Na mapach: 53°54'03.06″N 14°15'31.76″E / 53.90085, 14.2588222

Plan świnoujskiego portu z zaznaczonym Terminalem Promowym Świnoujście

Terminal Promowy

Terminal promowy - punkt odprawy celnej

Terminal Promowy Świnoujście Sp. z o.o. – jeden z najnowocześniejszych terminali promowych na Bałtyku , położony w części portowej Świnoujścia – w dzielnicy Warszów na Wolinie . Jest największym z czterech polskich terminali promowych (pozostałe znajdują się w Gdyni – Stena Line Terminal Gdynia i Gdańsku : Baza Promowa PŻB i Terminal Promowy Westerplatte).

Historia

Pierwsze powojenne połączenie promowe ze Świnoujścia (przystań Odra Port przy stacji o ówcześnie tej samej nazwie ) do Trelleborga uruchomiono 20 lutego 1948 ^[1]. Początkowo obsługiwały je trzy parowe statki pasażerskie bandery szwedzkiej (SS Starke, który zainaugurował przewozy na tej linii oraz SS Drottning Victoria i SS Konung Gustav V) przystosowane do przewozu wagonów kolejowych, należące do Statens Järnvägar (SJ; szwedzkie koleje państwowe). SS Drottning Victoria i SS Konung Gustav V od listopada 1945 pływały na linii Trelleborg – Gdańsk a następnie wraz z SS Starke pomiędzy 1946 a 1948 na linii Trelleborg – Gdynia , po czym przeniesiono je na linię do Świnoujścia. Promy obsługiwały także pasażerskie przewozy kolejowe, m.in. pociąg pasażerski Balt-Orient-Express^[2] od 1948 w relacji Sztokholm – Belgrad , a od początku lat 50. w relacji Sztokholm – Sofia , który w swoim składzie posiadał wagony bezpośrednie m.in. w relacjach Trelleborg – Praga ^[3] czy Oslo – Praga^[4]. Do 1954 , do momentu likwidacji linii, pływały na niej polski prom SS Kopernik oraz szwedzka jednostka Vasa.

Żeglugę promową przywrócono w 1964 roku połączeniem Świnoujście – Rønne – Ystad obsługiwanym przez krótki czas przez duński prom MF Jens Kofoed. Później na linię wszedł zakupiony przez PŻM od Finnlines MF Gryf (ex Hansa Express, Finndana).

1 kwietnia 1977 terminal przekazany został przez Zarząd Portów Szczecin-Świnoujście Polskiej Żegludze Bałtyckiej – nowo powstałej firmie, która de facto już od 8 marca obsługiwała promy w Świnoujściu. Nosił wówczas nazwę Bazy Promów Morskich PŻB. 16 czerwca tego samego roku, przedsiębiorstwo uruchomiło kolejną linię – do Kopenhagi . W późniejszych latach oferowano również połączenia promowe na przedłużonej linii kopenhaskiej: do Felixstowe – w 1978 i Travemünde – na przełomie lat 1982 / 1983 . W latach 1995 - 2000 działała linia Świnoujście – Malmö , zaś na przełomie lat 2002 / 2003 linia kopenhaska doczekała się kolejnej wariacji: Świnoujście – Ystad – Kopenhaga.

9 czerwca 1994 zakończono budowę nowego budynku Dworca Morskiego. PŻB była właścicielem terminalu do 2001 roku. Od 1 sierpnia 2001 terminal działa jako samodzielne przedsiębiorstwo będące własnością spółki Polskie Terminale SA ze Szczecina , w której 100% udziałów ma Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście .

Połączenia

Z terminalu odprawiane są promy do Skandynawii – do Kopenhagi , Ystad , Trelleborga i, jedynie w lipcu i sierpniu , do leżącego na wyspie Bornholm duńskiego miasta Rønne :

Do terminalu prowadzi droga krajowa nr 3 , będąca jednocześnie częścią europejskiej trasy E65 . Terminal posiada połączenia lądowe (drogowe i kolejowe) oraz wodne (poprzez tor wodny Szczecin-Świnoujście ) ze Szczecinem i resztą kraju.

Terminal stanowi ważny element polskiej infrastruktury transportowej, funkcjonując również jako morskie przejście graniczne. Jest istotnym węzłem komunikacyjnym transportu środkowoeuropejskiego, łączącym Skandynawię ze środkową i południową Europą ; w przeszłości umożliwiał także połączenia promowe z Europą zachodnią.

Wyposażenie terminala

Dane nt. wyposażenia terminala ^[6]

Nazwa nabrzeża	długość	głębokość	pasażerowie	samochody osobowe	samochody ciężarowe	wagony kolejowe
Nabrzeże nr 2	193m	11m
Nabrzeże nr 3	194m	9,5m
Nabrzeże nr 4	184m	9,5m
Nabrzeże nr 5	196m	9,5m
Nabrzeże nr 6*)	154m	9,5m

^*) Nabrzeże nr 6 należy do Marynarki Wojennej , z możliwością wykorzystania go do cywilnej eksploatacji

Przeładunki w 2006^[7]

• pasażerowie: 767 015
• samochody osobowe: 149 885
• samochody ciężarowe: 182 882
• wagony kolejowe: 20 955
• ładunki: 2 856 027 ton

Możliwości przeładunkowe^[8]

Dziennie:

• 10 000 pasażerów
• 3 000 samochodów osobowych
• 3 000 samochodów ciężarowych
• 500 wagonów kolejowych
• 35 000 ton ładunków

Rocznie:

• 2-3 mln pasażerów
• 0,5-0,8 mln samochodów osobowych
• 0,5-0,8 mln samochodów ciężarowych
• 100 000 wagonów kolejowych
• 9 000 000 ton ładunków

Ciekawostki

• W czerwcu 1968 na trasie Świnoujście – Ystad kursował radzieckiej produkcji wodolot Kometa 1. Rejs trwał trzy godziny.
• W latach 1997 - 2000 w sezonie letnim na linii Świnoujście – Malmö operował katamaran HSC Boomerang . Rejs trwał 3^h15^m.
• Stara Baza Promów Morskich PŻB "wystąpiła" w filmie z 1989 pt. 300 mil do nieba w reżyserii Macieja Dejczera .

Zobacz też

• Morskie przejście graniczne Świnoujście
• Świnoujście Port - osobowy przystanek kolejowy przy terminalu
• Polska Żegluga Bałtycka
• Unity Line

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Strona Terminalu Promowego Świnoujście
• Strona Portu Szczecin-Świnoujście dot. świnoujskiego terminalu promowego
• Strona Polskie Terminale SA