Rzęsa
Systematyka wg Reveala
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	jednoliścienne
Rząd	obrazkowce
Rodzina	obrazkowate
Rodzaj	rzęsa
Nazwa systematyczna
Lemna L.
Sp. Pl. 970. 1753

Lemna gibba

Rzęsa (Lemna) – rodzaj roślin z rodziny obrazkowatych . Głównie pleustofity – unoszące się na powierzchni wody ( lemnidy lub w ogólniejszych podziałach nymfeidy ), rzadziej zanurzone ( ceratofilidy lub w ogólniejszych systemach elodeidy , np. rzęsa trójrowkowa ). Są to drobne rośliny, które za sprawą bardzo skutecznego rozmnażania wegetatywnego i masowego występowania w zbiornikach mają istotny wpływ na kształtowanie warunków siedliskowych. Odgrywają ważną rolę jako wartościowe źródło pożywienia dla dzikiego ptactwa i zwierząt hodowlanych – zawierają dużo białka (24-38% masy) i niewiele włókien (12-17% masy)^[1].

Gatunkiem typowym jest Lemna minor L.^[2].

Systematyka

Synonimy taksonomiczne ^[2]

Hydrophace A. Haller, Lenticula J. Hill, Lenticularia Séguier

Homonimy taksonomiczne ^[2]

Lemna Rafinesque

Pozycja rodzaju w systemie Reveala

Gromada okrytonasienne Magnoliophyta Cronquist, podgromada Magnoliophytina , klasa jednoliścienne Liliopsida Brongn., podklasa obrazkowe Aridae Takht., nadrząd obrazkopodobne Aranae Thorne ex Reveal, rząd obrazkowce Arales Dumort., rodzina obrazkowate Araceae Juss., podrodzina Lemnoideae Bab., plemię Lemneae Rich. ex A. Rich., rodzaj rzęsa (Lemna L.)^[3].

Pozycja rodzaju w systemie Cronquista

Gromada okrytonasienne Magnoliophyta Cronquist, klasa jednoliścienne Liliopsida, podklasa Arecidae, rząd obrazkowce Arales, rodzina rzęsowate Lemnaceae.

Pozycja rodzaju w systemie APG II

Należy do kladu Lemnoidae w obrębie rodziny obrazkowate Araceae, stanowiącej jeden z bazowych kladów rzędu żabieńcowców Alismatales.

Podział

Rodzaj obejmuje 8-10 taksonów w randze gatunków (liczba różna w zależności od ujęcia systematycznego taksonów).

Gatunki flory Polski ^[4]

• rzęsa drobna (rz. mniejsza) Lemna minor L.
• rzęsa garbata Lemna gibba L.
• rzęsa trójrowkowa Lemna trisulca L.
• rzęsa turionowa Lemna turionifera Landolt
• Lemna minuta Kunth (synonim: L. minuscula Herter)

Inne gatunki^[5]

• Lemna aequinoctialis Welw. (synonim: L. perpusilla auct. nonn.)
• Lemna obscura (Austin) Daubs
• Lemna perpusilla Torr.
• Lemna valdiviana Phil.

Oznaczanie gatunków krajowych

1. Rośliny zanurzone w wodzie (wynurzają się tylko podczas kwitnienia), człony pędowe lancetowate, zwykle na krzyż ze sobą połączone – rzęsa trójrowkowa L. trisulca.
1*. Rośliny pływające na powierzchni wody, człony pędowe owalne:

2. Człony pędowe na dolnej stronie gąbczasto wypukłe i białawe (czasem spłaszczone ale i wówczas od spodu wyraźnie widoczne gąbczaste, duże komórki) – rzęsa garbata L. gibba.

2*. Człony pędowe płaskie:

3. Obok zielonych członów pędowych często obecne ciemnozielone, mniejsze turiony , na powierzchni członów wzdłuż ich dłuższej średnicy rząd drobnych, białawych punktów, od spodu często lekko zaczerwienione – rzęsa turionowa L. turionifera.

3*. Wszystkie człony pędowe jednakowe, jasnozielone, bez turionów, bez czerwonego zabarwienia od spodu i bez linii punktów na wierzchu – rzęsa drobna L. minor.

Przypisy