symbol S-Bahn w Niemczech

symbol S-Bahn Austria

Skład typu 481 S-Bahn w Berlinie

Skład typu 474 S-Bahn w Hamburgu

Skład typu 420 S-Bahn Ren-Men w tunelu średnicowym

S-Bahn – nazwa systemów szybkiej kolei miejskiej i innych szynowych systemów komunikacji lokalnej w krajach niemieckojęzycznych . Nazwa S-Bahn wywodzi się ze skrócenia niemieckiego określenia Stadtschnellbahn (czyli właśnie szybka kolej miejska) i została po raz pierwszy nieformalnie użyta przez zawiadowcę stacji Berlin Bornholmer Straße około 1927. Następnie, od 1 grudnia 1930, wraz z charakterystycznym logo została wprowadzona jako oficjalna nazwa berlińskiej kolejki . W latach 30. XX w. uruchomiono drugą sieć S-Bahn w Hamburgu .

Początkowo ustalono następujące kryteria dla S-Bahn:

• elektryczny tabor samobieżny o dużym przyspieszeniu i prędkości
• szlak niezależny od pozostałego ruchu kolejowego i drogowego
• poziome wejście z peronu do wagonu (wysokie perony)
• duża częstotliwość ruchu (takt w szczycie co 10 minut)

Dalsze sieci S-Bahn zaczęto uruchamiać od lat 60. XX wieku , przy czym nowszym systemom stawiane są coraz niższe wymagania, a S-Bahn stanowi raczej znak firmowy niż określenie mówiące o typie kolei.

W zależności od sposobu organizacji ruchu, zdolności przewozowej, użytego taboru itp. można rozróżnić podstawowe typy S-Bahn:

• Typ klasyczny, z niezależnym szlakiem, wysokimi peronami i składami samobieżnymi czerpiącymi zasilanie z trzeciej szyny :
  • S-Bahn w Berlinie
  • S-Bahn w Hamburgu

Systemy te obsługiwane są przez spółki-córki Deutsche Bahn .

• Tzw. druga generacja, z częściowo niezależnym szlakiem i systemem elektrycznym kompatybilnym z pozostałą niemiecką siecią kolejową (15 kV , 16,7 Hz prądu przemiennego ), obsługiwane przez Deutsche Bahn:
  • S-Bahn w Monachium
  • S-Bahn w Stuttgarcie
  • S-Bahn Ren-Men ( Frankfurt nad Menem , Darmstadt , Moguncja , Offenbach am Main , Wiesbaden )
  • częściowo S-Bahn Ren-Ruhr i Rhein-Sieg ( Kolonia i Bonn )

• Systemy zbliżone do S-Bahn, korzystające z jej nazwy – pociagi regionalne kursujące w dużej częstotliwości, krótkie składy ciągnięte przez lokomotywę, wagony spalinowe lub regionalne składy elektryczne, również obsługiwane przez Deutsche Bahn:
  • S-Bahn Ren-Neckar ( Ludwigshafen , Mannheim , Heidelberg )
  • S-Bahn w Dreźnie
  • S-Bahn w Hanowerze
  • S-Bahn w Innsbrucku ( Austria )
  • S-Bahn Lipsk-Halle
  • S-Bahn w Magdeburgu
  • S-Bahn w Norymberdze
  • częściowo S-Bahn Ren-Ruhr
  • S-Bahn w Rostocku
  • S-Bahn w Salzburgu ( Austria )
  • S-Bahn w Wiedniu ( Austria )
  • S-Bahn w Zurychu ( Szwajcaria )
  • systemy tego typu funkcjonowały dawniej w Erfurcie i Karl-Marx-Stadt (obecnie Chemnitz )

• Inne systemy o charakterze dalekim od klasycznej S-Bahn, lecz korzystające z jej nazwy i symbolu:
  • tramwaj dwusystemowy w okolicach Karlsruhe obsługiwany przez AVG ,
  • Breisgau-S-Bahn w okolicach Fryburga Bryzgowijskiego ,
  • Ortenau S-Bahn w okolicach Offenburga ,
  • Regio S-Bahn w Bazylei

Bibliografia

• Andreas Janikowski, Jörg Ott: Deutschlands S-Bahnen. Transpress, Stuttgart 2002,