Państwo Hatay (
tur.
Hatay Devleti,
arab.
لواء الإسكندرونة) – państwo istniejące na przełomie
1938
i
1939
roku.
Po rozpadzie
imperium osmańskiego
,
20 października
1921
roku, okręg
Hatay
przyłączono do
Syrii
. Jednak zrzekając się w roku
1923
pretensji wobec utraconych terytoriów
Republika Turecka
nie uznała utraty Hatay, który uznawała za rdzennie turecki.
9 września
1936
roku Turcja złożyła u władz francuskich i w
Lidze Narodów
skargę na naruszenie praw Turków zamieszkujących okręg, żądając zapewnienia mu
autonomii
. Po mediacji Ligi Narodów Francja (jako mandatariusz
Syrii
) i Turcja zawarły
29 maja
1937
roku porozumienie, mocą którego okręg otrzymał autonomię w ramach mandatowej Syrii i został zdemilitaryzowany.
W roku
1938
doszło do zamieszek między Turkami i Arabami, wskutek czego, znów przy pośrednictwie Ligi Narodów, renegocjowano status okręgu. Na mocy porozumienia francusko-tureckiego z
3 lipca
miał się stać niepodległym państwem pod militarną kontrolą Francji i Turcji.
22 lipca
odbyły się wybory do zgromadzenia lokalnego, w którym Turcy zdobyli 22 miejsca na 40 możliwych.
2 września
1938 roku Hatay oficjalnie odłączono od
Syrii
,
6 września
uchwalono konstytucję, a dzień później,
7 września
oficjalnie ogłoszono niepodległość Republiki Hatay.
Niepodległość Republiki Hatay nosiła widoczne dla wszystkich znamię tymczasowości, której ostatecznym celem była połączenie z Turcją.
6 lutego
1939
roku wprowadzono turecki system prawny, zaś
13 marca
lira turecka stała się jedyną walutą republiki.
23 czerwca
1939 roku Francja i Turcja zawarły porozumienie o przyłączeniu kraju do Turcji.
29 czerwca
parlament Republiki Hatay uchwalił przyłączenie jej do Turcji i sam się rozwiązał;
7 lipca
odnośny dekret wydały władze tureckie.
23 lipca
w antiocheńskich koszarach nastąpiło oficjalne przekazanie okręgu przez Francuzów Turkom.
Demografia
Według oficjalnego spisu powszechnego z
22 lipca
1938
roku Hatay zamieszkiwało 57 008 osób uprawnionych do głosowania, podzielonych na następujące grupy etniczno-religijne:
Źródła
Zobacz też