znacznemu przeobrażeniu, bowiem coraz liczniejsi imigranci z Irlandii , Włoch , Portugalii i Polski (a obecnie także z Dominikany i Portoryko ), doprowadzili do tego, że obecnie katolicy są najliczniejszą grupą wyznaniową na tych terenach. Katolicy przeważają we wszystkich 6 stanach Nowej Anglii, lecz jeśli liczyć wszystkich protestantów, jako całość, przeważaliby oni jednak w stanach Maine i New Hampshire.
  • W Nowej Anglii mieszka nieliczna[4], lecz bardzo wpływowa mniejszość żydowska . Bardzo wielu znanych naukowców, w tym także noblistów pochodzenia żydowskiego studiowało, pracowało, bądź nadal pracuje na tamtejszych uniwersytetach. Warto dla przykładu wspomnieć tutaj absolwenta Harvardu Henry'ego Kissingera . Amerykanie żydowskiego pochodzenia, są również właścicielami i pracownikami wielu renomowanych kancelarii prawniczych w Bostonie .

Podział religijny w stanie Connecticut

ReligiaProcent
Katolicy 32%
Niewierzący12%
Baptyści 10%
Kościół Episkopalny 6%
Metodyści 4%
Luteranie 4%
Kongregacjonaliści2%
Inni30%

Podział religijny w stanie Maine

Świątynia w Roxbury
ReligiaProcent
Protestanci(całość) w tym m.in.:56%
Baptyści16%
Metodyści9%
Pentakostaliści 4%
inni protestanci24%
Katolicy25%
Niewierzący17%
Inni2%

Podział religijny w stanie Massachusetts

ReligiaProcent
Katolicy47%
Protestanci(całość) w tym m.in.:31%
Kongregacjonaliści4%
Baptyści4%
wierni Kościoła Episkopalnego3%
inni protestanci20%
Niewierzący17%
Żydzi2%
Inni3%

Podział religijny w stanie New Hampshire

ReligiaProcent
Protestanci(całość) w tym m.in.:43%
Kongregacjonaliści7%
Baptyści7%
wierni Kościoła Episkopalnego4%
inni protestanci25%
Katolicy35%
Niewierzący19%
Inni3%

Podział religijny w stanie Rhode Island

ReligiaProcent
Katolicy56%
Protestanci(całość) w tym m.in.:28%
wierni Kościoła Episkopalnego8%
Baptyści6%
inni protestanci10%
Niewierzący13%
Żydzi2%
Inni1%

Podział religijny w stanie Vermont

ReligiaProcent
Katolicy38%
Protestanci(całość) w tym m.in.:29%
Kongregacjonaliści6%
Metodyści 6%
Kościół Episkopalny 4%
Baptyści 3%
Niewierzący22%
Inni11%

Geografia i klimat

Nowa Anglia (40°58'N – 47°28'N i 66°57'W – 73°44'W) leży w północno-wschodniej części Stanów Zjednoczonych. Od północy graniczy z Kanadą (prowincje Nowy Brunszwik i Quebec ), a od wschodu ze stanem Nowy Jork . Południową i wschodnią granicę Nowej Anglii wyznacza Ocean Atlantycki (Zatoka Maine i Massachusetts). Powierzchnia tego regionu wynosi 181,440 km², czyli ok. 2% powierzchni Stanów Zjednoczonych.

Geografia Nowej Anglii została ukształtowana głównie działalnością lodowca, który ustąpił z tych terenów tysiące lat temu. Zlodowacenie zostawiło po sobie głównie postrzępione wybrzeże i łagodne stoki górskie, a na nadmorskich nizinach pełno jest pozostałych z tego okresu polodowcowych jezior i bagien. Najwyższym szczytem Nowej Anglii jest wysoka na 1 917 m, znajdująca się w stanie New Hampshire góra Waszyngtona, która jest najwyższym szczytem jednego z pasm Apallachów – Gór Białych. Góra ta słynie z nieprzewidywalnej pogody i huraganowych wiatrów (max 372 km/h). W regionie pełno jest również rzek i strumieni. Główną rzeką jest długa na 640 km, z dorzeczem o powierzchni 29 138 km² Connecticut River. Największym jeziorem jest leżące na granicy amerykańsko kanadyjskiej jezioro Champlain . Powierzchnia tego jeziora wynosi 1130 km².

Klimat leżącej na atlantyckim wybrzeżu Nowej Anglii, jest ściśle związany zarówno z działalnością zimnego prądu labradorskiego , jak i obecnością długich pasm górskich ciągnących się od stanu Connecticut do samej granicy amerykańsko-kanadyjskiej w stanie Maine. Nowo angielski klimat znany jest przede wszystkim ze swojej nieprzewidywalności i różni się w zależności od regionów. W północnych bardziej górzystych stanach Maine, New Hampshire i Vermont klimat jest wilgotny, kontynentalny z krótkim dość chłodnym latem i mroźną zimą. Południowe stany Connecticut, Massachusetts i Rhode Island mają również klimat wilgotny kontynentalny z mroźnymi zimami, lecz występują tam znacznie cieplejsze lata. Wiosny są przeważnie deszczowe i mgliste . Średnia suma opadów waha się między 1000 a 1500 mm rocznie z tym, że w północnych stanach Vermont i Maine opadów jest mniej i roczna suma opadów waha się tam między 500 a 1000 mm. W zimę zazwyczaj pada około 2500 mm śniegu. Z tego powodu stany New Hampshire i Vermont z licznymi kurortami, stały się popularnymi wśród narciarzy miejscami.

Historia

"Mayflower w zatoce Plymouth" William Halsall, 1882

Przed kolonizacją

Nowa Anglia na długo przed przybyciem europejskich kolonizatorów, była zasiedlona przez liczne plemiona indiańskie ( Abenakowie , Penobscotowie , Wampanoagowie i wiele innych) posługujące się językami algonkińskimi . Podczas przybycia kolonizatorów Abenakowie zamieszkiwali tereny obecnych stanów Vermont , New Hampshire , a także zachodnią część obecnego stanu Maine oraz część Quebecu . Penobscotowie , zasiedlili tereny wzdłuż rzeki Penobscot w stanie Maine , zaś Wampanoagowie zamieszkiwali tereny obecnych stanów Massachusetts (południowa część), Rhode Island oraz wyspy Nantucket i Marthas Vineyard.

Plymouth Council dla Nowej Anglii

Nazwa "Nowa Anglia" została oficjalnie usankcjonowana 3 września 1620 roku, kiedy statut the Virginia Company of Plymouth został zastąpiony królewskim statutem dla Plymouth Council for New England – Spółki akcyjnej założonej w celu kolonizacji i zarządzania regionu. Krótko potem w grudniu 1620 stałe osiedlanie się na tych terenach zostało rozpoczęte przez Pielgrzymów (angielskich separatystów religijnych przybyłych z Holandii ), którzy założyli osadę Plymouth. Wkrótce potem w 1630 roku została założona osada Boston , która obecnie jest największym miastem w regionie.

Wygnany z Massachusetts Roger Williams osiadł na południu i założył Providence (obecną stolicę najmniejszego stanu Ameryki – Rhode Island ). W tym samym 1636 roku, 3 marca Kolonia Connecticut uzyskała statut i stworzyła własny rząd. Warto również zaznaczyć, że w tym samym czasie Vermont nie został jeszcze zasiedlony a terytoria New Hampshire i Maine były zarządzane przez Massachusetts .

Konfederacja Nowej Anglii

W tych wczesnych latach, relacje między kolonistami a rdzennymi mieszkańcami układały się różnie – od pokojowej koegzystencji do walk zbrojnych. Sześć lat po najkrwawszej z nich (wojny z ludem Pequot) w 1643 , Massachusetts Bay, Plymouth, New Haven i Connecticut połączyły się w luźny związek nazwany Konfederacją Nowej Anglii (oficjalna nazwa Zjednoczone Kolonie Nowej Anglii – "The United Colonies of New England"). Konfederacja została założona w celu koordynowania wzajemnej obrony przeciwko możliwym atakom ze strony Indian, Holendrów z Nowej Holandii na zachodzie, Hiszpanów z południa i Francuzów z północy. Konfederacja straciła wpływy, kiedy Massachusetts odmówiła włączenia się do wojny przeciwko Holendrom.

Pierwsze monety wybijane w koloniach były produkowane przez Massachusetts Bay Colony . Pierwsze serie były prosto zaprojektowane. Na awersie widniały litery „NE' (New England) a na rewersie znajdowały się różne wzory.

Dominium Nowej Anglii

W 1686 roku, król Jakub II Stuart , zaniepokojony zwiększającą się samodzielnością kolonii (szczególnie z powodu ustanawiania przez kolonie własnych statutów), zlekceważył Akty Nawigacyjne i zwiększył siły militarne w tym regionie tworząc Dominium Nowej Anglii (administracyjną unię skupiającą wszystkie angielskie kolonie tego regionu). Dwa lata później, prowincje Nowy Jork (Nowy Amsterdam) i New Jersey dołączyły do Dominium odłączając się od Holendrów. Unia narzucona z zewnątrz, sprzeczna z zakorzenionymi w tym regionie tradycjami demokratycznymi, była bardzo niepopularna wśród kolonistów.

Po Chwalebnej Rewolucji w 1689, statuty większości kolonii zostały zmodyfikowane, wraz z mianowaniem Królewskiego Gubernatora w prawie każdej kolonii. Powodowało to napięcia między Królewskimi Gubernatorami, ich urzędnikami a urzędnikami wybranymi przez kolonistów. Gubernatorzy żądali bezwzględnej władzy, co napotkało opór ze strony wszystkich warstw lokalnych urzędników. Większość z nich nie stosowała się do żądań Gubernatorów i rządziła tak, jak wtedy, gdy Gubernatorów jeszcze nie było. Napięcie te przerodziło się w rewolucję amerykańską , która skutkowała w Wojnę o niepodległość Stanów Zjednoczonych

Region Stanów Zjednoczonych

Po wojnie, kolonie zostały złączone w większą unię (lecz nie federalistyczną) nazwaną Stanami Zjednoczonymi Ameryki. W XVIII i na początku XIX wieku, Nowa Anglia nadal była bardzo ważnym regionem w kraju, jednakże z czasem rola tego ośrodka zaczęła spadać i dziś wpływy tego regionu są znacznie mniejsze niż na początku istnienia USA. W czasie wojny brytyjsko amerykańskiej w 1812 roku, Nowa Anglia była o krok od wystąpienia z Unii. Powodem tego był bunt handlowców, którzy sprzeciwiali się wojnie przeciwko ich największemu partnerowi handlowemu – Wielkiej Brytanii .

Z wyjątkiem kanadyjskiej prowincji Nowa Szkocja , Nowa Anglia jako jedyny amerykański region odziedziczył nazwę królestwa z Wysp Brytyjskich . Nowa Anglia ma dobrze zachowany charakter regionalny, szczególnie, jeśli chodzi o historyczne miejsca. Początkowo prawie jednolita pod względem narodowościowym, Nowa Anglia stała się wkrótce celem osiedlenia dla fali imigrantów z Włoch , Irlandii , Quebec'u , Polski , Azji , Ameryki Łacińskiej oraz innych części Stanów Zjednoczonych.

Gospodarka

Polityka

Kultura

Ciekawe miejsca

Sławni ludzie z Nowej Anglii

Connecticut

Maine

Massachusetts

New Hampshire

Rhode Island

Vermont

Polonia w Nowej Anglii

Według spisu ludności z roku 2000 Nową Anglię, która powierzchniowo jest 2 razy mniejsza od Polski , zamieszkuje ok. 750 tys. Polaków . Głównym skupiskiem Polonii , są stany: Massachusetts gdzie mieszka około 323 tys. Polaków i osób polskiego pochodzenia, co stanowi nieco ponad 6,1% mieszkańców oraz stan Connecticut, gdzie mieszka 284 tys. Polaków, co stanowi 8,3% mieszkańców. Obecnie emigranci z Polski osiedlają się głównie w okolicach Bostonu.

Duży wpływ na życie Polonii i kultywowanie tradycji polskich mają polonijne parafie rzymskokatolickie w Nowej Anglii .

W Nowej Anglii działa wiele organizacji polonijnych, z których najważniejsze to działające w Bostonie Polish Cultural Foundation i Polish-American Networking Organization. Warto wspomnieć również, o działającej przy Uniwersytecie Yale, organizacji studenckiej The Polish Society of Yale College, która zrzesza studentów pochodzenia polskiego. Szczególnie ważną rolę w środowisku polonijnym, odgrywa działająca od stycznia 1998 roku Polish Cultural Foundation, która przeprowadziła od tego czasu, kilkadziesiąt imprez kulturalnych i charytatywnych oraz dąży do ustanowienia w Bostonie Centrum Kultury Polskiej.

Stan Nowej AngliiLiczba Polaków (2000) % całej populacji
1 Massachusetts 323 0006,1%
2 Connecticut 284 0008,3%
3 New Hampshire 51 0004,1%
4 Rhode Island 43 0004,1%
5 Maine 25 0002%
6 Vermont 20 5003,4%

Przypisy

  1. 1,0 1,1 Spis ludności w USA
  2. All population information for Massachusetts cities is as of 2000 and comes from the web site of the Commonwealth of Massachusetts, available here . Last accessed: 11 August 2006.
  3. MLA Language Map Data Center (Wyniki procentowe uzyskane poprzez zsumowanie danych dla poszczególnych stanów tworzących Nową Anglię)
  4. Dla przykładu: Wg "Shengold Jewish Encyclopedy" (2001), w stanie Vermont mieszka zaledwie 5000 Żydów.
  5. Danych o liczebności mormonów można znaleźć tutaj → [1]

Zobacz też

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Nowa Anglia":

II wiek ...

Biegun północny ...

Brescia ...

Xiamen ...

Linz ...

Grenoble ...

Brno ...

Iwan IV Groźny ...

1972 ...

Parafia mariawicka w Kownie ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Nowa Anglia":

202 System wersalski. Europa po I Wojnie Światowej (plansza 10) ...

010c. Rzym (plansza 12) ...

208 Walki o granice II Rzeczypospolitej (plansza 10) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie