Gązewnikowate (Loranthaceae) – rodzina roślin z rzędu
sandałowców
licząca ok. 950 gatunków. Centrum występowania przedstawicieli rodziny stanowi półkula południowa i strefa tropików. Najdalej na północ sięgają do
Meksyku
,
Europy
południowej i
Japonii
[1].
Charakterystyka
Przeważnie
krzewinki
, rzadziej
rośliny zielne
. Są to zielone (zawierające
chlorofil
)
półpasożyty
drzew i krzewów wrastające do ich pni ssawkami. Tylko niektóre zakorzeniają się w glebie.
-
Liście
-
Ulistnienie
naprzeciwległe albo okółkowe. Pospolite są kandelabrowate
włoski
.
Szparki
przeważnie typu rubiaceus.
Mezofil
jest grzbietobrzuszny albo izobilateralny, bądź złożony z komórek izodiametrycznych.
-
Kwiaty
- Zebrane w
grona
lub
wierzchotki
, często zapylane przez ptaki i owady.
-
Owoc
-
Jagoda
lub
pestkowiec
.
- Cechy anatomiczne
Perycykl
zawiera izolowane grupy włókien.
Szczawian wapnia
: pojedyncze kryształy lub druzy.
Systematyka
W niektórych systemach klasyfikacyjnych do gązewnikowatych zaliczano
jemiołowate
jako podrodzinę Viscoideae[2], chociaż o braku związku tych grup roślin świadczy odrębne pochodzenie i zupełnie inna budowa, z jedynie powierzchownym podobieństwem[1].
- Pozycja wg
Angiosperm Phylogeny Website
(2001...)
sandałowce
|
| Erythropalaceae |
|
|
| przemierżlowate Olacaceae |
|
|
|
| gązewnikowate Loranthaceae |
|
|
| Misodendraceae |
|
|
| Opiliaceae |
|
| sandałowate Santalaceae (w tym dawne
jemiołowate
Viscaceae) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Rodzina o nieokreślonej pozycji filogenetycznej w obrębie rzędu: gałecznicowate Balanophoraceae.
- Pozycja w
systemie Reveala
(1994-1999)
Gromada
okrytonasienne
(Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa
Rosopsida
Batsch, podklasa
różowe
(Rosidae Takht.), nadrząd Santalanae Thorne ex Reveal, rząd
sandałowce
(Santalales Dumort.), podrząd Loranthineae Engl., rodzina gązewnikowate (Loranthaceae Juss.)[3].
- Wykaz rodzajów
Według bazy Vascular Plant Families and Genera do rodziny należy 68
rodzajów
posiadających liczne
synonimy
(pełen wykaz nazw rodzajowych uwzględniający synonimy znajduje się w podanym źródle)[4].
Actinanthella, Aetanthus, Agelanthus, Alepis, Amyema, Amylotheca, Atkinsonia, Bakerella, Barathranthus, Benthamina, Berhautia, Cecarria, Cladocolea, Cyne, Dactyliophora, Decaisnina, Dendropemon, Dendrophthoe, Dendrophthoë, Desmaria, Diplatia, Distrianthes, Elytranthe, Emelianthe, Englerina, Erianthemum, Gaiadendron, Globimetula, Helicanthes, Helixanthera, Ileostylus, Ixocactus, Kingella, Lampas, Lepeostegeres , Lepidaria, Ligaria, Loranthus, Loxanthera, Lysiana, Macrosolen, Moquiniella, Muellerina, Notanthera, Nuytsia, Oedina, Oliverella, Oncella, Oncocalyx, Oryctanthus, Oryctina, Panamanthus, Papuanthes, Pedistylis, Peraxilla, Phragmanthera, Phthirusa, Plicosepalus, Psathyranthus, Psittacanthus, Rhizomonanthes, Scurrula, Septulina, Socratina, Sogerianthe, Spragueanella, Struthanthus, Tapinanthus, Taxillus, Tetradyas, Thaumasianthes, Tolypanthus, Trilepidea, Tripodanthus, Tristerix, Trithecanthera, Tupeia, Vanwykia.
Przypisy