Wątrobowce
Płozik dwuzębny (Lophocolea bidentata)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Gromada	wątrobowce
Nazwa systematyczna
Marchantiophyta Stotler & Stotl.-Crand., 1977

Wątrobowce (Marchantiophyta syn. Hepaticopsida^[1]) – gromada roślin , dawniej sytuowana jako klasa w gromadzie mszaków . Należą tu drobne rośliny, u których pokoleniem dominującym jest gametofit posiadający pojedynczy ( haploidalny ) zestaw chromosomów . Do gromady tej zalicza się ok. 8 tysięcy gatunków.

Charakterystyka

• Gametofit ma różną postać morfologiczną – od plechowatych, płaskich rozetek lub rozwidlonych taśm do delikatnych pędów o rozgałęzionych łodyżkach z listkami ułożonymi w trzech prostnicach. Ta ostatnia forma występuje u większości wątrobowców. Liście są zbudowane z reguły z pojedynczej warstwy komórek (istnieją bardzo nieliczne wyjątki), niemal zawsze też komórki nie są zróżnicowane. Liście pełnią ważną rolę w zatrzymywaniu wody, przybierając nierzadko kształt kubeczków lub woreczków. Liście osadzone są szeroką nasadą na łodydze. Mogą być całobrzegie, ząbkowane, orzęsione i podzielone na płaty. Plemnie i rodnie u wątrobowców liściastych osłonięte są liśćmi zmodyfikowanymi. Liście okrywające plemnie rosną gęsto, są wypukłe i w efekcie mają postać zwartego kłosa. Liście osłaniające rodnie zwane są perychecjalnymi i są zwykle większe od innych i głębiej podzielone. Sąsiadujące liście często ze sobą zrastają się tworząc wokół rodni okrywę, chroniącą zarówno rodnię jak i później młody, rozwijający się sporofit. Budowa tej okrywy ma istotne znaczenie przy oznaczaniu gatunków.
• Sporofit ma krótszy trzonek i osadzoną na nim okrągłą zarodnię z zarodnikami.

Systematyka

Rząd: porostnicowce (Marchantiales)

• Rodzina: grimaldiowate (Aytoniaceae)
  • Rodzaj: gwiaździanka (Asterella)
    • Gatunek: gwiaździanka workowata (Asterella saccata)
  • Rodzaj: mannia (Mannia)
    • Gatunek: mannia pachnąca (Mannia fragrans)
    • Gatunek: mannia skalna (Mannia triandra)
  • Rodzaj: Reboulia
• Rodzina: porostnicowate (Marchantiaceae)
  • Rodzaj: porostnica (Marchatnia)
    • Gatunek: porostnica wielokształtna (Marchantia polymorpha)
  • Rodzaj: Preissia
• Rodzina: wgłębkowate (Ricciaceae)
  • Rodzaj: wgłębka (Riccia)
    • Gatunek: wgłębka Hübenera (Riccia huebeneriana)
    • Gatunek: wgłębka rzęsista (Riccia ciliifera)
    • Gatunek: wgłębka szara (Riccia trichocarpa)
    • Gatunek: wgłębka wodna (Riccia fluitans)
  • Rodzaj: wgłębik (Ricciocarpos)
    • Gatunek: wgłębik pływający (Ricciocarpos natans)
• Rodzina: Cleveaceae
• Rodzina: Conocephalaceae
  • Rodzaj: stożka (Concephalum)
    • Gatunek:stożka okrągła (Concephalum conicum)
• Rodzina: Lunulariaceae

Rząd: jungermaniowce liściaste, szczytorodne, meszkowce (Jungermaniales)

• Rodzina: głowiakowate (Cephaloziaceae)
  • Rodzaj: bagniczka (Cladopodiella)
    • Gatunek: bagniczka drobna (Cladopodiella francisci)
    • Gatunek: bagniczka pływająca (Cladopodiella fluitans)
  • Rodzaj: głowiak (Cephalozia)
    • Gatunek: głowiak łańcuszkowaty (Cephalozia catenulata)
  • Rodzaj: nowellia(Nowellia)
    • Gatunek: nowellia krzywolistna (Nowellia curvifolia)
  • Rodzaj: Hygrobiella
  • Rodzaj: Pleuroclada
• Rodzina: Jungermanniaceae
  • Rodzaj: czubek (Lophozia)
    • Gatunek: czubek delikatny (Lophozia laxa)
    • Gatunek: czubek główkowaty (Lophozia capitata)
    • Gatunek: czubek Ruthego (Lophozia rutheana)
  • Rodzaj: sznurnik (Jamesoniella)
    • Gatunek: sznurnik falistolistny (Jamesoniella undulifolia)
  • Rodzaj: wieloklap (Barbilophozia)
    • Gatunek: wieloklap Kunzego (Barbilophozia kunzeana)
  • Rodzaj: zgiętolist (Anastrophyllum)
    • Gatunek: zgiętolist nadrzewny (Anastrophyllum hellerianum)
  • Rodzaj: Chandonanthus
  • Rodzaj: Eremonotus
  • Rodzaj: Gymnocolea
  • Rodzaj: Jungermannia
  • Rodzaj: Leiocolea
  • Rodzaj: Mylia
  • Rodzaj: Nardia
  • Rodzaj: Tritomaria
• Rodzina: łuskolistowate (Lepidoziaceae)
  • Rodzaj: biczyca (Bazzania)
    • Gatunek: biczyca trójwrębna (Bazzania trilobata)
  • Rodzaj: łuskolist (Lepidozia)
    • Gatunek: łuskolist rozesłany (Lepidozia reptans)
  • Rodzaj: Kurzia
• Rodzina: piórkowcowate (Trichocoleaceae)
  • Rodzaj: piórkowiec, rzęsienica (Tricholocea)
    • Gatunek: piórkowiec kutnerowaty, rzęsienica kutnerowata (Trichocolea tomentella)
• Rodzina: płożykowate (Geocalycaceae)
  • Rodzaj: płożyk (Geocalyx)
    • Gatunek: płożyk wonny (Geocalyx graveolens)
  • Rodzaj: Harpanthus
• Rodzina: rzęsiakowate (Ptilidiaceae)
  • Rodzaj: rzęsiak (Ptilidium)
    • Gatunek: rzęsiak pospolity (Ptilidium ciliare)
• Rodzina: skosatkowate (Plagiochilaceae)
  • Rodzaj: skosatka (Plagiochila)
    • Gatunek: skosatka zanokcicowata (Plagiochila asplenioides)
• Rodzina: skapankowate (Scapaniaceae)
  • Rodzaj: skapanka (Scapania)
    • Gatunek: skapanka błotna (Scapania paludicola)
  • Rodzaj: Diplophyllum
  • Rodzaj: Douinia
• Rodzina: Lophocoleaceae
  • Rodzaj: płozik (Lophocolea)
    • Gatunek: płozik dwuzębny (Lophocolea bidentata)
    • Gatunek: płozik różnolistny (Lophocolea heterophylla)
  • Rodzaj: Chiloscyphus
• Rodzina: Adelanthaceae
  • Rodzaj: natorfek (Odontoschisma)
    • Gatunek: natorfek nagi (Odontoschisma denudatum)
    • Gatunek: natorfek torfowcowy (Odontoschisma sphagni)
• Rodzina: Antheliaceae
• Rodzina: Arnelliaceae
• Rodzina: Calypogeiaceae
• Rodzina: Cephaloziellaceae
• Rodzina: Gymnomitriaceae
• Rodzina: Jubulaceae
  • Rodzaj: miedzik (Frullania)
    • Gatunek: miedzik pospolity (Frullania dilatata)
• Rodzina: Lejeuneaceae
• Rodzina: Porellaceae
• Rodzina: Pseudolepicoleaceae
• Rodzina: Radulaceae
  • Rodzaj: usznica (Radula)
    • Gatunek: usznica spłaszczona (Radula complanata)

Rząd: kalobriowce (Calobryales)

• Rodzina: jednoczepkowate (Haplomitriaceae)
  • Rodzaj: jednoczepek (Haplomitrium)
    • Gatunek: jednoczepek Hookera (Haplomitrium hookeri)

Rząd: jungermaniowce plechowate, grzbietorodne, sferokarpowce (Metzgeriales)

• Rodzina: beznerwowate (Aneuraceae)
  • Rodzaj: lśniątka (Riccardia)
    • Gatunek: lśniątka zakrzywiona (Riccardia incurvata)
    • Gatunek: lśniątka zatokowa (Riccardia chamedryfolia)
  • Rodzaj: Aneura
  • Rodzaj: Cryptothallus
• Rodzina: pallawiciniowate (Pallaviciniaceae)
  • Rodzaj: merkia (Moerckia)
    • Gatunek: merkia irlandzka (Moerckia hibernica)
  • Rodzaj: pallawicinia (Palavicinia)
    • Gatunek: pallawicinia Lyella (Pallavicinia lyellii)
• Rodzina: Blasiaceae
  • Rodzaj: otruszyn (Blasia)
    • Gatunek: otruszyn drobny (Blasia pusilla)
• Rodzina: Codoniaceae
• Rodzina: Metzgeriaceae
  • Rodzaj: Metzgeria
• Rodzina: Pelliaceae
  • Rodzaj: pleszanka (Pellia)
    • Gatunek: pleszanka pospolita (Pellia epiphylla)

Przypisy

Bibliografia