Caterina Buti del Vacca (ur. ok. 1427 ^[1], zm. zap. 1495 ^[2]) – kochanka florenckiego notariusza ser Piera da Vinci , matka włoskiego malarza renesansowego Leonarda da Vinci .

Życiorys

Pochodzenie Cateriny nie zostało do końca ustalone. Jeden z pierwszych biografów Leonarda da Vinci , piszący ok. 1540 Anonimo Gaddiano, przekazał, że matka artysty pochodziła z wysokiego stanu społecznego, przy czym istnieje hipoteza, jakoby była ona dzieckiem nieślubnym^[3]. W literaturze Caterina najczęściej jednak jest uważana za chłopkę lub dziewkę służebną^[1]. Przeważnie przyjmuje się, że była ona córką drwala Boscaiola di Cerreto Guidi z dębowego lasu niedaleko Vinci ^[1][4]. Związała się z florenckim prawnikiem i księgowym ser Pierem da Vinci , wywodzącym się z rodziny notariuszy. 15 kwietnia 1452 w Anchiano niedaleko Vinci urodziła syna, nazwanego imieniem Leonardo. Ser Piero nadał mu nazwisko, lecz nie poślubił Cateriny, prawdopodobnie dlatego, że był już zaręczony z córką bogatego notariusza Albierą di Giovanni Amadori^[1].

Rok po urodzeniu Leonarda Caterina wyszła za mąż za mieszkańca Vinci Antonia di Piero Buti del Vacca zwanego Accattanbrigą (awanturnikiem), wykonującego zawód piecowego (wypalał wapno) w Mercatale, i zamieszkała wraz z nim w Campo Zeppi. Małżeństwo Cateriny z Butim należało do udanych. Pochodziło z niego pięcioro dzieci: Piera, Maria, Lisabetta, Francesco i Sandra. Dzieci najprawdopodobniej zostały ochrzczone w kościele parafialnym San Pantaleone naprzeciwko Campo Zeppi^[5]. Mąż Cateriny zmarł około 1490^[6].

16 lipca 1493 do Corte Vecchia przyjechała kobieta o imieniu Caterina, identyfikowana z matką Leonarda^[7]. Informację o jej przybyciu da Vinci zamieścił w swoim notatniku. Caterina po owdowieniu miała przyjechać do syna, aby u jego boku przeżyć ostatnie lata życia. Z Leonardem mieszkała przez dwa lata. Gdy zmarła, da Vinci urządził jej skromny jak na tamte czasy pogrzeb, zapisując w swym notatniku wszystkie wydatki na sumę 123 soldów .

Przypisy

Bibliografia

• Nicholl Ch., Leonardo da Vinci. Lot wyobraźni , Wydawnictwo WAB, Warszawa 2006, , s. 40–44, 304–307.
• Vezzosi A., Leonardo da Vinci. Genialny wizjoner, Świat Książki, Warszawa 2006, , s. 14–16.