Zasada superpozycji mówi, że pole (siła) pochodzące od kilku źródeł jest wektorową sumą pól (sił), jakie wytwarza każde z tych źródeł. Spełniają ją
pole elektromagnetyczne
i
pole grawitacyjne
, a w konsekwencji siły pochodzące od nich, m.in.
siła Coulomba
.
Zasada superpozycji w obwodach elektrycznych
Zasada superpozycji w
obwodach elektrycznych
wyraża ich cechę
addytywności
:
- Odpowiedź obwodu elektrycznego lub jego gałęzi na kilka wymuszeń (pobudzeń) równa się sumie odpowiedzi (reakcji) na każde wymuszenie z osobna.
Obwód elektryczny pracujący w
stanie ustalonym
zgodnie z zasadą superpozycji nazywamy liniowym.
Zasada superpozycji dla fal
Wypadkowe zaburzenie w dowolnym punkcie obszaru, do którego docierają dwie
fale
tego samego rodzaju, jest sumą algebraiczną zaburzeń wywołanych w tym punkcie przez każdą falę z osobna. Obie fale opuszczają obszar superpozycji(czyli nakładania się) niezmienione.
Konsekwencją zasady superpozycji fal jest
interferencja fal
.
Kontrprzykład
Natężenie światła
pochodzącego od kilku źródeł nie spełnia zasady superpozycji, ponieważ jest proporcjonalne do kwadratu pola elektrycznego:
gdzie Icalk to całkowite natężenie światła, natomiast I1 (I2) jest natężeniem światła, a E1 (E2) natężeniem pola elektrycznego wytwarzanego przez źródło 1 (2).
Rozumowanie to dotyczy tylko dwóch wiązek światła
spójnych
ze sobą, ale o różnej
polaryzacji
. Większość źródeł emituje światło niespójne dla którego uśrednione w czasie natężenie pola elektrycznego jest równe 0. Dla takiego światła
o czym można się przekonać włączając dwie takie same żarówki, zamiast jednej – natężenie światła zwiększa się wówczas dwukrotnie.
Opis matematyczny
Niektóre wielkości fizyczne są opisane przez liniowe
równania różniczkowe
(np. dla pól elektromagnetycznych są to
równania Maxwella
i wynikające z niego
równanie falowe
), z czego wynika, że jak każde rozwiązanie liniowego równania różniczkowego muszą spełniać zasadę superpozycji.