Włosień kręty (Trichinella spiralis) należy do
nicieni
. Jest jednym z najgroźniejszych
pasożytów
człowieka - wywołuje chorobę
włośnicę
(trychinozę), która może mieć ciężki przebieg, kończący się niekiedy śmiercią.
Cykl rozwojowy
Należy do
pasożytów poliksenicznych
(wielodomowych) tzn. może występować u różnych gatunków mięsożernych lub wszystkożernych (świnia, lis, kot, niedźwiedź, wilk, szczur czy człowiek).
Zakażenie następuje po zjedzeniu zakażonego mięsa
świni
lub
dzika
albo jego przetworów zawierających inwazyjne larwy włośnia krętego, nie poddanych odpowiedniej obróbce termicznej. Gotowanie kilograma mięsa w całości musi trwać ponad pół godziny, aby zginęły wszystkie larwy. W
żołądku
człowieka, pod wpływem
enzymów trawiennych
, otorbione larwy (znajdujące się wcześniej w mięśniach zwierzęcia) wydostają się z otoczek, a następnie przedostają się do
jelita cienkiego
gdzie wgryzają się w ścianki. Tam w ciągu 48-72 godzin osiągają dojrzałość płciową i kopulują. Samice rodzą żywe larwy, każda samica około 1500. Z węzłów chłonnych larwy dostają się do
krwi
, a wraz z nią do
mięśni poprzecznie prążkowanych
. Po wniknięciu do włókna mięśniowego zwijają się spiralnie i otorbiają. Niektóre giną, inne zachowują zdolność do zarażania nawet przez kilkadziesiąt lat (nawet 50). Te, które przetrwają mogą powodować poważne zaburzenia w organizmie, a nawet prowadzić do śmierci.
Zapobieganie zakażeniu
- spożywanie mięsa pochodzącego z pewnego źródła, które było poddane badaniu poubojowemu na obecność larw włośni, kupowane w sklepach
- wystrzeganie się wyrobów z dziczyzny niewiadomego pochodzenia
- unikanie mięsa i jego przetworów niedogotowanych oraz półsurowych wędlin np. metka, biała kiełbasa z nieznanego źródła.
Wykrywanie włośni w produktach spożywczych
Wykrywanie włośni w mięsie jest stosunkowo łatwe, choć czasochłonne. Do punktu badań trafia najczęściej próbka zbiorcza, którą poddaje się obróbce mechanicznej, trawi się je w specjalnym roztworze składającym się z pepsyny oraz kwasu chlorowodorowego (solnego). Podczas wirowania dochodzi do ostatecznego rozpuszczenia osłonki wapniowej i larwy swobodnie opadają na dno. Próbkę umieszcza się na szkiełku podzielonym na sektory i pod powiększeniem trychinoskopu szuka się larw.