Żuków –
wieś
w
Polsce
nad rzeką
Bzurą
położona w
województwie mazowieckim
, w
powiecie sochaczewskim
, w
gminie Sochaczew
. Siedziba
sołectwa
Żuków
.
10 czerwca 1294 r. w bitwie pod
Żukowem
(wg innej relacji pod
Trojanowem
) zginął brat
Władysława Łokietka
-
Kazimierz II łęczycki
. Działo się to podczas pościgu za oddziałem litewskim księcia
Witenesa
uchodzącym z łupami po napadzie na
Łęczycę
, dokonanym 4 czerwca 1294 r.[2]
20 maja 1350 r.
pod Żukowem
wojska polskie pod wodzą króla
Kazimierza Wielkiego
rozbiły wojska litewskie dowodzone przez księcia
Kiejstuta
. Wojska litewskie najechały Mazowsze pustosząc okolice. Siły polskie były znacznie silniejsze, więc Litwini nie mieli szans. Część najeźdźców zginęła w walce, a część zepchnięta na brzeg Bzury, utonęła w jej nurtach w czasie próby ucieczki[3].
W XVI w. wieś należała do rodziny Gawłowskich, szlachty z sąsiedniego
Gawłowa
[4]. Pod koniec XVII w. Żuków posiadał Adam Franciszek Lasocki. Oddał on dobra synowi Antoniemu. W XVIII w. była w Żukowie siedziba wicestarosty grodu sochaczewskiego, byłego targowiczanina, prezesa sądu Apelacyjnego w Księstwie Warszawskim, senatora i kasztelana Królestwa Polskiego, Jerzego Bończy Skarżyńskiego. Folwarkiem w Żukowie na przełomie XIX i XX w. gospodarowali Chylewscy. Na początku XX w. stanowił własność Bolechowskich. Majątek posiadał Bolesław, syn Feliksa. Ożeniony był ze Stefanią Garbolewską herbu Sulima. W latach 1918-1945 Żuków stanowił własność Węgrzyckich[5].
Dwór został wzniesiony dla rodziny Chylewskich. W 1916 gruntownie został przebudowany. Po II wojnie światowej mieściła się w nim szkoła podstawowa. Obecnie jest własnością pana Głowacza. Wokół dworu znajdował się park zaprojektowany przez Waleriana Kronerberga ok. 1900 r. Przetrwał w stanie szczątkowym.
Niegdyś w skład dóbr Żuków wchodziły wsie
Bibiampol
,
Helenka
oraz
Konary
.
W 1827 r. było tu 21 domów i 278 mieszkańców, natomiast pod koniec XIX w. zanotowano 299 osób[6].
W 1921 r. Żuków znajdował się w granicach gminy
Chodaków
składał się z wsi Żukówka - z 31 domami i 195 mieszkańcami (101 mężczyzn i 94 kobiet), wszyscy narodowości polskiej oraz folwarku Żuków z 1 domem i 6 mieszkańcami (3 mężczyzn i 3 kobiety), wszyscy narodowości polskiej[7].
W latach 1975-1998
miejscowość należała administracyjnie do
województwa skierniewickiego
.
Wieś do połowy lat 90. XX w. należała do parafii rzymskokatolickiej w Sochaczewie pw. św. Wawrzyńca, a obecnie w Sochaczewie-Chodakowie pw. św. Józefa Robotnika.
Obecnie na terenie wsi znajduje się szkoła podstawowa, zbudowana w latach 60. XX w., piekarnia oraz kilka sklepów. Teren z charakteru rolniczego przekształca się powoli na działkowy.
29 marca 2007 r. w wyniku wyborów sołtysem na kolejną kadencję został Zbigniew Andrzej Siejka, natomiast do rady sołeckiej powołano Marię Łachecką, Henryka Berkowskiego oraz Franciszka Fiuta.
Po śmierci sołtysa Zbigniewa Siejki w styczniu 2009 r. nowym sołtysem wybrano Jadwigę Siejkę
22 maja 2009 roku Szkoła Podstawowa w Żukowie otrzymała imię polskiego króla -
Kazimierza Wielkiego
. Przy okazji miało też miejsce poświęcenie sztandaru szkoły. Wybór patrona nie był przypadkowy - związany był z bitwą jaką w Żukowie stoczył król w 1350 r.[8]
Przypisy
- ↑
mapa.szukacz.pl - Mapa Polski z planami miast
- ↑ Długosz Jan, Roczniki ... , ks. VII, s. 355 – 356
- ↑ Leszek Nawrocki, Kalendarium wydarzeń historycznych na ziemi sochaczewskiej, Sochaczew 2000, s. 7
- ↑ Lustracje Województwa Rawskiego 1564 i 1570, Warszawa 1959, s. 67
- ↑
Dwory powiatu sochaczewskiego 18-19 wieku
- ↑ Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, pod redakcją Filipa Sulimierskiego, Bronisława Chlebowskiego, Władysława Walewskiego, Warszawa 1880-1904, tom 14, s. 842-3
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, M. St. Warszawa, województwo warszawskie, Warszawa 1925
- ↑
Sochaczew i okolice >>sochaczewianin.pl<<