Hatay Devleti لواء الإسكندرونة‎ Państwo Hatay
← 1938-1939 →
Flaga Republiki Hatay Flaga Republiki Hatay
Hymn : İstiklâl Marşı
Język urzędowy	turecki
Stolica	Antiochia
Ustrój polityczny	republika
Ostatnia głowa państwa	prezydent Tayfur Sökmen
Ostatni szef rządu	premier Abdurrahman Melek
Powierzchnia  • całkowita	4,700 km²
Liczba ludności  ()  • całkowita   •  gęstość zaludnienia	b/d. na świecie 234,379 49.9 osób/km²
Jednostka monetarna	funt syryjski , lira turecka
Data powstania	7 września 1938
Data likwidacji	29 czerwca 1939
Mapa Republiki Hatay
Sandżak Aleksandretty, późniejsza Republika Hatay

Państwo Hatay ( tur. Hatay Devleti, arab. لواء الإسكندرونة‎) – państwo istniejące na przełomie 1938 i 1939 roku.

Po rozpadzie imperium osmańskiego , 20 października 1921 roku, okręg Hatay przyłączono do Syrii . Jednak zrzekając się w roku 1923 pretensji wobec utraconych terytoriów Republika Turecka nie uznała utraty Hatay, który uznawała za rdzennie turecki.

9 września 1936 roku Turcja złożyła u władz francuskich i w Lidze Narodów skargę na naruszenie praw Turków zamieszkujących okręg, żądając zapewnienia mu autonomii . Po mediacji Ligi Narodów Francja (jako mandatariusz Syrii ) i Turcja zawarły 29 maja 1937 roku porozumienie, mocą którego okręg otrzymał autonomię w ramach mandatowej Syrii i został zdemilitaryzowany.

W roku 1938 doszło do zamieszek między Turkami i Arabami, wskutek czego, znów przy pośrednictwie Ligi Narodów, renegocjowano status okręgu. Na mocy porozumienia francusko-tureckiego z 3 lipca miał się stać niepodległym państwem pod militarną kontrolą Francji i Turcji. 22 lipca odbyły się wybory do zgromadzenia lokalnego, w którym Turcy zdobyli 22 miejsca na 40 możliwych.

2 września 1938 roku Hatay oficjalnie odłączono od Syrii , 6 września uchwalono konstytucję, a dzień później, 7 września oficjalnie ogłoszono niepodległość Republiki Hatay.

Niepodległość Republiki Hatay nosiła widoczne dla wszystkich znamię tymczasowości, której ostatecznym celem była połączenie z Turcją. 6 lutego 1939 roku wprowadzono turecki system prawny, zaś 13 marca lira turecka stała się jedyną walutą republiki.

23 czerwca 1939 roku Francja i Turcja zawarły porozumienie o przyłączeniu kraju do Turcji. 29 czerwca parlament Republiki Hatay uchwalił przyłączenie jej do Turcji i sam się rozwiązał; 7 lipca odnośny dekret wydały władze tureckie. 23 lipca w antiocheńskich koszarach nastąpiło oficjalne przekazanie okręgu przez Francuzów Turkom.

Demografia

Według oficjalnego spisu powszechnego z 22 lipca 1938 roku Hatay zamieszkiwało 57 008 osób uprawnionych do głosowania, podzielonych na następujące grupy etniczno-religijne:

• Turcy - 35 847
• Alawici - 11 319
• Ormianie - 5 504
• Arabowie :
  • prawosławni ( Arabscy chrześcijanie ) - 2 098
  • sunnici 1 845
• inni - 359

Źródła

Zobacz też

• miasto Hatay