Kambium waskularne – tkanka twórcza oddzielająca łyko od drewna w korzeniu w walcu osiowym .

Kambium odpowiedzialne jest za przyrost boczny roślin dwuliściennych (w większości jednoliściennych taki przyrost nie występuje). Kambium w budowie pierwotnej występuje pomiędzy łykiem i drewnem tworząc kształt "gwiazdki". W budowie wtórnej powstaje walec drewna wtórnego wewnątrz cylindra kambium oraz pierścień łyka wtórnego na zewnątrz cylindra kambium. W dalszym rozwoju wytworzony zostaje również fellogen wytwarzający korę , tkanki pierwotne okrywające ulegają zniszczeniu. Proces tworzenia nowych warstw tkanek wtórnych polega na podziałach peryklinalnych , czyli powstająca ściana podziałowa jest równoległa do powierzchni stycznej organu.

Kambium w trakcie przyrostu wtórnego musi zwiększyć swój promień , a w związku z tym również obwód – to wynika chociażby z geometrii , koło o mniejszym promieniu ma mniejszy obwód, koło o większym promieniu większy. Potrzebny jest zatem proces zwiększenia powierzchni kambium. Odbywa się to przy udziale podziałów antyklinalnych , czyli takich, gdzie ściana podziałowa jest prostopadła do powierzchni stycznej. Nowo powstałe komórki rosną zwiększając powierzchnię kambium. Ważne jest pojęcie komórki inicjalnej – jedna komórka pełni funkcje inicjalne, czyli tworzy kolejne pokłady tkanek wtórnych, dzieląc się peryklinalnie. Po jednym podziale powstają dwie komórki podobnego kształtu. Jedna z nich pozostanie komórką inicjalną, druga jest komórką macierzystą drewna lub łyka, przez jakiś czas zachowuje aktywność mitotyczną , po jakimś czasie ulega ona jednak różnicowaniu w komórkę drewna lub łyka.

Komórki kambium mają dwa różne kształty: komórki wrzecionowate których pochodne tworzą system przewodzenia podłużnego, wydłużone w kierunku osiowym i spłaszczone w kierunku promieniowym, mają długość 0,1 mm do ponad 9 mm, oraz malutkie, izodiametryczne lub wydłużone w kierunku promieniowym komórki promieni, których pochodne tworzą system przewodzenia podłużnego, na przekroju stycznym komórki promieni tworzą soczewkowate grupy zwane promieniami – są to promienie łykodrzewne .

Kambium waskularne dzielimy na piętrowe i niepiętrowe co w starszej literaturze wiązano z obecnością różnych rodzajów podziałów antyklinalnych. W kambium niepiętrowym obserwuje się krótkie podziały antyklinalne, powstają dwie komórki znacząco krótsze od macierzystej, po czym zachodzi intensywny wzrost intruzywny . Kambium piętrowe charakteryzuje się podziałami o bardzo długiej ścianie podziałowej i ograniczonym wzroście intruzywnym. Niemniej jednak najnowsze prace polskiej szkoły badań kambium (W. Włoch, P. Kojs, J. Jura) sugerują, mechanizmy przebudowy kambium są uniwersalne. Potwierdza to fakt, iż u nagonasiennych nigdy nie występuje kambium piętrowe – czyli jest ono ewolucyjnie młodsze, oraz istnienie gatunków o kambium typu przejściowego, np. jesion , a także występowania różnego typu kambium w różnych środowiskach, np. u lipy kambium drzewa rosnącego w otwartej przestrzeni jest niepiętrowe, a u drzewa rosnącego w gęstym lesie jest piętrowe. Wydaje się, że kambium piętrowe umożliwia wytworzenie odpornego mechanicznie drewna i szybki przyrost rośliny na długość – 80% drzew najwyższego piętra lasu tropikalnego ma kambium podwójnie piętrowe (piętrowy jest wtedy również układ promieni).