Kosatka kielichowa

Kosatka kielichowa

Kosatka kielichowa
Systematyka [1]
Domena :	eukarionty
Królestwo :	rośliny
Klad :	rośliny naczyniowe
Klad :	Euphyllophyta
Klad :	rośliny nasienne
Klasa :	okrytonasienne
Klad :	jednoliścienne
Rząd :	żabieńcowce
Rodzina :	kosatkowate
Rodzaj :	kosatka
Gatunek :	kosatka kielichowa
Nazwa systematyczna
Tofieldia calyculata ( L. ) Whlb. pub. 1778
Kategoria zagrożenia
Kategoria zagrożenia w Polsce ( CzL ) EX EW E V [V] R Kategoria: zagrożony na izolowanych stanowiskach

Gatunek trujący

Kosatka kielichowa, kosatka kielichowata (Tofieldia calyculata) – gatunek rośliny z rodziny kosatkowatych (Tofieldiaceae). Występuje w środkowej Europie. W Polsce występuje głównie w Karpatach ; w Tatrach , Pieninach , w Beskidzie Żywieckim . Na niżu tylko na rozproszonych stanowiskach w Wielkopolsce , na Nizinie Śląskiej i w północno-wschodniej części kraju.

Morfologia

Spis treści 1 Morfologia 2 Biologia i ekologia 3 Zagrożenia i ochrona 4 Przypisy 5 Bibliografia

Morfologia

Łodyga

Wzniesiona, sztywna, o wysokości (wraz z kwiatostanem) 10–40 cm, naga. Pod ziemią wytwarza skośne kłącze , u nasady łodygi brunatne włókna obumarłych liści.

Liście

Odziomkowe równowąskie , o końcach stopniowo zaostrzonych, szerokości 2–5 mm, wyrastające w dwóch szeregach, nagie. Liście łodygowe szersze i krótsze, nieliczne, zmniejszające się ku górze..

Kwiaty

Zebrane w gęsty główkowaty lub kłosokształtny kwiatostan. Czasami (rzadko) kwiatostan wiechowato rozgałęzia się. Kwiaty wyrastają na krótkich szypułkach z kątów lancetowatego kształtu podsadek . U nasady kwiatka występuje mały 3-klapowy podkwiatek. Kwiaty mają żółtozielone lub białożółtawe działki okwiatu i słupek o 3 szyjkach.

Owoc

Torebka pękająca na szczycie.

Biologia i ekologia

Rozwój

Bylina , hemikryptofit .. Kwitnie od czerwca do lipca.

Siedlisko

Łąki, hale , skały, obszary wilgotne i torfowiska. W Tatrach występuje aż po piętro halne . Jest wapieniolubna, rośnie na glebach eutroficznych powstałych z wietrzenia skał węglanowych, o odczynie od 6,5-8,2 pH. Na poszczególnych stanowiskach występuje zazwyczaj w liczbie kilkunastu do kilkudziesięciu kęp.

Fitosocjologia

Gatunek charakterystyczny dla O/All. Caricetalia davallianae^[2].

Cechy fitochemiczne

Roślina trująca .

Genetyka

Liczba chromosomów 2n= 30^[3]

Zagrożenia i ochrona

Na terenie Polski roślina objęta ścisłą ochroną gatunkową . W ostatnich czasach można było i nadal można zauważyć spadek liczby stanowisk. W opracowaniu Czerwona lista roślin i grzybów Polski roślina jest umieszczona w grupie gatunków narażonych na wyginięcie na izolowanych stanowiskach (kategoria zagrożenia [V])^[4]. Zagrożone są jej stanowiska na niżu z powodu osuszania i zaorywania podmokłych łąk oraz eksploatacji torfowisk.

Przypisy

1. ↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website ( ang. ). 2001–. [dostęp 2009-06-08].
2. ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. . 
3. ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. . 
4. ↑ Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzyski: Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: IB PAN, 2006. . 

Bibliografia

1. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. . 
2. Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953. 
3. Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. . 

Inne hasła zawierające informacje o "Kosatka kielichowa":

Kielich mszalny ...

Ojcowski Park Narodowy róża alpejska , brzoza ojcowska , kruszczyk błotny i rdzawoczerwony , gnidosz rozesłany , goryczuszka orzęsiona , Kosatka kielichowa , listera jajowata , rokitnik zwyczajny , skrzyp olbrzymi , zerwa kulista . Przedstawicielami flory ...

Kosatkowate (rośliny) KosatkowateKosatka kielichowa Kosatka kielichowa Systematyka Domena : eukarionty Królestwo : rośliny Klad : rośliny naczyniowe Klad : Euphyllophyta Klad : rośliny nasienne Klasa : okrytonasienne Klad : jednoliścienne Rząd : żabieńcowce Rodzina :kosatkowate Nazwa systematyczna Tofieldiaceae Takht.Bot. Zhurn. (Moscow & Leningrad) 79(12): ...

Kosatkowce KosatkowceKosatka kielichowa Kosatka kielichowa Systematyka Domena : eukarionty Królestwo : rośliny Podkrólestwo : naczyniowe Nadgromada : nasienne Gromada : okrytonasienne Klasa : jednoliścienne Rząd :kosatkowce Nazwa systematyczna Tofieldiales Reveal & ZomleferNovon 8: 176. 15 Jul 1998Kosatkowce ...

Kosatka kielichowa Kosatka kielichowa Systematyka Domena : eukarionty Królestwo : rośliny Klad : rośliny naczyniowe Klad : Euphyllophyta Klad : rośliny nasienne Klasa : okrytonasienne Klad : jednoliścienne Rząd : żabieńcowce Rodzina : kosatkowate Rodzaj : kosatka Gatunek :Kosatka kielichowa Nazwa systematyczna Tofieldia calyculata ( L. ) Whlb.pub. 1778Kategoria zagrożenia Kategoria zagrożenia ...

Rośliny trujące (Asarum europaeum) – kłącze i liście kosaciec żółty (Iris pseudoacorus) – kłącze, liście, łodyga Kosatka kielichowata (Tofieldia calyculata) kozibród łąkowy (Tragopogon pratensis) kropidło piszczałkowate (Oenanthe fistulosa) – cała ...

Kategoria:Rośliny trujące cynobrowa Knieć błotna Knieć błotna górska Kokornak powojnikowy Kokorycz pusta Kokoryczka okółkowa Kokoryczka wielokwiatowa Kokoryczka wonna Konitrut błotny Konwalia majowa Konwalijka dwulistna Kopytnik pospolity Kosatka kielichowa Kąkol polny L Ligustr lśniący Lilia bulwkowata Liliowiec ogrodowy Lobelia jeziorna Lulecznica kraińska M Mak polny Mak wątpliwy Mandevilla boliviensis Mandevilla sanderi Marek ...

Flora roślin naczyniowych Polski Lilium candidumlilia tygrysia Lilium lancifolium Melantkowate Melanthiaceaełomka zachodnia Narthecium ossifragum czworolist pospolity Paris quadrifolia Kosatka kielichowa Tofieldia calyculata ciemiężyca biała Veratrum album ciemiężyca zielona Veratrum lobelianum ciemiężyca czarna Veratrum ...

Inne lekcje zawierające informacje o "Kosatka kielichowa":