Marek Agrypa

Marek Wipsaniusz Agrypa (Marcus Vipsanius Agrippa, 63 - 12 p.n.e. ) syn Lucjusza Wipsaniusza Agrypy.

Wybitny polityk i dowódca wojskowy. Zięć, minister i przyjaciel cesarza Augusta . Był równieśnikiem Oktawiana i studiował razem z nim w Apolonii. Za jego radą po zamachu na Gajusza Juliusza Cezara , Oktawian wyruszył natychmiast do Rzymu . Agrypa odegrał znaczącą rolę w wojnie przeciwko Lucjuszowi Antoniuszowi i Fulwii , bratu i żonie Marka Antoniusza zakończonej zdobyciem Peruzji .

Dwa lata później stłumił powstanie w Galii i przekroczył Ren dla ukrócenia agresji Germanów . Po powrocie odrzucił triumf , ale przyjął konsulat w 37 p.n.e. Przygotował wojnę z Sekstusem Pompejuszem rozbudowując porty i szkoląc flotę w sztucznym Porcie Julijskim zbudowanym w pobliżu Baiae . Następnie jako dowódca floty pokonał Sekstusa Pompejusza w bitwach pod Myle i pod Naulochus w 36 p.n.e. Poślubił Pomponię, córkę przyjaciela Cycerona , Pomponiusza Attyka . W 33 p.n.e. został edylem i zasłużył się rozbudowując i upiększając Rzym. Został ponownie dowódcą floty, gdy wybuchła wojna z Markiem Antoniuszem . zwycięstwo we wrześniu 31 p.n.e. w bitwie morskiej pod Akcjum nad flotą Marka Antoniusza i Kleopatry VII , było w znacznej mierze jego zasługą. Dało ono Oktawianowi pełnię władzy nad imperium rzymskim . Jako znak zaufania ze strony Oktawiana, Agrypa otrzymał rękę Marceli , jego siostrzenicy. W 27 p.n.e. objął po raz trzeci konsulat i na pamiątkę bitwy pod Akcjum zbudował w Rzymie Panteon . Inskrypcje upamiętniające jego fundację zachowały się nawet po przebudowie Panteonu poprzez Hadriana. Zbudował także akwedukty i termy i inne budowle publiczne. Na skutek intryg Liwii i z zazdrości o wpływy Marcellusa , ostentacyjne opuścił Rzym, przyjmując namiestnictwo Syrii , choć funkcję sprawował z greckiej wyspy Lesbos . Po śmierci Marcellusa, męża Julii, córki Augusta, Oktawian wezwał go ponownie do Rzymu i dla bliższego związku z nim nakazał mu rozwód z Marcelą i - za radą Mecenasa poślubienie w 21 p.n.e. Julii , wdowy po Marcellusie . W 19 p.n.e. Agrypa zdusił powstanie Kantabryjczyków w Hiszpanii , w 17 p.n.e. ponownie był namiestnikiem Syrii, gdzie zyskał uznanie za swoje rządy. Zmarł w Kampanii w 12 p.n.e. w wieku 51 lat. August uhonorował go wspaniałym pogrzebem i pochówkiem w Mauzoleum Augusta .

Agrypa był również wybitnym geografem. Stworzył mapę geograficzną ówczesnego świata, którą Oktawian August kazał umieścić w portyku zwanym Porticus Vipsania. Do tej mapy Agrypa sporządził komentarz geograficzny, który zapewne zawierał głównie dane dotyczące granic i odległości. Napisał też nie zachowaną autobiografię. Nic z jego twórczości nie zachowało się do naszych czasów.

Występuje w grze Shadow of Rome jako jedna z głównych postaci (obok Augusta ) oraz w serialu telewizji HBO pt. Rzym .

Małżeństwa i dzieci

Bibliografia

Boski August. W: Gajusz Swetoniusz Trankwilus : Żywoty Cezarów. Warszawa: 1987. 

Praca zbiorowa: Słownik pisarzy antycznych. Anna Świderkówna (red.). Warszawa: Wiedza Powszechna, 1990, s. 45.