Skopolamina
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C17H21NO4
SMILES	CN1C2CC(CC1C3C2O3)OC(=O)C(CO)C4=CC=CC=C4
Masa molowa	303,353 g / mol
Identyfikacja
Numer CAS	51-34-3
PubChem	5184[1]
DrugBank	APRD00616[2]
Klasyfikacja
ATC	A 04 AD 01 N 05 CM 05 S 01 FA 02
Stosowanie w ciąży	kategoria C
Farmakokinetyka
Biodostępność	10-50%
Okres półtrwania	4,5 h
Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania	doustnie, dożylnie, podskórnie, do oczu

Skopolamina, hioscyna, C₁₇H₂₁NO₄ – pochodna hioscyjaminy , alkaloid tropanowy , otrzymywany m.in. z liści bielunia dziędzierzawy . W medycynie używana w postaci bromowodorku , w przypadku zapalenia tęczówki i ciała rzęskowego oraz do rozszerzania źrenicy i paraliżu mięśni oka w celach diagnostycznych. Wykazuje słabsze działanie obwodowe od atropiny .

Działanie

Skopolamina jest zaliczana do substancji antycholinergicznych, blokuje działanie acetylocholiny w receptorze M. Działa depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy , słabiej od atropiny. Już w małych dawkach powoduje uspokojenie, senność i otępienie. W większych powoduje stany delirium z bólem oraz ze znacznym rozszerzeniem źrenicy i paraliżem mięśni oka. Wykazuje działanie przeciwwymiotne, przeciwkonwulsyjne. Stosowana także przed zabiegami operacyjnymi, aby zapobiegać arytmii serca pod narkozą.

Jest substancją silnie toksyczną, przedawkowanie może skutkować majaczeniem, dezorientacją, halucynacjami, paraliżem i śmiercią. W połączeniu z morfiną powoduje stan "półsnu" oraz amnezję. W latach 50. była wykorzystywana przez CIA jako serum prawdy.

Przypisy