Aleksander VIII, Pietro Vito Ottoboni (ur.
22 kwietnia
1610
w
Wenecji
, zm.
1 lutego
1691
w
Rzymie
),
włoski
duchowny
katolicki
, od 1689
papież
.
Jego ojciec Marco Ottoboni był kanclerzem Republiki Weneckiej. Studiował na
Uniwersytecie w Padwie
, gdzie obronił doktorat obojga praw. W okresie pontyfikatu
Urbana VIII
przybył do Rzymu i rozpoczął pracę w Kurii Rzymskiej. Pełnił szereg funkcji – był gubernatorem miast Terni, Rieti, Citta di Castello i Spoleto, referendarzem Trybunału Sygnatury Apostolskiej, audytorem trybunału
Roty Rzymskiej
.
19 lutego
1652
został mianowany
kardynałem
przez
Innocentego X
, otrzymał tytuł prezbitera S. Salvatore in Lauro. W grudniu 1652 mianowany został
biskupem
Brescii (w czerwcu
1664
zrezygnował z biskupstwa). Po powrocie do Rzymu współpracował z kolejnymi papieżami (
Klemensem IX
i
Innocentym XI
), był m.in. sekretarzem Św. Oficjum (dawnej
inkwizycji
). W
1681
został podniesiony do godności kardynała-biskupa Sabina, później był kardynałem-biskupem Frascati, wreszcie Porto e Santa Rufina (jednocześnie zastępca dziekana Kolegium Kardynalskiego).
6 października
1689 został wybrany na następcę papieża Innocentego XI. W
konklawe
uczestniczyli specjalni wysłannicy cesarza rzymsko-niemieckiego i króla Francji, ale wybrano kardynała Ottoboniego niezależnie od ich wpływów. Nowy papież, który przyjął imię Aleksandra VIII, liczył już 78 lat i uchodził za człowieka światowego, co odróżniało go od znanego z ascetycznego trybu życia poprzednika.
16 października
1689 Aleksander VIII został koronowany.
W czasie krótkiego pontyfikatu papież przywrócił praktykę
nepotyzmu
. Wśród mianowanych przez niego kardynałów znaleźli się bratanek i stryjeczny wnuk. Jednocześnie zdobył popularność wśród mieszkańców Państwa Papieskiego dzięki redukcji podatków i obniżce cen żywności. Opór wywołała natomiast decyzja Aleksandra o finansowaniu pomocy zbrojnej dla ojczyzny papieża – Wenecji.
W kwestiach religijnych papież występował przeciwko
jansenizmowi
. W sprawach zagranicznych szukał porozumienia z królem Francji
Ludwikiem XIV
, przyjmując m.in. odrzuconego wcześniej przez Innocentego XI ambasadora francuskiego. Papież zgodził się także na nominację kardynalską biskupa de Forbin-Jansona, który wcześniej brał udział w antypapieskim zgromadzeniu
gallikańskim
. Nie doszło jednak do pełnego porozumienia w kwestii nominacji biskupich; schorowany papież pół roku przed śmiercią podpisał bullę Inter multiplices, w której potępił uchwały gallikańskie z
1682
oraz wszelkie przejawy aktywności królewskiej wymierzone w papiestwo.
Aleksander VIII zmarł na początku lutego 1691 i został pochowany w Bazylice Św. Piotra.
Źródła:
