Zasada "nie ma przestępstwa bez przepisu prawa" jest fundamentalną zasadą państwa prawa.
Oznacza ono, że:
czyn zagrożony karą oraz samą karę należy opisać w ustawie
typy czynów zabronionych, przesłanki zastosowania sankcji przymusowych i odpowiedzialności, rodzaje i granice sankcji muszą być ściśle określone w ustawie
pociągnięcie do odpowiedzialności karnej jest uwarunkowane obowiązywaniem ustawy w chwili popełnienia czynu