Rutewka orlikolistna

Rutewka orlikolistna

Rutewka orlikolistna
Systematyka [1]
Domena :	eukarionty
Królestwo :	rośliny
Klad :	rośliny naczyniowe
Klad :	Euphyllophyta
Klad :	rośliny nasienne
Klasa :	okrytonasienne
Rząd :	jaskrowce
Rodzina :	jaskrowate
Rodzaj :	rutewka
Gatunek :	rutewka orlikolistna
Nazwa systematyczna
Thalictrum aquilegifolium L. Sp. pl. 1:547. 1753

Gatunek trujący

Kwiatostan

Morfologia

Rutewka orlikolistna (Thalictrum aquilegifolium L. ) – gatunek roślin z rodziny jaskrowatych . Występuje w Azji (na znacznych obszarach Rosji, w Chinach, Japonii, Turcji) oraz na prawie całym obszarze Europy^[2] Jest pospolity w całej Polsce, jest również uprawiany^[3].

Spis treści 1 Morfologia 2 Biologia i ekologia 3 Zastosowanie i uprawa 4 Przypisy 5 Bibliografia

Morfologia

Pokrój

Roślina wieloletnia z trwałym kłączem , rosnąca pojedynczo lub w kępkach.

Łodyga

Naga, dołem pojedyncza, górą rozgałęziająca się łodyga wyrasta najczęściej na wysokość 50–100 cm. Jednak jej wysokość bardzo zależy od warunków środowiska. W trudnym wysokogórskim środowisku Tatr może mieć tylko kilka cm wysokości, w dobrych warunkach na niżu może osiągnąć nawet 150 cm.

Liście

Na jednej łodydze występuje od 2 do 4 kilkakrotnie pierzasto dzielonych liści, osadzonych naprzemianlegle . Liście mają ogonki liściowe. Dolne liście tworzą w nasadzie pochewkę otaczającą łodygę, górne mają wąski, błoniasty przylistek na rozgałęzieniach ogonka.

Kwiaty

Wyrastają na długich szypułkach z kątów liści i zebrane są w kwiatostan typu wiecha . Pojedyncze kwiatki są drobne, składają się z 4 działek, kilku słupków i bardzo wielu pręcików . Kwiatostany mają kolor biały lub różowofioletowy. Działki korony opadają szybko. Kwiaty bez miodników . Największą ozdobą kwiatów są fioletowe lub fioletowo-różowe pręciki, górą maczugowato zgrubione, które wyglądają, jak puszysta kulka.

Owoc

Trójkanciaste, oskrzydlone niełupki na długich trzonkach.

Biologia i ekologia

Bylina , hemikryptofit . Wydziela, szczególnie pod wieczór przyjemny i bardzo silny zapach, podobny do zapachu konwalii . Jej przedsłupne kwiaty, zapylane są przez owady lub przez wiatr , również mogą być samopylne ^[4]. Okres kwitnienia: od maja do czerwca. Rośnie w wilgotnych lasach i małych zaroślach, na łąkach, nad potokami w ziołoroślach . W Tatrach jest rośliną pospolitą, dochodzi do wysokości 1827 m n.p.m. Jest gatunkiem charakterystycznym dla klasy (Cl.) Betulo-Adenostyletea^[5].

Zastosowanie i uprawa

• Jest uprawiana jako roślina ozdobna na rabatach. Jest w pełni mrozoodporna, może rosnąć na stanowisku słonecznym lub półcienistym, na przepuszczalnej glebie^[6]. Rozmnaża się przez podział rozrośniętych kep wczesną wiosną, lub przez wysiew nasion jesienią^[6].
• Liści tej rośliny używano dawniej do barwienia wełny na żółto^[4].

Przypisy

1. ↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website ( ang. ). 2001–. [dostęp 2009-06-07].
2. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN) . [dostęp 2010-02-05].
3. ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. . 
4. ↑ ^{4,0 4,1} Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973. 
5. ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. . 
6. ↑ ^{6,0 6,1} zbiorowe: Rośliny ogrodowe. Könemann, 2005. . 

Bibliografia

1. Zofia Radwańska-Paryska: Rośliny tatrzańskie. Warszawa: WSiP, 1988. . 
2. Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953. 

Inne hasła zawierające informacje o "Rutewka orlikolistna":

Gmina Nowa Dęba koralowy, konwalia majowa, grzybień biały, śnieżyczka przebiśnieg, szczyr trwały, fiołek bagienny oraz Rutewka orlikolistna.Jak wspomniano Gmina Nowa Dęba stanowi ostoję wielu chronionych i rzadkich ...

Bolimowski Park Krajobrazowy ...

Łęg olszowy gwiazdnicowy szczaw gajowy (Rumex sanguineus), gwiazdnica gajowa (Stellaria nemorum), wiąz pospolity (Ulmus minor)DAss.: Rutewka orlikolistna (Thalictrum aquilegiifolium), świerząbek korzenny (Chaerophyllum aromaticum), skrzyp łąkowy (Equisetum pratense), ...

Rutewka żółta ...

Rutewka mniejsza ...

Rutewka orlikolistna Rutewka orlikolistna Systematyka Domena : eukarionty Królestwo : rośliny Klad : rośliny naczyniowe Klad : Euphyllophyta Klad : rośliny nasienne Klasa : okrytonasienne Rząd : jaskrowce Rodzina : jaskrowate Rodzaj : rutewka Gatunek :Rutewka orlikolistna Nazwa systematyczna Thalictrum aquilegifolium L. Sp. pl. 1:547. 1753 Gatunek ...

Jaskrowate ...

Rośliny trujące ziele rumian psi (Anthemis cotula) ruta zwyczajna (Ruta graveolens) rutewka mniejsza (Thalictrum minus) – cała roślina Rutewka orlikolistna (Thalictrum aquilegifolium) – cała roślinarutewka pojedyncza (Thalictrum simplex) – cała ...

Kategoria:Rośliny trujące słodkogórz Pszeniec biały Pszeniec gajowy Pszeniec leśny Pszeniec różowy Pszeniec zwyczajny Pszonak drobnokwiatowy Pszonak obłączysty R Rdest ostrogorzki Rdestówka powojowata Robinia akacjowa Rumian psi Ruta zwyczajna Rutewka orlikolistna Rutewka żółta Rutwica lekarska Rzepień pospolity Różanecznik żółty Rącznik pospolity S Sasanka alpejska Sasanka otwarta Sasanka słowacka Sasanka wiosenna Sasanka łąkowa Sałata ...

Kategoria:Ozdobne byliny ogrodowe kaukaski Rozchodnik oregoński Rozchodnik ostry Rozchodnik ościsty Rozchodnik sześciorzędowy Rozchodnik wielki Rozchodnikowiec Ewersa Rozchodnikowiec naskalny Rozchodnikowiec okazały Rozchodnikowiec purpurowy Rudbekia błyskotliwa Rudbekia naga Rumian żółty Rutewka orlikolistna Rutewka żółta S Sadziec konopiasty (poprzednie 200) ( następne 200 ) ...

Inne lekcje zawierające informacje o "Rutewka orlikolistna":