W połowie XIX w., poprzez stosowanie nawozów sztucznych na szeroką skalę oraz melioracji (nawadnianie i osuszanie gleby), zwiększano żyzność gleby oraz jej zawartość w surowce mineralne. W uprawie rolnej i hodowli rozpowszechniały się nowe metody, które były oparte na licznych badaniach naukowych. Trójpolówka (wprowadzono ją w średniowieczu) została zastąpiona przez płodozmian, co pozwoliło na zagospodarowanie powstających corocznych ugorów. Na szeroką skalę zajęto się uprawą roślin przemysłowych (np. buraków cukrowych). Jednak rewolucja agrarna nie objęła całego świata, bowiem nowoczesne metody były stosowane głównie w Stanach Zjednoczonych oraz w zachodniej części Europy. Wolniejszy postęp w rolnictwie zaobserwowano na wschodzie kontynentu, a w Rosji i na Półwyspie Bałkańskim były tereny, gdzie ziemia była jeszcze uprawiana podobnie jak w średniowieczu.