Archanioł Gabriel ( hebr. גַּבְרִיאֵל ġabrīēl, grec. Γαβριήλ, arab. جبريل Dżibril, Dżabra`il, ƒƒ„Bóg jest moją siłą”, „mąż Boży” albo „wojownik Boży”) – w tradycji chrześcijańskiej , judaistycznej i islamskiej , jeden najwyższych rangą aniołów . Jest aniołem zwiastowania, zmartwychwstania, miłosierdzia, zemsty, śmierci i objawienia. Obok Michała i Rafała (Rafaela), jest jednym z trzech znanych z imienia aniołów występujących w Starym Testamencie . Gabriel sprawuje władzę nad rajem .

Gabriel w chrześcijaństwie

Zwiastowanie , Fra Angelico

W Nowym Testamencie pojawia się dwukrotnie w Ewangelii Łukasza : pierwszy raz gdy zwiastował Zachariaszowi w świątyni żydowskiej narodzenie św. Jana Chrzciciela ( Łk 1,19), oraz kiedy Najświętszej Maryi Pannie zwiastował narodzenie Jezusa ( Łk 1,26). Nigdzie jednak nie jest nazywany archaniołem, lecz aniołem.

Święto liturgiczne

Przed reformą kalendarza liturgicznego ( 14 lutego 1969 ) św. Archanioł Gabriel był wspominany 24 marca , obecnie jest to 29 września .

Patron

Filatelistów, pracowników łączności, pocztowców, dyplomatów, teledetekcji , radia i telewizji

Gabriel (Dżibril) w islamie

Mahomet pisze Koran pd dyktando Gabriela (Histoire du Monde) de Rashid al-Din, Tabriz, Persja, 1307.

W islamie był on wysłannikiem Boga ( Allaha ) i przewodnikiem proroka Mahometa podczas Miradżu , miał także podyktować prorokowi Koran . Według tradycji islamskiej wyobrażany był jako duch , przybierający wygląd człowieka o czterech skrzydłach, na których miał wypisaną Bismalę . Każde z nich składało się ze 100 mniejszych skrzydeł. Gdy Bóg nakazał Dżibrilowi zniszczyć miasta lub niewiernych ludzi, rozpościerał on tylko dwa zielone skrzydła. Postać Dżibrila swoją wielkością wypełniała przestrzeń między wschodem i zachodem. W Koranie nazywany często Świętym Duchem.

Gabriel w judaizmie

W Starym Testamencie pojawia się 2 razy: w księdze proroka Daniela Gabriel tłumaczy prorokowi sens wizji o baranie i koźle ( Dn 8,13-26), oraz dalej wyjaśnia prorokowi Danielowi przepowiednię Jeremiasza o 70 tygodniach - latach ( Dn 9,21-22; Jr 25,11 n).