Prosta zastępowalność pokoleń to jeden z rodzajów biologicznego odtwarzania populacji. Ma ona miejsce wówczas, gdy pokolenie rodziców jest zastępowane przez pokolenie dzieci w proporcji 1:1. Jest to możliwe ze wskaźnikiem dzietności 2,1. Wartość poniżej 2,1 prowadzi do reprodukcji zawężonej, czyli systematycznego spadku liczby ludności.
Pomimo rosnącej liczby urodzeń - w dalszym ciągu poziom reprodukcji nie gwarantuje prostej zastępowalności pokoleń, od 1989 r. utrzymuje się w Polsce okres głębokiej depresji urodzeniowej. W 2006 r. współczynnik dzietności wynosił 1,27, co oznacza wzrost (o 0,05 pkt) w stosunku do odnotowanego w 2003 r., w którym był najniższy od ponad 50 lat.
Dodatni przyrost rzeczywisty jest obserwowany drugi z kolei rok, przez jedenaście wcześniejszych lat liczba mieszkańców Polski zmniejszała się (w sumie o ok. 179 tys.).
W dekadzie lat 2000-2009 ludność Polski zmniejszyła się o 90 tys. W 2009r. przyrost naturalny był dodatni - przede wszystkim w wyniku rosnącej liczby urodzeń - i wyniósł ponad 38 tys., przy przyroście rzeczywistym 37 tys.
Przeciętnie, na każde 10 tys. ludności w 2009r. przybyło 10 osób (w 2008 roku - 9, a na początku bieżącego stulecia – prawie 10 osób).
Dodatni przyrost naturalny odnotowywany jest czwarty z kolei rok; cztery wcześniejsze lata charakteryzowały się ubytkiem naturalnym, największy był w 2003r. - wynosił minus 14,1 tys.
Współczynnik przyrostu naturalnego jest zdecydowanie wyższy na wsi. Największy przyrost miał miejsce w województwach: pomorskim, mazowieckim i wielkopolskim. Województwa, w których liczba ludności maleje najszybciej to: opolskie, łódzkie oraz śląskie.
