|
Autorytaryzm
Autorytaryzm - system rządów bezpartyjnych, opartych na autorytecie charyzmatycznego przywódcy, a często także na armii. Szczególnie rozpowszechniony w Europie w pierwszej połowie XX wieku, powstawał najczęściej wskutek nieefektywnego funkcjonowania systemów demokratycznych. W przeciwieństwie do systemów totalitarnych, nie opiera się na uniwersalnej ideologii, ani na masowym terrorze, a ogranicza się do represjonowania tych, którzy otwarcie go krytykują i dążą do jego obalenia.
Geneza słowa autorytaryzm nie pochodzi od auto- (samemu-, osobiście-, samodzielnie-), ale od słowa autorytet.
Autorytarny system rządów często posiada pewne cechy i instytucje demokracji jak na przykład wybory, które jednak - podobnie jak w totalitaryzmie - nie mają większego znaczenia prawnego i politycznego. Z drugiej strony brak tu charakterystycznej dla totalitaryzmu ścisłej kontroli państwa nad wszystkimi aspektami życia społecznego, kulturalnego i gospodarczego obywateli - władza istnieje niejako "obok" społeczeństwa, realizując swoje cele.
Autorytaryzm a demokracja i totalitaryzm
Wielu ludzi błędnie utożsamia autorytaryzm z totalitaryzmem (choć ten drugi system musi nosić cechy pierwszego). Niektórzy uznają autorytaryzm jako swego rodzaju formę pośrednią między demokracją a totalitaryzmem, jest krytykowany za łatwość, z jaką może przerodzić się w ten ostatni.
Z kolei inni twierdzą, że nie jest on ani formą pośrednią między demokracją a totalitaryzmem, ani "lekkim" totalitaryzmem, a jest swoistą trzecią opcją, posiadającą cechy nie występujące w dwóch poprzednio wymienionych systemach.
Najważniejszym z nich jest osoba przywódcy. Nawet jeżeli nie sprawuje on formalnie urzędu szefa państwa czy szefa rządu, ma decydujący wpływ na sprawy polityki państwa (np. Józef Piłsudski w okresie pełnienia urzędu Ministra Spraw Wojskowych i Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych). Tym różni się od totalitaryzmu, gdzie kult jednostki był niejako przypisany do urzędu przywódcy partii (Stalin, Nikita Chruszczow, Leonid Breżniew w ZSRR czy Kim Ir Sen i Kim Dzong Il w Korei Północnej).
Po śmierci przywódcy autorytarnego zazwyczaj cały system zaczyna się chylić ku upadkowi, a wielu aspiruje do miana autorytarnego przywódcy, jak to miało miejsce w II RP po śmierci Józefa Piłsudskiego.
Inne hasła zawierające informacje o "Autorytaryzm":
Anarchizm
nastąpił rozłam – anarchokolektywiści na czele z Michałem Bakuninem oskarżali marksistów o Autorytaryzm oraz dążenie do zastąpienia krytykowanego przez socjalistów panowania
klasowego
burżuazji
panowaniem ...
Trockizm
światowej
i szereg
rewolucji
w krajach
europejskich
napawały optymizmem przywódców komunistycznych.Według trockistów
Autorytaryzm
Lenina
oraz zastąpienie rządów robotniczych przez dyktaturę partii (według stwierdzenia Trockiego: ...
Luksemburgizm
należy zrobić?" z
1903
roku. Luksemburg zauważa tam, że boi się, iż
Autorytaryzm
, który widziała w Leninie , doprowadzi do sekciarstwa, a nie do ...
Pierwsza Republika Łotewska
→
→
Flaga Łotwy
Flaga Łotwy
Herb Łotwy
Język urzędowy
łotewski
Język używany
łotewski
,
rosyjski
,
jidysz
,
niemiecki
,
polski
Stolica
Ryga
Ustrój polityczny
demokracja; Autorytaryzm (od 1934)Ostatnia
głowa państwa
prezydent
(ostatni)
Kārlis Ulmanis
ogłoszenie niepodległości
18 listopada
1918
włączenie do ...
Pierwsza Republika Estońska
Eesti VabariikRepublika Estońska
←
1918–1940
→
Flaga EstoniiHerb Estonii
Flaga Estonii
Herb Estonii
Język urzędowy
estoński
Język używany
estoński
Stolica
Tallinn
Ustrój polityczny
AutorytaryzmOstatnia
głowa państwa
prezydent
(ostatni)
Konstantin Päts
ogłoszenie niepodległości
24 lutego
1918
włączenie do ZSRR
6 sierpnia
...
Pierwsza Republika Litewska
Litwy
Herb Litwy
Język urzędowy
litewski
,
niemiecki
Język używany
litewski
,
polski
,
niemiecki
,
jidysz
,
rosyjski
Stolica
Kowno
Ustrój polityczny
demokracja; od 1926 AutorytaryzmOstatnia
głowa państwa
prezydent
(ostatni)
Justas Paleckis
Zniesienie monarchii
2 listopada
1918
Secesja (1920):
Litwa Środkowa
Włączenie ...
Władza wykonawcza
siebie zupełnie niezależne, co wyklucza w założeniu
alienację
władzy oraz
despotyzm
i
Autorytaryzm
którejkolwiek z nich. W PolsceW
Polsce
organami egzekutywy są
Prezydent
i ...
Komunizm
wieku
ideologia komunizmu, a dokładniej
marksizmu
, została przez
Włodzimierza Lenina
połączona z
Autorytaryzmem
i
gospodarką centralnie planowaną
, a w efekcie powstał ustrój określany jako ...
Autorytaryzm (system sprawowania władzy)
Autorytaryzm – system
rządów
bezpartyjnych, opartych na
autorytecie
charyzmatycznego
przywódcy, a często ...
Ferdynand I Koburg
bywał nazywany "lisem Bałkanów". Jako pierwszy przekonał się o tym Stambołow, którego Autorytaryzm i ultraradykalny nacjonalizm zagrażały bezpieczeństwu kraju. Wspierany przez
Rosję
, książę usunął ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Autorytaryzm":
204 Kryzys europejskiej myśli demokratycznej (plansza 14)
...
210 Przewrót majowy i sanacja (plansza 7)
...
204 Kryzys europejskiej myśli demokratycznej (plansza 13)
class="lekcja_boks">
Autorytaryzm w Europie Środkowowschodniej
Autorytaryzmem nazywamy niedemokratyczny system rządów, gdzie władza sprawowana jest ...
|
