Kantylena, melodyka kantylenowa – typ melodyki w dziele muzycznym charakteryzujący się śpiewnym ( lirycznym ) przebiegiem melodii (bez dużych skoków, zawierający małą liczbę nut o krótkich wartościach , z zastosowaniem w przeważającym stopniu artykulacji legato ), wolnym tempem , w odróżnieniu od melodyki figuracyjnej .

Zalążkiem kantyleny był średniowieczny chorał prowadzony w długich wartościach, jednakże pełen jej rozkwit przypada na lata późniejsze (kiedy dzięki stale rozwijanej technice instrumentalnej różnica pomiędzy melodyką kantylenową a figuracyjną stała się bardziej wyraźna) – okres dominacji stylu bel canto (XVI-XVII w.).

Typowymi przykładami kantyleny w muzyce wokalnej są wszelakie arie (np. aria z opery Rigoletto G. Verdiego ), pieśni (np. pieśni solowe F. Schuberta ), a w muzyce instrumentalnej nokturny (np. Nokturn H op. 62 nr 1 F. Chopina ).

Bibliografia

• Mała Encyklopedia Muzyki pod red. A. Chodkowskiego, wyd. PWN, Warszawa 1995,

Zobacz też