|
Anapsydy
AnapsydyAnapsydy (Anapsida) – podgromada
zauropsydów
o prymitywnej budowie, siostrzana do
kladu
Eureptilia
, obejmującego
diapsydy
oraz rodziny Captorhinidae i
Protorothyrididae
. Ich nazwa nawiązuje do braku
otworów skroniowych
w czaszce, który uważano za charakterystyczną cechę członków tej grupy; związany z tym swoisty układ mięśni w czaszce ogranicza sprawność ruchów
żuchwy
. Obecnie wiadomo, że część anapsydów (m.in. Acleistorhinus czy Candelaria) posiadała otwory skroniowe[1]. Grupa ta w starszych klasyfikacjach była często
parafiletyczna
, a więc grupowała taksony bliższe przedstawicielom innych grup niż sobie nawzajem[2]; do anapsydów zaliczano wiele bliżej nie spokrewnionych bazalnych
owodniowców
(m.in. rodzinę Captorhinidae z rodzajem Captorhinus i rodzinę Protorothyrididae z rodzajem
Hylonomus
; te dwie rodziny łączono, razem z rodzinami Bolosauridae i Acleistorhinidae, w grupę Captorhinomorpha w obrębie anapsydów[3] – obecnie generalnie nie wyróżnianą, ze względu na jej parafiletyzm), uważano też anapsydy za przodków wszystkich innych owodniowców. Gauthier, Kluge i Rowe (1988) zdefiniowali Anapsida jako klad obejmujący współczesne
żółwie
i wszystkie wymarłe taksony bliżej spokrewnione z nimi niż z innymi gadami[4]; definicję tę uściślili Laurin i Gauthier (1996), definiując Anapsida jako klad obejmujący współczesne żółwie i wszystkie wymarłe taksony bliżej spokrewnione z nimi niż z innymi współczesnymi gadami[5]. Gauthier (1994) zdefiniował Anapsida jako klad obejmujący żółwie i wszystkie owodniowce bliżej spokrewnione z nimi niż z kladem
Sauria
[6]. Przy przyjęciu którejś z tych definicji to, jakie zwierzęta należałyby do anapsydów, zależałoby od pozycji filogenetycznej żółwi. Np. z analizy Gauthiera, Klugego i Rowe'a (1988) wynikało, że żółwie są siostrzane do rodziny Captorhinidae, a obie te grupy są bliżej spokrewnione z diapsydami niż ze zwierzętami tradycyjnie zaliczanymi do anapsydów; z tego powodu autorzy zaliczyli do Anapsida jedynie żółwie i Captorhinidae, zaś klad tworzony przez inne zauropsydy tradycyjnie zaliczane do anapsydów nazwali jedynie nieformalnie "parareptiles"[4]. Część autorów w ogóle rezygnuje z dalszego używania nazwy Anapsida; autorzy ci na określenie kladu siostrzanego do Eureptilia używają nazwy Parareptilia[7]. Anapsida / Parareptilia obejmują: -
mezozaury
– żyjące we wczesnym
permie
na terenach dzisiejszej Ameryki Południowej i Afryki
- rodzaj Eunotosaurus – żyjący w permie na terenach dzisiejszej południowej Afryki; możliwy przedstawiciel linii ewolucyjnej prowadzącej do żółwi[8].
- rodzinę
Millerettidae
– żyjącą w późnym permie na terenach dzisiejszej południowej Afryki
- nadrodzinę Lanthanosuchoidea - żyjącą od wczesnego do późnego permu na obszarze dzisiejszej Ameryki Północnej i Europy
- rodzinę Bolosauridae – żyjącą od wczesnego do późnego permu na obszarze dzisiejszej Ameryki Północnej, Europy i Chin
- grupę Nyctiphruretia - żyjącą w permie na obszarach dzisiejszej Ameryki Północnej i Europy; grupa ta może być parafiletyczna - niektóre analizy kladystyczne sugerują, że rodzaj
Nyctiphruretus
może nie być blisko spokrewniony z takimi rodzajami jak Nycteroleter czy Macroleter[9][8]
- grupę
Pareiasauria
– żyjącą w środkowym i późnym permie na obszarach dzisiejszej Europy, Azji i Afryki
- nadrodzinę Procolophonoidea - żyjącą od późnego permu do końca triasu, znane ze wszystkich kontynentów oprócz Australii
- być może także żyjące do dziś żółwie; mogą one być potomkami prokolofonoidów[10] lub parejazaurów[11]
Nie ma pewności, czy anapsydy obejmujące wszystkie wyżej wymienione grupy nadal nie byłyby parafiletyczne. Np. mezozaury są klasyfikowane przez niektórych naukowców jako bazalne zauropsydy nie należące ani do anapsydów/Parareptilia, ani do Eureptilia[10], lub jako grupa siostrzana do kladu obejmującego wszystkie pozostałe owodniowce (a więc również synapsydy)[12]; inne analizy potwierdzają jednak ich przynależność do anapsydów[13]. Z kolei żółwie są przez niektórych uznawane za diapsydy z kladu Sauria, które wtórnie straciły otwory skroniowe (przy takim założeniu anapsydy/Parareptilia byłyby grupą wymarłą)[14][15][16]. Dokładna pozycja systematyczna tych grup jest jeszcze przedmiotem sporu wśród naukowców, choć od 2003 przeważać zaczyna pogląd o przynależności żółwi do diapsydów. Drzewo filogenetyczne Parareptilia powstałe z kompilacji mniejszych kladogramów (nie uwzględniające żółwi), wg Tsuji i Müllera (2009)[7]: | Parareptilia | |
Mesosauridae
| |
| | unnamed |
| Eunotosaurus |
| |
Millerettidae
|
|
Milleretta
|
|
|
| Broomia |
|
|
| "Millerosaurus" nuffieldi |
|
|
| Milleropsis |
|
| Millerosaurus ornatus |
|
|
|
|
|
|
|
|
| | Ankyramorpha | | Lanthanosuchoidea |
| Lanthanosuchus |
|
| Chalcosaurus |
|
| Lanthaniscus |
|
|
| Acleistorhinus |
|
| Colobomycter |
|
|
|
|
| | unnamed |
|
Nyctiphruretus
|
| | Bolosauridae | |
| | unnamed | | unnamed | | unnamed |
| Macroleter |
|
| Rhipaeosaurus |
|
|
| "Bashkyroleter" bashkyricus |
|
| Nycteroleter |
|
|
| Emeroleter |
|
| Bashkyroleter mesensis |
|
|
|
|
|
|
| |
Pareiasauria
| |
|
|
| | Procolophonoidea | | Owenettidae |
| Barasaurus |
|
|
| Owenetta rubidgei |
|
|
| Saurodektes |
|
|
| "Owenetta" kitchingorum |
|
| Candelaria |
|
|
|
|
|
|
|
|
| | Procolophonidae |
| Coletta |
|
| Pintosaurus |
|
| Sauropareion |
|
| Contritosaurus |
|
|
| Phaanthosaurus |
|
|
|
| "Eumetabolodon" dongshengensis |
|
| Theledectes |
|
|
|
|
| Tichvinskia |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| Eumetabolodon bathycephalus |
|
|
| Procolophon |
|
| Thelerpeton |
|
| Teratophon |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Zobacz teżPrzypisy- ↑ Juan C. Cisneros, Ross Damiani, Cesar Schultz, Átila da Rosa, Cibele Schwanke, Leopoldo W. Neto, Pedro L. P. Aurélio. A procolophonoid reptile with temporal fenestration from the Middle Triassic of Brazil. „Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences”. 271, ss. 1541–1546 (2004).
doi:10.1098/rspb.2004.2748
(
ang.
).
- ↑ Sean P. Modesto, Jason S. Anderson. The Phylogenetic Definition of Reptilia. „Systematic Biology”. 53 (5), ss. 815-821 (2004).
doi:10.1080/10635150490503026
(
ang.
).
- ↑ Robert L. Carroll: Vertebrate Paleontology and Evolution. New York: W. H. Freeman, 1988.
- ↑ 4,0 4,1 Jacques Gauthier, Arnold G. Kluge, Timothy Rowe: The early evolution of the Amniota. W: Michael J. Benton (red.): The phylogeny and classification of the tetrapods. 1, Amphibians, reptiles, birds. Oxford: Clarendon Press, 1988, ss. 103-155.
- ↑ Michel Laurin, Jacques A. Gauthier:
Phylogeny and Classification of Amniotes
(
ang.
). Tree of Life, 1996. [dostęp 2010-03-13].
- ↑ Jacques Gauthier: The diversification of the amniotes. W: Donald R. Prothero, Robert M. Schoch (red.): Major features of vertebrate evolution. Knoxville: Paleontological Society, 1994, ss. 129–159.
- ↑ 7,0 7,1 Linda A. Tsuji, Johannes Müller. Assembling the history of the Parareptilia: phylogeny, diversification, and a new definition of the clade. „Fossil Record”. 12 (1), ss. 71–81 (2009).
doi:10.1002/mmng.200800011
(
ang.
).
- ↑ 8,0 8,1 Tyler R. Lyson, Gabe S. Bever, Bhart-Anjan S. Bhullar, Walter G. Joyce, Jacques A. Gauthier. Transitional fossils and the origin of turtles. „Biology Letters” (2010).
doi:10.1098/rsbl.2010.0371
(
ang.
).
- ↑ Johannes Müller, Linda A. Tsuji. Impedance-Matching Hearing in Paleozoic Reptiles: Evidence of Advanced Sensory Perception at an Early Stage of Amniote Evolution. „PLoS ONE”. 2 (9), ss. e889 (2007).
doi:10.1371/journal.pone.0000889
(
ang.
).
- ↑ 10,0 10,1 Michel Laurin, Robert R. Reisz. A reevaluation of early amniote phylogeny. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 113, ss. 165-223 (1995).
doi:10.1111/j.1096-3642.1995.tb00932.x
(
ang.
).
- ↑ Michael S.Y. Lee. Pareiasaur phylogeny and the origin of turtles. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 120, ss. 197-280 (1997).
doi:10.1111/j.1096-3642.1997.tb01279.x
(
ang.
).
- ↑ Hill, Robert V. (2005) "Integration of Morphological Data Sets for Phylogenetic Analysis of Amniota: The Importance of Integumentary Characters and Increased Taxonomic Sampling" Systematic Biology 54(4):530–547. DOI:
10.1080/10635150590950326
- ↑ Sean P. Modesto. Observations on the structure of the Early Permian reptile Stereosternum tumidum Cope. „Palaeontologia Africana”. 35, ss. 7–19 (1999) (
ang.
).
- ↑ Rieppel, O. and M. deBraga. (1996). "Turtles as diapsid reptiles." Nature 384:453–455.
- ↑ Zardoya, R., and Meyer, A. (1998). "Complete mitochondrial genome suggests diapsid affinities of turtles." Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 95: 14226-14231.
- ↑ Rieppel, O. (2000). "Turtles as diapsid reptiles." Zoologica Scripta Volume 29, Number 3, pp. 199-212.
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Anapsydy":
Żółwie
...
Kręgowce
...
Gady
...
Zauropsydy
...
Hatteria
...
Synapsydy
...
Anapsydy
AnapsydyCzaszka anapsydalna
Systematyka
Domena
eukarionty
Królestwo
zwierzęta
Typ
strunowce
Podtyp
kręgowce
Gromada
zauropsydy
Podgromada
Anapsydy
Nazwa systematyczna
AnapsidaWilliston, 1917 Anapsydy (Anapsida) – podgromada
zauropsydów
o prymitywnej ...
Diapsydy
...
Owodniowce
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Anapsydy":
025. Przegląd systematyczny gadów (plansza 4)
...
024. Gady – pierwsze owodniowce (plansza 2)
...
|
