Powódź w Jaša Tomić w 2005
Temesz (
łac.
Tibiscus lub Tibisis,
rum.
Timiş,
serb.
Тамиш – Tamiš,
niem.
Temesch,
węg.
Temes) – rzeka w południowo-zachodniej
Rumunii
(
Banat
) i w północno-wschodniej
Serbii
(
Wojwodina
). Lewy dopływ
Dunaju
. Długość – 359 km (241 km w Rumunii, 118 km w Serbii), powierzchnia
zlewni
– 13 085 km² (8085 km² w Rumunii, 5000 km² w Serbii), średni przepływ u ujścia – 47 m³/s.
Źródła Temeszu znajdują się na wschodnich stokach góry Semenic w paśmie górskim o tej samej nazwie, na południowym krańcu łańcucha
Karpat
. Stamtąd Temesz płynie na wschód, a po kilkunastu kilometrach ostro skręca na północ. Od tego miejsca rzeka zaczyna zataczać wielki, wybrzuszony na północ łuk na zachód. Koło miasta powiatowego
Caransebeş
Temesz opuszcza góry i wkracza na Równinę Temeszu – wschodni skraj
Wielkiej Niziny Wegierskiej
. Na nizinnym odcinku rzeka ma bieg wolny i
meandrujący
, w deszczowych latach często wylewa. Temesz przecina miasto
Lugoj
, następnie przepływa kilka kilometrów na południe od
Timişoary
. Koło wsi Jaša Tomić Temesz przecina granicę rumuńsko-serbską. Uchodzi do Dunaju koło
Pančeva
, kilka kilometrów na wschód od
Belgradu
. Końcowy odcinek rzeki jest żeglowny na długości 53 km.
Podczas powodzi w 2005 roku wody Temeszu zniszczyły serbskie wsie Boka i Jaša Tomić.
Największe dopływy Temeszu to Râul Rece, Slatina, Valea Mare, Rugiu, Pârâul Lung, Armeniş,
Sebeş
, Bistra, Şurgani, Timişana, Pogăniş, Timişul Mort i Vena Mare na odcinku rumuńskim i Brzava na odcinku serbskim.
Niegdyś ujście Temeszu do Dunaju znajdowało się 40 km dalej na zachód. W miejscu tym pozostało stare koryto rzeki zwane kanałem Karaš (Караш). Między tym kanałem, dolnym odcinkiem Temeszu a Dunajem leży region o powierzchni około 400 km², zwany Pančevački Rit (Панчевачки Рит). Były to bagna, które po II wojnie światowej zostały stopniowo osuszone i obecnie stanowią region intensywnego rolnictwa, zaopatrujący Belgrad w żywność. Pozostało tu wiele kanałów, starorzeczy i wysp rzecznych. Teren ten, przed II wojną nie zamieszkany, obecnie jest gęsto zaludniony i stanowi północne przedmieście Belgradu –
Palilula
.