Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Antonín Dvořák

Antonín Dvořák

Antonín Dvořák

Antonín Dvořák (Antonín Leopold Dvořák, Antonin Dworzak) (ur. 8 września 1841 , zm. 1 maja 1904 ) – czeski kompozytor i dyrygent okresu romantyzmu .

Urodził się w Nelahozeves pod Pragą , studiował w Pradze i tu spędził prawie całe swoje życie z wyjątkiem lat 1892 - 1895 gdy objął stanowisko dyrektora konserwatorium w Nowym Jorku .

Jest on obok Bedřicha Smetany czołowym przedstawicielem czeskiej muzyki narodowej. Był kompozytorem wszechstronnym: tworzył symfonie (najbardziej znana e-moll "Z Nowego Świata" op. 95 z 1893 ), kwartety smyczkowe , opery , poematy symfoniczne , pieśni , msze , utwory fortepianowe oraz koncert - w tym najsłynniejszy Koncert wiolonczelowy h-moll op.104. Tak Brahms opisał koncert wiolonczelowy Dvořáka: "Gdybym wiedział, że wiolonczela jest zdolna do takich rzeczy, sam bym napisał ten koncert".

Spis treści

Biografia

Dom rodzinny w Nelahozevsi

Antonín Dvořák urodził się i dorastał w miejscowości Nelahozevsi niedaleko Pragi . Jego ojciec, František był rzeźnikiem. W latach 1853 - 56 przebywał w miejscowości Zlonice, gdzie zaopiekował się nim miejscowy kantor i organista Antonín Liehmann, odkrywca jego talentu (grał na skrzypcach, fortepianie i organach). W wieku 16 lat przeniósł się do Pragi, by uczyć się gry na organach. Jednocześnie grał na altówce w orkiestrze Teatru Tymczasowego (późniejszego praskiego Teatru Narodowego) pod kierownictwem Bedřicha Smetany .

Pomniki Dvořáka przed praskim Rudolfinum

Bardzo wcześnie rozpoczął swoją działalność kompozytorską. Żona Dvořáka zwróciła się o ocenę prac męża do Johannesa Brahmsa , który polecił Dvořáka berlińskiemu wydawcy Simrockowi. To właśnie dla niego Dvořák napisał w 1878 pierwszą część Tańców Słowiańskich, która zyskała entuzjastyczne recenzje. Zajął się również dyrygenturą. W 1884 został zaproszony do Londynu , aby poprowadzić swoje Stabat Mater, dzieło wokalno-instrumentalne, napisane po śmierci jednej z córek.

W 1891 w Birmingham miało miejsce prawykonanie Requiem pod dyrekcją kompozytora (czeska premiera miała miejsce w Národním divadle w Pradze w kwietniu 1892 ). Dzięki licznym sukcesom Dvořák otrzymał doktorat w Pradze i Cambridge oraz w konserwatorium praskim, gdzie wychował wielu znakomitych czeskich kompozytorów ( Vítězslav Novák , Josef Suk i inni).

W 1892 Dvořák został zaproszony do USA . Założycielka Narodowego Konserwatorium w Nowym Jorku , Jeanette Thurber chciała pozyskać Dvořáka jako kierownika tejże instytucji. Początkowo wahający się kompozytor przyjął w końcu tę propozycję; w czasie pobytu w Stanach stworzył w 1895 dziewiątą symfonię, jedno ze swych najgłośniejszych dzieł.

Twórczość

Twórczość Antonína Dvořáka jest syntezą muzyki epok klasycyzmu i romantyzmu. Siła i całkowita jednorodność oraz absolutna indywidualność są obecne przede wszystkim w orkiestracji i instrumentacji. Jego twórczy rozwój przebiegał w kilku etapach: pierwsze kompozycje wyrastały z fascynacji muzyką Beethovena i Schuberta , druga faza jego starań mieści się już w sferze osobistych odczuć, ujawniając swoiste podejście do percepowania muzyki ze strony formalnej i treściowej.

Trzeci okres jest typowym ukłonem w stronę rodzimej tradycji muzycznej i zwrotem ku czeskim inspiracjom muzycznym (kantata Hymnus, Moravské dvojzpěvy). Szczególnego zabarwienia dodała muzyce Dvořáka dbałość o typowo słowiański charakter twórczości, którym wzbogacił światową muzykę.

Podczas pobytu a Ameryce uległ inspiracjom muzyki murzyńskiej i indiańskiej, co objawiło się w jego IX Symfonii "Z nowego świata". W ostatnim okresie twórczości muzyka Dvořáka nabiera dojrzałego, indywidualnego kolorytu połączonego z inspiracjami czeskimi bajkami, podaniami i legendami, zwłaszcza ludowymi (opery "Diabeł i Kasia" - Čert a Káča, "Rusałka" -Rusalka).

Muzeum Antonína Dvořáka w letnim pałacyku Amerika w Pradze

Antonín Dvořák napisał 9 symfonii, kilka poematów symfonicznych, wielkie utwory instrumentalne (Tańce słowiańskie - Slovanské tance), utwory wokalne i wokalno - instrumentalne (Stabat Mater, Święta Ludmiła - Svatá Ludmila, Requiem, Te Deum), 5 uwertur koncertowych, wiele utworów kameralnych (w tym najsłynniejszy kwartet smyczkowy F-dur, tak zwany „Amerykański“), koncerty (skrzypcowy, wiolonczelowy i fortepianowy), pieśni (Pieśnie biblijne - Biblické písně), muzykę chóralną, utwory fortepianowe (fortepianowa wersja "Tańców słowiańskich", wersja orkiestrowa powstała później), 10 oper (najsłynniejsze: "Rusałka" - Rusalka, Jakobín, "Diabeł i Kasia" - Čert a Káča, "Dimitrij i Armida"). Czczony na całym świecie zmarł nieoczekiwanie w Pradze 1 maja 1904.

Dokumenty i inne pamiątki pozostałe po kompozytorze (autografy, korespondencja, dokumenty, dzieła plastyczne, ówczesne fotografie, programy, plakaty), umieszczone są w Muzeum Antonína Dvořáka, które od momentu swojego powstania w 1932 roku znajduje się w barokowym letnim pałacyku Amerika w Pradze.

Przegląd kompozycji (wybór)

Twórczość Antonína Dvořáka jest bogata zarówno ze względu na swoją liczebność, jak i na szerokie spektrum występujących w nim form - liczy niemal 120 opusów, z których większość stanowią wielkie dzieła orkiestrowe i wokalno-instrumentalne oraz muzyczno-dramatyczne.

Symfonie

Dzieła wokalno - instrumentalne, oratoria, kantaty, msze

  • Hymnus Dědicové Bílé hory, op. 30, 1872 (przeredagowano w 1880 i 1885 )
  • Stabat mater, op. 58, 1877
  • Žalm 149, op. 79, 1879 ( 1887 opracowanie na chór i orkiestrę)
  • Svatební košile ("Ślubna koszula"), op. 69, 1884
  • Svatá Ludmila ("Święta Ludmiła"), op. 71, 1886
  • Msza D dur, op. 86, 1887 (wersja z partią organów), 1892 (z orkiestrą)
  • Requiem b-moll, op. 89 , op. 89, 1890
  • Te Deum, op. 103, 1892

Opery

  • Alfred, 1870
  • Král a uhlíř ("Król i węglarz"), 1871, 2.wersja - op. 14, 1874
  • Tvrdé palice , op. 17, 1874
  • Vanda, op. 25, 1875
  • Šelma sedlák ("Chłop - szelma"), op. 37, 1877
  • Dimitrij, op. 64, 1882 , 2.verze - 1894
  • Jakobín, op. 84, 1888 , 1897 (částečně přepracováno)
  • Čert a Káča ("Diabeł i Kasia"), op. 112, 1899
  • Rusalka ("Rusałka") , op. 114, 1900
  • Armida, op. 115, 1903

Koncerty

Premiera koncertu fortepianowego g-moll op. 33 9 grudnia 1919, w wykonaniu: Viléma Kurza, Ilony Kurzovej, Czeskiej filharmonii pod dyrekcją Václava Talicha
  • Koncert A-dur na wiolonczelę i fortepian, 1865
  • Romance f-moll na skrzypce i orkiestrę, op. 11, 1873 / 1877
  • Koncert fortepianowy g-moll, op. 33, 1876 (rewizja 1919 )
  • Koncert skrzypcowy a-moll, op. 53, 1879 (rewizja 1880 )
  • Koncert h-moll na wiolonczelę i orkiestrę, op. 104, 1895

Poematy symfoniczne, utwory orkiestrowe i suity

  • Poemat symfoniczny (Rhapsodie a moll), op. 14, 1874
  • Wariacje symfoniczne na orkiestrę, op. 78, 1877
  • Rapsodia słowiańska, op. 45 (D dur, g moll, As dur), 1878
  • Suita Czeska, op. 39, 1879
  • Legendy, op. 59, 1881
  • Uwertura husycka op. 67, 1883
  • "Karnawał", Uwertura koncertowa op. 92, 1891
  • Scherzo capriccioso, op. 66, 1883
  • Suita A dur, op. 98B, 1895
  • Wodnik, poemat symfoniczny wg ballady Karela Jaromira Erbena , op. 107, 1896
  • Polednice, poemat symfoniczny wg ballady Karela Jaromira Erbena op. 108, 1896
  • Zlatý kolovrat ("Złoty kołowrotek"), poemat symfoniczny wg ballady Karela Jaromira Erbena , op. 109, 1896
  • Holoubek ("Gołąbek"), poemat symfoniczny na podstawie ballady K. J. Erbena, op. 110, 1896
  • Píseň bohatýrská ("Pieśń bohaterska"), poemat symfoniczny op. 111, 1899
  • Tańce słowiańskie - I część, op. 46, 1878
  • Tańce słowiańskie - II część,op. 72, 1887

Muzyka kameralna

  • Kwintet smyczkowy G-dur, op. 77, 1875
  • Kwintet fortepianowy A-dur, op. 81, 1887
  • Kwintet smyczkowy Es-dur, op. 97, 1893
  • Kwartet smyczkowy Es-dur "Słowiański", op. 51, 1879
  • Kwartet smyczkowy F-dur "Amerykański", op. 96, 1893
  • Kwartet smyczkowy As-dur, op. 105, 1895

Utwory fortepianowe

  • Silhouety, op. 8, 1879** Mazurky, op. 56, 1880
  • Dumka a furiant, op. 12, 1884
  • Poetické nálady, op. 85, 1889
  • Suita A dur, op. 98, 1894 ( później także w wersji na orkiestrę)
  • Humoresky, op. 101 (najsłynniejsza nr 7, Ges dur)
  • Tańce słowiańskie, op. 46 - I część, 1878
  • Tańce słowiańskie, op. 72 - II część, 1886
  • Legendy, op. 59, 1881

Pieśni i muzyka chóralna

  • Čtyři písně, op. 82, 1888 ( nr 1 Kéž duch můj sám)
  • Písně milostné, op.83, 1888 (nr 2 V tak mnohém srdci mrtvo jest)
  • Biblické písně, op. 99, 1894
  • Ave Maria, op. 19B, 1877
  • Ave Maris Stella, op. 19B, 1879
  • Moravské dvojzpěvy, op. 20 (sopran, tenor + fortepian), 1875
  • Moravské dvojzpěvy, op. 29, 32 (sopran, alt + fortepian), 1876
  • Moravské dvojzpěvy, op. 38 (sopran, alt + fortepian), 1877
  • Kytice z českých národních písní, op. 41, 1877
  • Z kytice národních písní slovanských, op. 43, 1878
  • Pět sborů na texty litevských národních písní, op. 27, 1878
  • Čtyři sbory, op. 29, 1876
  • V přírodě, op. 63, 1882

Posłuchaj

  • Wyk. John Michel
    Wyk. Hans Goldstein z Milwaukee Symphony Orchestra
    Wyk. John Michel
    Wyk. John Michel
  • W przypadku problemów z odtwarzaniem zobacz

Zobacz też

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Antonín Dvořák":

II wiek ...

Klemens Maria Hofbauer ...

Cesarze rzymscy ...

1951 ...

1925 ...

1929 ...

1962 ...

1958 ...

1964 ...

1952 ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Antonín Dvořák":

Hasło nie występuje w innych lekcjach!





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie