Tendencje zmian układu osadniczego

Układ osadniczy jest strukturą dynamiczną, która zmienia się pod wpływem czynników gospodarczych, społecznych, a także decyzji administracyjnych. Na przykład po uzyskaniu przez Ostrołękę czy Sieradz rangi ośrodków wojewódzkich w 1975 roku, nastąpił wzrost zaludnienia tych miast. Po reformie administracji szanse rozwoju otrzymały niektóre miasta powiatowe (np. Gniezno).

Ważnym czynnikiem rozwoju miast jest gospodarka. Sprzyjające warunki panują w miastach, których władze proponują różne ułatwienia i zwolnienia podatkowe. Obecnie w Polsce najszybciej rozwijają się duże miasta. Małe i średnie miejscowości znajdują się w stagnacji. Znaczne trudności przeżywają mieszkańcy terenów wiejskich, a w szczególności wsi popegeerowskich.