Po ogrzaniu lodu do temperatury wyższej niż 0°C wiązania wodorowe pękają, dzięki czemu cząsteczki mogą bardziej zbliżyć się do siebie. Maksymalna gęstość wody występuje w temperaturze 4°C. Powyżej tej temperatury, wraz ze wzrostem prędkości cząsteczek woda zaczyna się rozszerzać. Powyżej opisana właściwość ma ogromne znaczenie. Gdyby lód miał większą gęstość niż woda, tonąłby i w rezultacie wszystkie zbiorniki wodne byłyby zamarznięte, a toz kolei uniemożliwiałoby życie. Warstwa lodu, która pokrywa zbiornik, gdy ten się ochładza, izoluje ciekłą wodę pod spodem, chroni ją przed zamarznięciem, a tym samym umożliwia przetrwanie życia.