Są to plastydy nadające zabarwienie żółte dzięki ksantofilom oraz zabarwienie pomarańczowoczerwone dzięki obecności karotenoidów. Mogą one powstawać z proplastydów lub leukoplastów, najczęściej jednak tworzą się z chloroplastów, np. w dojrzewających kwiatach i owocach lub starzejących się jesienią liściach. Są odpowiedzialne za zabarwienie płatków kwiatów, owoców (papryka, pomidor) nasion, korzeni (marchewka). Występują w tkankach o małej aktywności fizjologicznej, a ich pojawienie się jest także objawem starzenia się i degeneracji (żółknięcie liści jesienią).
Pożółkły liść wiśni, kiedy chlorofil zanika,
uwidacznia się cała gama ksantofili, karotenoidów
maskowanych do tej pory przez zielony barwnik,
dlatego liście jesienią są kolorowe
Roślina mająca największe liście dorastające do 20 metrów długości to palma Raphia farinifera (Raphia ruffia), która rośnie na wyspach Oceanu Indyjskiego.
