Kaplica Oczyszczenia Najświętszej Panny Marii w Krakowie
nr rej. A7 (nr rej. Wzgórza Wawelskiego )
Zbudowano	1572 - 1575
Wyznanie	Kościół katolicki
Parafia	Parafia archikatedralna św. Stanisława BM i św. Wacława w Krakowie
Rodzaj	Kaplica
Wezwanie	Oczyszczenia Najświętszej Panny Marii
Budulec	cegła
Obecnie	istnieje

Kaplica Potockich, zwana także Różyców oraz Padniewskiego, pod wezwaniem Oczyszczenia Najświetszej Panny Marii – jedna z dziewiętnastu kaplic Katedry Wawelskiej . Znajduje się w południowej nawie bocznej, na zachód od kaplicy Szafrańców .

Historia

Kaplicę ufundował bp Zawisza Kurozwęcki w 1381 r. Pierwotna nazwa kaplicy (Różyców) utarła się od herbu owego biskupa – Róży . Ukończono ją w 1425 r. przez Mikołaja Kurozwęckiego (wojewodę sandomierskiego). W latach 1572 – 1575 budowlę przekształcono dla bpa Filipa Padniewskiego na jego mauzoleum , czego dokonał Jan Michałowicz z Urzędowa . Następnie w latach 1832 – 1840 , kosztem Zofii Potockiej , obiekt przebudowano według planów Piotra Nobile na kaplicę grobową rodziny Potockich . Z artystą współpracowali m.in.: Franciszek Lanci i Wilhelm Hofbauer – architekci, Giobbe i Jan Axerio – stiukatorzy oraz Józef Kähsmann i Jan Jerzy Danninger – rzeźbiarze.

Architektura

Obiekt nakryty jest kopułą, w której przyłuczach znajdują się rzeźbione anioły autorstwa Józefa Kähsmanna. Wnętrze wyłożono sztucznym marmurem , przyozdobionym przez Jana Jerzego Danningera brązami . W ścianie zachodniej zachowało się manierystyczne nagrobek bpa Filipa Padniewskiego, wykonany przez Jana Michałowicza. Pomnik pozbawiony jest ornamentyki. Figura biskupa, wyrzeźbiona w alabastrze , spoczywa w niszy zamkniętej parzystą podwieszoną arkadą na spłaszczonej tumbie. Całość ujęta jest dwoma kolumnami po bokach, podpierającymi baldachim z kwiatonami . Po lewej stronie umieszczony jest marmurowy posąg Chrystus błogosławiący dłuta Bertela Thorvaldsena (stworzony w latach 1833 – 1834 w Rzymie), stanowiący pomnik grobowy Artura Potockiego . Projektem tego artysty są znajdujące się w rogu wejścia marmurowe popiersia Artura i Julii Potockiej , wyrzeźbione przez Montiego. Ołtarz wykonał Danninger w 1838 r. Znajdujący się w nim obraz Chrystus Ukrzyżowany, pędzla Giovanniego Francesco Barbieriego (zwanego Guercino), pochodzi z XVII wieku. Kaplicę zamyka żelazna ażurowa krata klasycystyczna z 1. połowy XIX wieku, odlana w Wiedniu w latach 1835 – 1837 , oprawiona w późno barokowy portal z 1775 r. W nawie na lewo od wejścia umieszczona jest marmurowa tablica erekcyjna z datą przebudowy kaplicy z 1572 r.

Bibliografia

• Kuczman Kazimierz: Wzgórze Wawelskie. Przewodnik. Wydanie 2 Kraków 1988
• Rożek Michał: Krakowska katedra na Wawelu. Przewodnik dla zwiedzających. Wydanie 3 Kraków 1989
• Rożek Michał: Złoty Wiek. Szkice o sztuce renesansowej. Wydanie 1 Kraków 1991