Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Mustafa Kemal Atatürk

Mustafa Kemal Atatürk

Mustafa Kemal Atatürk

Data i miejsce urodzenia 1881
Saloniki
Data i miejsce śmierci 10 listopada 1938
Stambuł
1. Premier Republiki Tureckiej
Okres urzędowaniaod 3 maja 1920
do 29 października 1923
Przynależność politycznaRepublikańska Partia Ludowa
Poprzednikbrak
Następca Fevzi Çakmak
1. Prezydent Republiki Tureckiej
Przynależność politycznaRepublikańska Partia Ludowa
Okres urzędowaniaod 29 października 1923
do 10 listopada 1938
PoprzednikPierwszy prezydent
Sułtan Mehmed VI
Następca İsmet İnönü

Kemal Atatürk (do 1934 Mustafa Kemal Pasza, Mustafa Kemal Paşa, ur. 1881 [1] w Salonikach – zm. 10 listopada 1938 w Stambule ) – turecki polityk i wojskowy, pierwszy prezydent Turcji.

W latach 1908 - 1909 uczestniczył w rewolucji młodotureckiej , w latach 1911 - 1912 w wojnie turecko-włoskiej, a w latach 1912 - 1913 w wojnach bałkańskich. Podczas pierwszej wojny światowej był dowódcą dywizji, a w roku 1916 uzyskał stopień generała i tytuł paszy . W czasie wojny wyróżnił się skuteczną obroną półwyspu Gallipoli przed inwazją wojsk angielsko-australijsko-nowozelandzko-francuskich. W 1921 roku uzyskał stopień marszałka. W latach 1921 - 1922 odparł agresję armii greckiej i doprowadził do rewizji na rzecz Turcji postanowień traktatu w Sevres (1920) i zastąpienia go przez traktat z Lozanny (1923).

W 1922 roku stanął na czele ruchu nacjonalistycznego i obalając sułtanat zakończył epokę Imperium osmańskiego . Po proklamowaniu republiki przeniósł stolicę kraju ze Stambułu do centralnie położonej Ankary . W 1923 roku został wybrany na pierwszego prezydenta Turcji, którym pozostał aż do śmierci w 1938 roku, wprowadzając autorytarne rządy i modernizację oraz europeizację kraju.

Wśród przeprowadzonych reform prawnych i społecznych na uwagę zasługują m.in. wprowadzenie kalendarza gregoriańskiego , alfabetu łacińskiego , oczyszczenie języka tureckiego ze słów pochodzenia arabskiego i wprowadzenie nazwisk, sam Mustafa Kemal wybrał dla siebie nazwisko Atatürk, czyli Ojciec Turków, którego nie wolno było nosić żadnemu innemu Turkowi. Znacznie ograniczył ingerencję islamu w politykę państwa wprowadzając kodeks karny. Za jego rządów wprowadzono obowiązkowe nauczanie kobiet, a także ustawy gwarantujące kobietom równość społeczną i polityczną, promowano też zachodni styl ubierania się.

W latach 1930-35 przeprowadził pięcioletni plan gospodarczy którego celem było modernizacja i uniezależnienie gospodarcze Turcji.

Mustafa Kemal Pasza zmarł 10 listopada 1938 roku w Białym Pałacu w Stambule o godzinie 9:05 (wszystkie zegary w tym obiekcie zatrzymano by oddać hołd ukochanemu wodzowi i ojcu narodu tureckiego). Uroczystości pogrzebowe trwały kilka dni. Po trzydniowym wystawieniu na widok publiczny, trumnę przewieziono do Parku Gülhane w takt marsza żałobnego Fryderyka Chopina . Następnie krążownik zabrał ją do Izmiru, skąd koleją przewieziono ją do Ankary. Złożono ją w Muzeum Etnograficznym, skąd w 1953 roku przeniesiono do mauzoleum . Obecnie jest pochowany w ogromnym mauzoleum w Ankarze, gdzie znajduje się też jego muzeum. Dał początek prądowi filozoficznemu o nazwie kemalizm .

Twórczość

  • Manewry, ćwiczenia brygady armii i kompanii kawalerii Armii Cumali
  • Rozmowa z oficerami i dowódcami

Przypisy

  1. Artykuł [1] podaje, że data urodzenia Atatürka nie jest pewna – do 25 czerwca 1925 stosowano w Turcji dwa kalendarze, a w metryce Atatürka nie jest wskazane, w którym systemie zapisana jest data – rokiem urodzenia mógłby być rok 1880 lub 1881 . Ponadto są wątpliwości co do dnia i miesiąca urodzenia. Za datę urodzenia Atatürka przyjmuje się oficjalnie dzień 19 maja 1881 – dzień 19 maja został wybrany ponieważ tego dnia rozpoczęła się w 1919 roku turecka wojna o niepodległość.

Zobacz też

Literatura piękna dotykająca problemu kemalizmu i działalności Mustafy Kemala Atatürka:


Inne hasła zawierające informacje o "Mustafa Kemal Atatürk":

1932 ...

Stepan Bandera ...

1622 ...

1933 ...

1925 ...

1758 ...

1929 ...

Bitwa pod Wiedniem (1683) ...

1943 ...

1937 ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Mustafa Kemal Atatürk":

115. Polska w czasach wielkich wojen (plansza 18) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie