Inwestycje bezpośrednie to bezpośrednie nakłady na środki trwałe (np. maszyny, całość lub wydzieloną część przedsiębiorstwa).

W zakresie bilansu płatniczego obejmują one te inwestycje, w których inwestorzy (określani tu mianem inwestorów bezpośrednich) pragną uzyskać znaczący stopień kontroli nad przedsiębiorstwem (określanym tu przedsiębiorstwem bezpośredniego inwestowania). Mają więc charakter bardziej trwały niż inwestycje portfelowe , które charakteryzują się większą płynnością i podatnością na wpływ kapitału spekulacyjnego. W statystyce bilansu płatniczego najczęściej wykorzystywanym wskaźnikiem pozwalającym odróżnić inwestycje bezpośrednie od inwestycji portfelowych jest posiadanie tzw. trwałego wpływu na funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Wyraża się to posiadaniem minimum 10% akcji zwykłych lub 10% głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy.

W statystyce bilansu płatniczego cechą wyróżniającą inwestycje bezpośrednie jest zasada kierunkowości (the directional principle), w myśl której statystycznym kryterium podziału jest kierunek inwestycji bezpośredniej (krajowe inwestycje za granicą vs. zagraniczne inwestycje w kraju). Dla pozostałych kategorii statystyki bilansu płatniczego najistotniejszy jest podział na aktywa i pasywa. W konsekwencji, co do zasady, po ustaleniu kierunku inwestycji bezpośredniej, transakcje z różnych stron bilansu płatniczego pomiędzy podmiotami powiązanymi relacją inwestycji bezpośredniej są nettowane (np. kredyty udzielone zagranicznej spółce-matce i kredyty otrzymane od tej samej spółki-matki zaliczane są do zagranicznych inwestycji w Polsce i nettowane).

Statystykę inwestycji bezpośrednich w Polsce prowadzi Narodowy Bank Polski (w ramach statystyki bilansu płatniczego ).

Zobacz też

• Inwestycja
• Bezpośrednie Inwestycje Zagraniczne