urbanizacja wsi — zmiana krajobrazu wiejskiego, rosnąca liczba osób zatrudnionych poza rolnictwem. Dotyczy to przede wszystkim Polski południowo-zachodniej i środkowej,a wiec województw: świętokrzyskiego, opolskiego, dolnośląskiego, śląskiego.
przekształcanie stosunków społeczno-ekonomicznych w państwie.W okresie powojennym dotyczyło to przede wszystkim zmiany stosunków własnościowych oraz komasacji gruntów ornych. W wyniku tych procesów powstały wielkoobszarowe państwowe gospodarstwa rolne (PGRy) lub spółdzielnie rolnicze. W wielu wsiach, gdzie powstały PGRy wybudowano osiedla mieszkaniowe dla pracowników rolnych, składające się z baraków lub kilkupiętrowych wielorodzinnych bloków.
przyjmowanie przez ludność wiejską miejskiego stylu życia poprzez np. wprowadzanie miejskich form zabudowy.
przekształcenie wsi leżących na obrzeżach miast w podmiejskie osiedla o zabudowie jednorodzinnej. Większość ich mieszkańców dojeżdża do pracy w mieście lub trudni się działalnością rolniczą nastawioną na zaopatrzenie rynku miejskiego (np. warzywnictwo). Część wsi podmiejskich nabiera charakteru rezydencjonalnego.