Bezżuchwowce i ryby są pierwotnie wodnymi, zmiennocieplnymi
kręgowcami skrzelodysznymi. W ich budowie i
fizjologii występuje wiele przystosowań do wodnego trybu życia. Posiadają rozmaite modyfikacje (bytują w głębinach
oceanów, znoszą okresowe wysychanie zbiorników wodnych, w których żyją). Bezżuchwowce początkowo reprezentowane były w
kambrze i
ordowiku. Najlepiej poznano
bezżuchwowce pancerne, zwane
ostrakodermami. Miały one wewnętrzny szkielet chrzęstny, a z zewnątrz okrywał je
pancerz kostny. Pancerz ten złożony był z większych tarcz otaczających głowę i przód
tułowia. Ruchy napędowe ogona umożliwiały mniejsze tarczki i
łuski. Wiele z tych zwierząt
żerowało przy dnie, odcedzając cząstki pokarmowe z mułu.
