Zapalenie pęcherzyka żółciowego

cholecystitis

ICD-10 K81 K81.0 Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego K81.1 Przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego K81.8 Inne zapalenie pęcherzyka żółciowego K81.9 Zapalenie pęcherzyka żółciowego, nie określone

Zapalenie pęcherzyka żółciowego

Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego ( łac. cholecystitis acuta)

Patogeneza

Najczęściej zapalenie ostre spowodowane obecnością kamieni żółciowych (tzw. zapalenie kamicze, łac.Cholecystitis calculosa) w świetle pęcherzyka żółciowego (90 - 95% przypadków choroby). Kamień zatykając przewód pęcherzykowy powoduje obrzęk pęcherzyka i jego ściany z następowymi krwawieniami podśluzówkowymi i wytworzeniem owrzodzenia. Wtórnie dopiero dochodzi do nacieku komórkami wielojądrzastymi odpowiedzialnymi za rozwój stanu zapalnego.

Możliwe jest także zapalenie ostre wtórne, pojawiające się w przebiegu innych chorób, takich jak:

• salmonelloza
• guzkowe zapalenie tętnic
• posocznica
• po urazie okolicy wątroby

Obraz kliniczny

• ból zlokalizowany w okolicy prawego podżebrza z promieniowaniem do pleców, najczęściej dolnego kąta łopatki (tzw. kolka wątrobowa )
• ból palpacyjny w prawym podżebrzu nasilający się podczas głębokiego wdechu ( Objaw Murphy'ego ) lub przy uderzaniu w łuk żebrowy prawy ( objaw Chełmońskiego )
• stany podgorączkowe lub gorączka
• żółtaczka występuje w około 20% przypadków (oznacza współistnienie schorzenia przewodu żółciowego wspólnego (kamień lub zapalenie )
• podniesione biochemiczne markery stanu zapalnego ( CRP , leukocytoza )

Rozpoznanie

Charakterystyczny obraz kliniczny współistniejący z obecnością kamieni w pęcherzyku potwierdzony badaniem USG .

Leczenie

Śródoperacyjny cholangiogram uwidaczniający drogi żółciowe w trakcie laparoskopowej cholecystektomii

• początkowo leczenie zachowawcze :
  • dieta ścisła
  • płyny podawane dożylnie
  • ewentualnie odsysanie zawartości żołądka przez sondę żołądkową
  • ewentualnie podawanie antybiotyków dożylnie (m.in. ciprofloksacyna)
• po okresie 24 - 48 godzin powyższego leczenia:
  • cholecystektomia laparoskopowa lub
  • cholecystektomia sposobem klasycznym

Powikłania

• ropniak pęcherzyka żółciowego
• perforacja pęcherzyka żółciowego, czyli jego pęknięcie z następowym wytworzeniem:
  • ropnia okołopęcherzykowego lub
  • zapalenia otrzewnej
  • przetoka pęcherzykowo-dwunastnicza

Przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego (łac.cholecystitis chronica)

Obraz kliniczny

Powyższe objawy kliniczne występują w sposób podostry, powtarzają się w czasie, ale zwykle towarzyszy im mniejsze nasilenie dolegliwości bólowych i nie towarzyszy im podwyższona temperatura ciała. Dodatkowo w obrazie USG towarzyszy im obraz pogrubienia ściany pęcherzyka żółciowego. Charakterystyczną cechą jest też brak uwidocznienia pęcherzyka w badaniu cholecystografii doustnej bądź dożylnej lub w badaniu scyntygraficznym po podaniu kwasu iminooctowego (HIDA).

Leczenie

Cholecystektomia , po wykluczeniu innych chorób mogących przebiegać z bólem w okolicy nadbrzusza (np. zapalenie trzustki , choroba wrzodowa , zespół jelita drażliwego ).