Lekcja: "40. Wybrane obszary działalności Unii Europejskiej"
Obywatelstwo europejskie
Dwa lata później powstał następny dokument określający prawa i wolności w ramach Wspólnot Europejskich. Była nim Deklaracja o Prawach Człowieka z 29 czerwca 1991 roku, wydana przez Radę Europejską w Strasburgu w formie uchwały, a więc nie będąca traktatem międzynarodowym. Wyraża rosnące znaczenie poszanowania i przestrzegania praw człowieka w stosunkach międzynarodowych i krajowych porządkach prawnych. Wspólnota i jej państwa członkowskie zobowiązują się poprawić swą politykę popierania i ochrony praw człowieka i podstawowych wolności poprzez działania indywidualne i zbiorowe.
W grudniu 1991 roku w Maastricht Rada Europejska przyjęła protokół z realizacji Europejskiej Karty Praw Socjalnych i zdefiniowała prawa dotyczące przedstawicieli świata pracy w ówczesnej Wspólnocie. Są to: prawo do swobodnego przemieszczania się, sprawiedliwego wynagrodzenia, poprawy warunków pracy, ochrony socjalnej, stowarzyszania się i zbiorowych negocjacji, kształcenia zawodowego, równego traktowania mężczyzn i kobiet, informacji, konsultacji i uczestnictwa pracowników, ochrony środowiska i bezpieczeństwa w miejscu pracy, ochrony dzieci, ludzi starych i inwalidów.
Pierwszym dokumentem unijnym próbującym zebrać w jednym akcie wszystkie prawa obywateli Unii Europejskiej jest Karta Podstawowych Praw Unii Europejskiej z 2000 roku.