Peryfraza (inaczej omówienie) jest to figura stylistyczna, która polega na zastąpieniu
wyrazu
przez szereg innych, które byłyby jego równoważnikiem znaczeniowym. Może być stosowana w celu urozmaicenia stylistycznego, wyeliminowania powtórzeń tego samego określenia lub osłabieniu jego wymowy. Może też mieć charakter celowego ukrycia bezpośredniego znaczenia za określeniem
aluzyjnym
.
Charakterystyczną peryfrazą posłużył się
Mickiewicz
("Zima w mieście"):
- Drugi stambulskie oddycha gorycze
- Lub pije chińskich ziół ciągnione treści.
Stambulskie gorycze zastępują tutaj
tytoń
, a z chińskich ziół ciągnione treści –
herbatę
.
Takim sposobem wyrażania myśli posługiwali się często twórcy
klasycyzmu
, eliminując w ten sposób z
języka poetyckiego
wyrazy potoczne, do których odnosili się niechętnie.
Szczególną odmianą peryfrazy jest
eufemizm
, którego cel stanowi złagodzenie znaczenia pewnych wyrazów, np. zamiast kłamstwo - mijanie się z prawdą.