Jan Stanisław Kubary (ur. 13 listopada 1846 w Warszawie , zm. 9 października 1896 na wyspie Ponape) - podróżnik i etnograf , badacz Oceanii .

Nauka i powstanie styczniowe

Urodził się 13 listopada 1846 w Warszawie. Wcześnie stracił ojca. Jako uczeń I Gimnazjum Warszawskiego wstąpił do tajnej organizacji spiskowej. W wieku 17 lat brał czynny udział w powstaniu styczniowym .

Współpraca z carską policją

Po upadku powstania wyemigrował do Drezna . W zamian za prawo powrótu do ojczyzny zdecydował się na współpracę z Carską Komisją Śledczą, brał udział w organizowaniu głośnej prowokacji z fikcyjnym Rządem Narodowym. Próbując przerwać współpracę ostrzegł rewolucjonistów, został aresztowany i skazazny na zesłanie. Za cenę ponownej współpracy z carską policją pozostał jednak w Warszawie. Studiował medycynę w Szkole Głównej .

Ucieczka z Warszawy

Nie mogąc poradzić sobie z przeszłością, w marcu 1868 uciekł z Warszawy i pieszo dotarł do Berlina . Podpisał umowę z Domem Handlowym Godeffroya w Hamburgu i 1 maja 1869 wyruszył do Oceanii . Jego celem było zbieranie eksponatów dla założonego przez Godeffroya Muzeum Historii Naturalnej.

Wśród Papuasów spędził prawie 28 lat. Był pierwszym białym człowiekiem na wielu spośród wysp Oceanii. W 1882 odbył wyprawę badawczą do Japonii . Zebrał tam wiele okazów, przekazanych później do muzeów europejskich. Szczegółowo opracował wszystkie najważniejsze archipelagi Oceanu Spokojnego . Dokonał wielu odkryć przyrodniczych i archeologicznych oraz sporządził mapy tych terenów.

Zmarł 9 października 1896 w wieku 50 lat na wyspie Ponape.

Dorobek naukowy

Opublikował między innymi: Uwagi etnograficzne o Wyspach Karolińskich z przyległościami ( 1885 ), Uwagi etnograficzne o Archipelagu Karolińskim ( 1895 ), Wyspy Nukuoro.

Jego imieniem nazwano szczyt w pasmie Finisterre na Nowej Gwinei (Mount Kubari), a także kilka gatunków ptaków, m. in. wronę mariańską (Corvus kubaryi), wyspiarka karolińskiego (Gallicolumba kubaryi) i wachlarzówkę łuskowaną (Rhipidura kubaryi). Ponadto przypuszczalnie wymarła kokoszka pacyficzna (Gallinula pacifica) została po raz pierwszy odnotowana przez Kubarego na Samoa w 1869. Dwa lata później opisali ją naukowo Hartlaub i Finsch.

Linki zewnętrzne

• Biografia Jana Kubary ( ang. )