Formy powierzchni Ziemi ukształtowane przez lądolód
Szerokie
doliny, najczęściej o
równoleżnikowym przebiegu, związane z dłuższym postojem
lądolodu i
wyżłobione przez przepływające wody roztopowe i wody rzeczne, nazywamy
pradolinami.
Sandry to rozległe powierzchnie
równinne, zbudowane ze
żwirów i piasków, lekko nachylone w stronę przeciwną do lądolodu. Powstały na przedpolu
moreny
czołowej, z materiału wynoszonego przez wypływające z lądolodu wody roztopowe. Kolejną formą ukształtowaną przez lądolód, są
doliny
sandrowe powstałe w miejscach, w których rzeki przecinały
moreny denne poprzedniego zlodowacenia (np. rzeki
Wda,
Brda,
Gwda). Lądolód ostatecznie ustąpił z ziem
polskich około 12 tys. lat temu. Formy terenu, które utworzył lądolód oraz
wypływające z niego wody, są więc
geologicznie młode i wyraźnie widoczne w
krajobrazie. Tego typu rzeźbę, obejmującą
około jedną trzecią obszaru Polski, nazywamy młodoglacjalną.